Samen met Jack Mikkers (Den Bosch) en Theo Weterings (Tilburg) bestuurt hij de veiligheidsregio's in Brabant. Met z'n drieën namen ze op 10 maart de eerste ingrijpende maatregelen, toen corona nog vooral een Brabants probleem was. De eerste evenementen werden afgelast, wij moesten ons als eerste 'sociaal onthouden'. Een terugblik in kerstsfeer, op de plek waar het allemaal begon.

In de statige burgemeesterskamer in het Stadhuis op de Markt van Den Bosch staat de kerststol naast de handgel. Verderop een kerststukje, maar ook een doos tissues. Het is het 'nieuwe normaal' waar we hopelijk volgend jaar vanaf zijn. Maar nu moeten Weterings, Mikkers en Jorritsma erop toezien dat we met hooguit drie gasten kerst vieren. En dat we geen vuurwerk afsteken met Oud en Nieuw. We blikken met ze terug en kijken vooruit naar de feestdagen die komen.

Toe aan rust
Alle drie hopen ze deze kerst op rust, daar zijn ze wel aan toe. Mikkers heeft ook behoefte aan bezinning. "De afgelopen tien maanden moest ik elke dag op de toppen van mijn kunnen presteren. Ik ben teruggeworpen op waar het écht om gaat als openbaar bestuurder: mensen. Het ging niet om: moet een weg een grote of een kleine bocht maken? Moet het dertig of vijftig kilometer worden? Nee. Wat vinden we belangrijk als samenleving? En wat is de waarde van gezondheid?"

Als het aan Jorritsma had gelegen, had dit het jaar moeten zijn van 75 jaar bevrijding, na de Tweede Wereldoorlog. Hij ziet een parallel met de bezettingstijd: "Eigenlijk waren we afgelopen jaar ook een beetje gegijzeld. Er is heel veel verdriet bij mensen. En er is veel chagrijn: waarom moet dit nou allemaal?"

Weterings ziet vooral ook mensen die wat voor elkaar over hebben: "De zorg voorop. Kijk eens hoe ze keihard aan het werk zijn en blijven. Ze vragen zich af of het lukt om met de kerst ook een vrije dienst te hebben, zodat ze bij hun gezin kunnen zijn. We moeten waarderen wat zij presteren."

Onwerkelijk
Als Mikkers de zaken nog eens op een rij zet, voelt het onwerkelijk. Het leek zo ver weg, corona in Italië. We vierden carnaval. En op 27 februari werd de eerste patiënt met corona opgenomen in het Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis in Tilburg. "In het begin was het: we gaan het even indammen en dan zijn we klaar. Tien dagen sociale onthouding was de term daarvoor, die is in deze zaal uitgesproken. Als je me vorig jaar had gezegd dat in 2020 de samenleving op veel vlakken stilstaat, dat je dan op vrijdag overdag in Den Bosch een kanon kunt afschieten en je raakt niemand? Ik had je niet geloofd. Maar het is wel gebeurd."

De burgemeesters moeten moeilijke maatregelen nemen. Waar koersen ze op? Dat is lastig, vertelt Jorritsma. "Afgelopen zaterdag had ik nog een demonstratie van vijfhonderd man in Eindhovense binnenstad. Iedereen die een beetje bij zinnen is, denkt: mijn hemel, dat de burgemeester dat toestaat. Maar ik moet ook de wet handhaven. En ik moet een keuze maken tussen het recht op demonstreren en de coronamaatregelen die gelden. Dat zijn dilemma's waarbinnen je het nooit goed doet."

Deze kerst mogen we maar maximaal drie gasten uitnodigen. Weterings draait het om. "Ik was deze week op pad met de vrijwilligers van 'Met je hart'. Zij gaan op bezoek bij ouderen die komende kerst niemand ontvangen. Dan realiseer je je dat het een luxe is dat je kerst kunt vieren met drie mensen van buiten je gezin. Want er zijn ook mensen waarbij niemand op bezoek komt met kerst. De vrijwilligers bezoeken hen nu met nog meer inzet, zodat zij met kerst een andere dag hebben dan al die andere dagen waarop ze niemand zien."

Meer dan ooit waren de drie bestuurders dit jaar ook burgervaders. Wat heeft op Jorritsma de meeste indruk gemaakt? "In mei werd ik in het Catharina Ziekenhuis uitgenodigd. Daar kwam ik op een afdeling waarop een mevrouw lag te kijken naar de uitvaart van haar man in het crematorium, dat werd live gestreamd. Ze keek naar de uitvaart, hand in hand met de verpleegkundige in een maanpak. Dat ging echt door mijn hele lichaam. Dan kom ik niet met droge ogen weg, moet ik eerlijk zeggen. En dan word ik boos als ik mensen hoor zeggen: het is maar een griepje. Dat raakt me."

In de documentaire ‘De Drie Koningen’ vertelden de drie burgemeesters afgelopen zomer over de manier waarop ze tot besluiten kwamen tijdens de eerste coronagolf en waren ze openhartig over wat het emotioneel met hen heeft gedaan.

Op 31 december lees je bij Omroep Brabant hoe de burgemeesters omgaan met de risico's dit jaar rond Oud en Nieuw en hoe ze het zelf vieren.