De zorgen zijn groot bij de verschillende afdelingen. Veel van hun leden hebben slapeloze nachten. "We voelen ons in de steek gelaten", zegt Benny Munsters van het CDA Deurne. "We willen dat het CDA landelijk afstand neemt van het verhaal dat de boeren de schuldigen zijn van deze stikstofcrisis." Maar dat is niet het enige waar de afdelingen toezeggingen op willen van Boswijk. In een manifest roepen ze op om de stikstofplannen op 'pauze' te zetten. Het manifest is inmiddels ondertekend door 45 lokale CDA fracties.

Het is aan Derk Boswijk om de boeren nog wat moed in te praten. Want ook al leggen ze hem het vuur aan na de schenen, hij is ook hun hoop in bange dagen. Want als de stikstofplannen van het kabinet nog kunnen worden aangepast, dan is het Boswijk die het moet doen. Als het aan de boeren ligt moet hij in het debat dat donderdag in de kamer wordt gehouden, iedereen ervan overtuigen dat deze ingeslagen weg de verkeerde is.

Een oproep die Boswijk ter harte wil nemen. Misschien wel iets te graag. Want dat de doelen blijven staan daar is hij óók duidelijk over. In 2030 moet de stikstofuitstoot in Nederland met 50 procent zijn gedaald. De weg er naartoe, die is bespreekbaar en wellicht valt daar voor de boeren nog winst te behalen. "We moeten niet weglopen voor onze opdracht, het terugbrengen van die stikstofdepositie, maar het moet wel haalbaar zijn. In gebieden waarvan je nu al weet dat dat niet gaat, moet er wel een uitgang worden geboden."

Die uitgang kan zijn, dat in gebieden waar je de reductie niet kán halen, die waarde naar beneden moet. Op andere plekken moet er dan meer vermindering komen dan aangegeven. Een beetje geven en nemen dus. "Dat moet veel duidelijker worden gecommuniceerd", zegt Boswijk, die het delen van het bevreesde 'stikstofkaartje' een heel slecht plan vond. "Want nu gaan mensen alleen nog maar kijken waar zij zitten met hun bedrijf en verliezen we alle mitsen en maren en uitzonderingen in gebieden uit het oog."

Die mitsen en maren zijn volgens Boswijk dan ook flink ondergesneeuwd. Daar wil hij tijdens het Kamerdebat extra aandacht voor vragen. "Niet alleen aandacht voor de opkoopregeling. Er is veel meer mogelijk. Op het gebied van innovatie, het verbreden van het verdienmodel. Het zijn allemaal voorstellen die ook in het coalitieakkoord staan maar ik moet heel eerlijk bekennen dat alleen die opkoopregelingen goed zijn uitgewerkt."

En die is tegen het zere been van de ondernemers. Vaak jonge boeren die flink hebben geïnvesteerd in emissie-arme stallen en nu in onzekerheid zitten of hun bedrijf nog wel een toekomst heeft. Boeren die moeten gokken dat hun buurman vertrekt, zodat hun kansen worden vergroot. En boeren die bang zijn dat als hun bedrijf wel mag blijven, ze over een paar jaar alsnog moeten verdwijnen als de berekeningen van het kabinet achteraf niet blijken te zijn gehaald.

Berry Munsters is dan ook stellig als hij zegt dat er een pauzeknop moet worden ingedrukt. "Toets nou eerst eens of het plan haalbaar is, wat de gevolgen zijn en welk perspectief er is. En perspectief is niet een grote zak met geld. Perspectief om te blijven boeren, ook in de toekomst."
Aan Derk Boswijk de taak om dat voor elkaar te krijgen. "We moeten met een goede onderbouwing kunnen afwijken van bepaalde percentages en ik verwacht dat de minister uiteindelijk wel zal bewegen."

LEES OOK:

Stikstofcrisis: ook andere CDA-afdelingen willen meer steun van Den Haag

Stikstofcrisis: CDA-afdelingen de Peel willen steun van rest van de partij