Gevangenen in Beekvliet konden ieder moment geëxecuteerd worden, nu zijn hun portretten te zien

14 augustus 2019 om 22:00
nl
Kleinseminarie Beekvliet in Sint-Michielsgestel kent een tragische geschiedenis. In de Tweede Wereldoorlog zaten vooraanstaande Nederlanders er gevangen. Ze waren 'vergeldingsmateriaal' voor de Duitser. Kunstschilder Karel van Veen zat er ook. Hij maakte schilderijen van zijn medegevangenen. Die zijn nu te zien in het Noordbrabants Museum in Den Bosch.
Profielfoto van Paul Post
Geschreven door
Paul Post

In 1942 werden 460 mannen opgepakt en door de Duitse bezetter gevangen gezet in Kleinseminarie Beekvliet in Sint-Michielsgestel. De gijzelaars waren vooraanstaande Nederlanders, die door de nazi’s gebruikt werden als ‘vergeldingsmateriaal’. Zes gijzelaars zijn door de nazi’s geëxecuteerd als reactie op daden van het Nederlands verzet.

Minister-president
Onder de mannen die in Beekvliet lange tijd gevangen werden gehouden waren veel notabelen, zoals Willem Drees en Jan de Quay. Beiden werden in het naoorlogse Nederland nog minister-president.

Ook kunstschilder Karel van Veen zat twee jaar gevangen in Beekvliet. In die periode schilderde hij portretten van veel van zijn medegevangenen. Dertig daarvan zijn nog tot 17 november te zien in het Noordbrabants Museum bij de tentoonstelling ‘Het gezicht van Gestel’.

Samensteller van de tentoonstelling is curator Joris Westerink. Hij vertelt over de bijzondere plek die Beekvliet in de oorlogsjaren innam. “Het was een bijzonder gevangenkamp met een gemêleerd gezelschap die elkaar ook intellectueel uitdaagden. Enerzijds was er de constante dreiging van een executie. Maar er was in Beekvliet zelf een relatieve vrijheid. Ze mochten hun eigen daginvulling bepalen. Karel van Veen gaf bijvoorbeeld ook schilderlessen en er waren ook wetenschappers die colleges gaven.”

'Society-schilder'
Voor hem zijn de geschilderde portretten van Karel van Veen niet alleen interessant vanwege het historische belang, maar ook vanwege de kwaliteit.

“Karel van Veen was een bekend kunstenaar, die je ook wel een society-schilder zou kunnen noemen. Zijn verblijf in Beekvliet heeft deze prachtige portretten opgeleverd en ook na de oorlog heeft Van Veen nog veel personen uit de hogere kringen geportretteerd. Zo heeft hij in 1966 nog het staatsieportret van Koningin Juliana gemaakt.”

Jan de Quay was een van die gevangenen van wie het ‘Beekveldportret’ nu te zien is bij de expositie in het Noordbrabants Museum. Curator Joris Westerink daarover: “Zijn portret hangt nu op de plek die net na de oorlog zijn ambtswoning was. Want hier heeft hij als commissaris van de Koningin van Brabant nog gewoond en gewerkt.”

Tegelijkertijd met de tentoonstelling verschijnt ook het boek ‘Het gezicht van Gestel’, dat donderdag in het Noordbrabants Museum gepresenteerd wordt. Voorafgaand is er eerst een herdenking op de fusilladeplaats in Goirle, waar onder anderen de geëxecuteerde gevangenen van Beekvliet worden herdacht.

Wachten op privacy instellingen...

 

 

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.