Het verhoogde risico is er onder meer doordat treinen, waaronder goederentreinen met gevaarlijke stoffen, dwars door druk bewoond gebied rijden. Vorige week ging het mis toen een passagierstrein met een goederentrein botste. Vermoedelijk doordat de treinen langzaam reden en de klap daardoor niet heel hard was, vielen er slechts acht lichtgewonden.
Veel slachtoffersDe kans dat het een keer echt misgaat met een trein met gevaarlijke stoffen, is misschien niet zo groot, maar als het gebeurt in Tilburg, dan is er een verhoogde kans op veel slachtoffers, onderschrijven ook deskundigen waarmee Omroep Brabant sprak. De meesten willen anoniem blijven, omdat ze vaak in opdracht van gemeenten of partijen als Prorail werken. Maar Ben Ale kan als hoogleraar van de TU Delft vrijuit over de kwestie spreken.
Hij verbaast zich al jaren over de bouw van woningen rond trajecten waar goederentreinen met gevaarlijke stoffen overheen rijden. “Ze kennen het risico, maar het kan ze niks schelen. De kans dat het misgaat is natuurlijk niet zo groot, maar als het gebeurt heb je te maken met een vreselijke ramp. En dan mag ik waarschijnlijk achteraf uitleggen waar het mis ging.”
Talent SquareWoningen die tientallen jaren geleden in Tilburg zijn gebouwd, liggen soms bijna tegen het spoor aan, zoals in de Zuid-Oosterstraat. Nu bouwt Tilburg, net als de meeste andere gemeenten, volgens de landelijke richtlijn, minimaal dertig meter van het spoor af. Bijvoorbeeld ‘Talent Square’. Dat zijn pas gebouwde studentenflats die ongeveer dertig meter van het spoor liggen.
Deskundigen die wij spraken, vinden dertig meter, voor een volgebouwde stad als Tilburg, veel te dichtbij. Vooral omdat het spoor in Tilburg over een groot gedeelte verhoogd is. “Het gebied waarover giftige stoffen zich verspreiden is veel groter wanneer er op hoogte een ongeluk met een trein gebeurt”, zei een deskundige die anoniem wil blijven.
Ale onderschrijft de stelling. “Dan zakt het spul naar beneden en dan heb je dus met een veel groter verspreidingsgebied te maken en zou je eigenlijk dus nog verder van het spoor weg moeten blijven.”
VeiligheidsonderzoekenHet is niet zo dat de gemeente Tilburg het vraagstuk compleet negeert. Bij nieuwe bouwprojecten laat de gemeente externe veiligheidsonderzoeken doen. Daarin wordt meegenomen of het risico op meerdere slachtoffers bij een ongeluk met een goederentrein groter wordt. Bij het prestigieuze bouwproject Spoorzone, waar Talent Square ook onder valt, zijn meerdere van dergelijke onderzoeken uitgevoerd.
Een van die onderzoeken gaat over het deelgebied Hart van Brabantlaan en in dat onderzoek luidt de conclusie: “Door de bouwinitiatieven neemt het groepsrisico toe.” Vanwege het nog hogere risico zal de gemeente, zo lezen we, extra veiligheidsmaatregelen nemen, zoals brandwerende muren en extra vluchtroutes, maar dat er een toegenomen risico blijft bestaan als je vlakbij het spoor bouwt, weet de gemeente. Zo is te lezen in hetzelfde stuk: “Het college erkent de risico's en staat achter de genomen randvoorwaarden.”
Geen extra vluchtrouteExtra vluchtroutes zijn er niet overal. Zo is bij het studentencomplex waar Celina Lane woont, zo'n tien meter van het spoor, alleen een ingang aan de voorkant van het pand. "Dan moet zij dus bij een evacuatie eerst door het gevaarlijke gebied heen om zich in veiligheid te brengen", zegt Ale daarover.
Intussen maken de Tilburgse raad en het gemeentebestuur zich niet erg druk over de bouwplannen of de gebouwen die in het verleden rond het spoor uit de grond zijn gestampt, maar bekommeren ze zich vooral om de verwachte toename van goederentreinen met brandbare en giftige stoffen door de stad. Daarover stuurt de gemeente een brandbrief naar Den Haag. De Tilburgse wethouder Mario Jacobs heeft dat maandagavond nog gezegd in de gemeenteraad.
Andere routeDe gemeente wil dat de treinen een andere route rijden en probeert dus vooral politiek Den Haag in beweging te krijgen. Volgens Ale zou Tilburg ook zelf iets kunnen doen om het risico op veel slachtoffers bij een treinramp niet te verergeren: “Wat een gemeente op z’n minst kan doen, is niet meer bij het spoor bouwen.”
Marty Hessels woont met haar man al zeven jaar naast het spoor, maar maakt zich sinds het ongeluk met de goederentrein van vorige week wel extra zorgen. "Je weet niet wat er kan gebeuren. De volgende keer wordt de hele straat weggeveegd."