Het idee voor deze rondleidingen komt uit Amerika. Het Moma (Museum of Modern Art) in New York nam daar het initiatief. De Nederlandse Stefanie Metsemakers liep stage bij het Moma en maakte zo'n rondleiding mee. "Ik vond het zo mooi. Ik dacht 'dat moeten we in Nederland ook gaan doen'."
Meer musea doen meeTwee Nederlandse musea pikten het op: het Van Abbemuseum en het Stedelijk Museum in Amsterdam. Onlangs is afgesproken dat het programma wordt uitgebreid. Bij tien andere musea gaan rondleiders getraind worden om ook mensen met dementie onder hun hoede te nemen.
Annebel Kuperus is rondleidster bij het Van Abbemuseum. Achter haar loopt een groepje mensen. Ze hebben allemaal een stoeltje bij zich en strijken neer bij een groot, kleurig werk van Chagall. Een minuut of twintig kijkt iedereen naar het schilderij. Annebel stelt wat vragen om het gesprek op gang te brengen. Rustig aan wordt het hele schilderij besproken. Het is een mooie manier om naar kunst te kijken.
Geen goede of slechte antwoorden "Allereerst gaat het er om dat ze zich hier thuis voelen", zegt Annebel even later. "En dat ze begrijpen dat er geen goede of slechte antwoorden zijn".
Corry Schrauwen is 85. Ze is haar hele leven coupeuse geweest en had ook haar hele leven al belangstelling voor kunst. "We kregen heel vaak kunstboeken", vertelt haar zoon Anton. "En dan had zij ze al gelezen." De laatste tijd doet Corry's korte termijngeheugen het niet zo goed meer. Anton maakt daarom veel foto's van de rondleiding; daarmee kan Corry de rondleiding later nog eens beleven.
Extra alert"Sommige mensen kunnen niet goed meer praten", zegt Stefanie Metsemakers. "Maar je ziet dat ze lachen of dat ze extra alert zijn. Ook horen we dat mensen na zo'n rondleiding weer een poosje goede zin hebben." Het is haar bedoeling om naar die effecten straks ook onderzoek te gaan doen. Door de uitbreiding van het programma naar een groter aantal musea wordt dat onderzoek ook makkelijker.
"We hopen natuurlijk allemaal dat er straks een geneesmiddel tegen dementie is", voegt ze daaraan toe. "Maar tot het zo ver is, zal het aantal patiënten toenemen. We moeten nadenken hoe we hun leven menswaardig kunnen houden."