Stemformulier voor een appelflap: over het ronselen van stemmen in Brabant

13 maart 2014 om 18:07 • Aangepast 22 november 2020 om 01:32
nl
Burgemeester Jan Hamming stapt naar de politie omdat er in de gemeente Heusden stemmen geronseld worden voor de gemeenteraadsverkiezingen. Nieuw is dit fenomeen niet. Al tientallen jaren worden er met stemformulieren gesjoemeld. Sinds 1989 is het bij wet verboden kiezers te overtuigen hun stembiljet af te geven. Wie lapten er de afgelopen 25 jaar de regels aan hun laars? Een overzicht.
Profielfoto van
Geschreven door

14 maart 1990: Fractielid CDA Lieshout 'haalt bejaarden over'Een jaar nadat het ronselen van stemmen verboden werd, kon fractielid Poels van het CDA in Lieshout het niet laten op een onwettige manier groene vinkjes achter zijn naam te verzamelen. De politie maakte in maart 1990 een proces-verbaal op tegen de politicus, omdat hij van een tiental bejaarden oproepingskaarten verzameld zou hebben.
De bejaarden moesten volgens Poels op het CDA stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen. De aanklacht tegen Poels werd ingediend door drie gemeenteraadsleden uit Lieshout. Tegenover Omroep Brabant ontkende Poels het hele verhaal.
21 maart 1990: Met duizenden stembiljetten gerommeld in RucphenEen week na het proces-verbaal tegen Poels was het wéér raak in Brabant. Voorzitter Van Woude van GroenLinks merkte op dat er in de gemeente Rucphen met duizenden stembiljetten werd gerommeld. PvdA en GroenLinks in Rucphen stelden Kamervragen over het grote aantal stemmen per volmacht (één derde) tijdens de gemeenteraadsverkiezingen.
Dit leidde tot het verdenken van de Rucphense wethouder Jos Schijven, die bij het ronselen betrokken zou zijn. Hij werd later vrijgesproken door de rechter. Leuk detail: twaalf jaar later kwam Schijven opnieuw in het nieuws over hetzelfde onderwerp, maar toen kwam hij zelf met de beschuldigingen.

Wachten op privacy instellingen...

5 maart 1991: CDA-wethouder Buijs voor de rechter in Bergen op ZoomZeven inwoners van Putte stonden in maart 1991 voor de rechter op verdenking van het ronselen van stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen van 1990. CDA-wethouder Buijs moest zich ook verantwoorden. Als gevolg van de dagvaarding besloot Buijs uit de Putse gemeenteraad te stappen.
Volgens andere wethouders gaf hij op deze manier toe dat hij stemmen geronseld had. Het onderzoek naar ronselen van stemmen begon toen na de raadsverkiezingen van 1990 bleek dat aantal volmachtstemmen in Putte opmerkelijk hoog was. Op het ronselen van stemmen stond in de jaren negentig een maximumstraf van één maand cel. Buijs werd veroordeeld voor een geldboete van 1500 gulden.

Wachten op privacy instellingen...

28 september 1992: 150 gulden geldboete: 'Verdachte wist niets van de wetswijziging'In hoger beroep werd tegen een 61-jarige man uit Sint Willebrord een geldboete geëist van 150 gulden vanwege het ronselen van stemmen. Volgens de officier van justitie had de man bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1990 stelselmatig mensen aangesproken hun oproepkaarten af te geven.
Volgens de advocaat van de verdachte was zijn cliënt niet op de hoogte van de wetswijziging. Tegen de man was vier jaar ontzetting uit het kiesrecht, één jaar voorwaardelijke gevangenisstraf en een boete van duizend gulden geëist.
21 mei 1999: Stemmen 'in ruil voor een appelflap' in Bergen op ZoomVier inwoners van Bergen op Zoom werden op 10 juni 1999 door het Openbaar Ministerie vervolgd vanwege het ronselen van stemmen bij de laatste raadsverkiezingen. Onder hen was raadslid Roosenboom van de partij Leefbaarheid. Volgens het Bergse raadslid Van der Kallen hadden meer Bergenaren zich schuldig gemaakt aan het ronselen van stemmen.
Het ronselen zou gebeurd zijn in ruil voor een appelflap. Burgemeester Van den Berg van Bergen op Zoom reageerde opgelucht toen het onderzoek naar het ronselen van stemmen in haar gemeente afgerond werd.

Wachten op privacy instellingen...

13 maart 2002: Meer dan een kwart van stemmen in Lith met volmachtBurgemeester Hoek van de gemeente Lith deed in maart 2002 aangifte bij justitie van mogelijke ronselpraktijken tijdens de gemeenteraadsverkiezingen. Bij die verkiezingen was in Lith meer dan een kwart van de stemmen met een volmacht uitgebracht, twee keer zoveel als het landelijk gemiddelde.
In Lith gonsde het van de geruchten over het ronselen van stemmen. Zo zouden mensen langs de deuren gegaan zijn om volmachten te krijgen van mensen die niet gingen stemmen. Vier jaar later was het opnieuw raak in Lith: toen meldde burgemeester Haasjes dat twee mensen haar hadden doorgegeven dat er gesjoemeld zou zijn met machtigingen.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.