Scholieren worden gescreend op depressies: 'Ze voelen zich vaak eenzaam'

17 januari 2023 om 19:00 • Aangepast 24 januari 2023 om 12:16
nl
Het is een probleem dat de afgelopen jaren alleen maar groter is geworden: somberheid, depressies of zelfs suïcidale gedachten onder tieners. Om die klachten eerder te signaleren, worden middelbare schoolleerlingen in het oosten van onze provincie voortaan gescreend. "Jongeren moeten weten dat ze over hun problemen mogen en kunnen praten."
Profielfoto van Sven de Laet
Geschreven door

Die laatste woorden zijn van Sanne Rasing. Zij is als onderzoeker van GGZ Oost Brabant al sinds de start in 2011 nauw betrokken bij de ontwikkeling van STORM (Strong Teens and Resilient Minds). Dat die aanpak nu op grotere schaal kan worden uitgerold, is volgens haar goed nieuws. De problemen onder jongeren zijn namelijk de afgelopen jaren alleen maar toegenomen.

"We weten dat vóór corona zo'n 10 procent van de tweedejaars middelbare scholieren last had van somberheidsklachten", vertelt Rasing. "Dat is sinds de start van de pandemie opgelopen tot zo'n 17 procent. Een enorme toename."

"Jongeren hebben het gevoel dat ze nergens bij horen."

Niet dat ze ervan staat te kijken. "Het is eigenlijk een heel normale reactie op de abnormale situatie die corona met zich meebracht. Jongeren hebben lang thuis gezeten en beleefden weinig interactie met vrienden."

Met dat in het achterhoofd, zijn de toegenomen klachten volgens Rasing een logisch gevolg. "We zien dat eenzaamheid bij deze groep een belangrijke rol speelt. Ze hebben het gevoel nergens bij te horen. Voor andere jongeren kunnen factoren als pesten, niet goed mee kunnen met sportlessen, slecht slapen of somberheid in de familie, bijdragen aan het probleem."

Met de STORM-aanpak, die naast Oost-Brabant nu ook wordt uitgerold in Nijmegen en Groningen, moeten scholieren met dergelijke klachten eerder op de radar verschijnen. Hoe dat in de praktijk werkt? De methode bestaat uit vier delen. "Allereerst krijgen de jongeren lessen over wat mentale gezondheid precies is. Ze leren hoe je het bij jezelf en anderen kunt herkennen als het even wat minder gaat. En waar je vervolgens om hulp kunt vragen."

"Docenten hebben het vaak als eerste door als een leerling niet lekker in zijn vel zit."

"Daarnaast leggen we de scholieren een vragenlijst voor", gaat Rasing verder. "Daarmee meten we welke leerlingen hoger scoren wat betreft somberheid, depressie of zelfs gedachten aan zelfdoding." Dat leidt rechtstreeks naar het derde onderdeel. "Denken jongeren inderdaad aan zelfdoding, dan worden ze samen met hun ouders uitgenodigd voor een gesprek. Voor leerlingen die vooral als somber uit die enquête naar voren komen, is er een preventieprogramma om uit die negatieve spiraal te komen."

Het vierde en laatste deel richt zich vooral op de docenten en hoe zij mentale gezondheidsproblemen kunnen signaleren. "Een heel belangrijke factor, want leerkrachten zien de leerlingen iedere dag. Zij hebben het dus vaak als eerste door als zo'n jongere niet lekker in zijn vel zit."

Toch is de vervolgstap vaak lastig. "Het is een ontzettend moeilijk onderwerp. Durf je écht met zo'n leerling in gesprek te gaan? En letterlijk te vragen of ze er weleens aan denken om een einde aan hun leven te maken? Dat is voor professionele hulpverleners al lastig, laat staan voor docenten. Wij geven ze handvatten voor zo'n gesprek."

Denk je aan zelfdoding? Neem dan 24/7 gratis en anoniem contact op met 0800-0113 of chat op 113.NL

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!