De 85-jarige Benedictus XVI treedt af omdat hij door zijn hoge leeftijd niet meer de kracht heeft om de functie van paus uit te oefenen. Dit staat in een maandag door het Vaticaan uitgegeven verklaring. "Dat hij door zijn leeftijd moeite heeft om zijn ambt goed uit te oefenen, was duidelijk. Maar dat dit nu gebeurt, is wel heel bijzonder." Paus Benedictus XVI benoemde Rob Mutsaerts, samen met Jan Liesen, op 15 juli 2010 tot hulpbisschop van Den Bosch.
'Paus leek in goede gezondheid'Bisschop Liesen laat aan Omroep Brabant weten heel verrast te zijn: "Ik dacht eerst dat het een of andere carnavalsgrap was. Maar het blijkt toch serieus te zijn." Liesen kent de paus van dichtbij omdat hij in een commissie van dertig internationale theologen zit waar de paus ook onderdeel van uitmaakt. De paus was daar vaak aanwezig."
Liesen had niet in de gaten dat hij het zo zwaar had. In december heeft hij hem nog gezien, en daar was hij nog in goede gezondheid. "Benedictus liep wel steeds voorzichter, maar nog altijd zonder ondersteuning dus ik nam aan dat het goed ging." Volgens Liesen was Benedictus een wijs man en een goede paus. De bisschop van Breda bidt voor een goede opvolger.
'Paus zijn is zware baan'Ook volgens plebaan Van Rossum van de Sint-Janskathedraal in Den Bosch had de paus een goede gezondheid. "Tien jaar geleden was hij 75 jaar, toen gaf hij al wel te kennen dat hij het rustiger aan wilde doen. Het is nog maar een keer eerder voorgekomen (Gregorius XII in 1415, red.), niet vanwege de gezondheid, maar puur omdat de paus destijds meer van het kloosterleven hield. Alle bestuurlijke functies die erbij komen kijken, waren niets voor hem."
Volgens Van Rossum is hetgeen wat van een paus wordt verwacht tegenwoordig heel wat anders dan vroeger. "Er zijn zo'n 1,2 miljard katholieken. Door de media wordt de paus elke dag in de gaten gehouden. Zo moet hij elke dag wel ergens opdraven en dat vergt een goede gezondheid." 
'Ook fysieke kracht nodig'De paus maakte zijn aftreden zelf in het Latijn bekend tijdens de heiligverklaring van de martelaren van Otranto, zo meldt de krant la Republica op zijn website. De martelaren van Otranto zijn 800 inwoners van de Zuid-Italiaanse stad die in 1480 door de Turken werden gedood, omdat zij weigerden over te stappen naar de islam. Op de website van Vatican Radio is de mededeling van de paus in het Engels te lezen.
De paus heeft naar eigen zeggen lang nagedacht voordat hij dit besluit heeft genomen in het belang van de kerk, aldus het Italiaanse persbureau ANSA. In de huidige tijd met snelle veranderingen heeft een paus niet alleen mentale, maar ook fysieke kracht nodig, aldus Benedictus XVI. De paus maakte bekend dat zijn aftreden op 28 februari om acht uur 's avonds ingaat. Na zijn aftreden wil hij de kerk met zijn gebeden blijven dienen.
De Duitse kardinaal Joseph Ratzinger werd in 2005 tot hoofd van de Katholieke Kerk gekozen. Normaal blijven pausen tot hun dood in functie. In de 15de eeuw is het voor het laatst voorgekomen dat een paus eerder opstapte.