Adriaan van Dis: 'Zonder Fort Sabina in Heijningen zou ik een heel ander boek hebben geschreven'

20 april 2015 om 11:54
nl
Schrijver en programmamaker Adriaan van Dis gaf zondag een uitverkochte lezing op Fort Sabina in Heijningen: "Zonder dit fort zou ik een heel ander boek hebben geschreven." Hij gooide zijn laatste roman 'Ik kom terug' om na zijn bezoek aan het vestingwerk. De roman gaat over zijn inmiddels overleden moeder, die is opgegroeid in de regio van Heijningen.
Geschreven door

"Toen ik hier kwam, zag ik het beginpunt. Hier is het allemaal ontstaan, tussen de militairen, tussen de vreemdelingen, tussen de soldaten uit België. Haar hang naar reizen, naar vreemde landen. Weg van de boeren, naar een grotere horizon achter de dijk."
Er zijn veel Van Dissen in de regio Moerdijk. Dat merkt de schrijver iedere keer als hij een lezing komt geven in de buurt. "Ik vind het wel leuk dat er mensen bij me komen die foto's en stambomen meenemen. Iemand liet me net een foto zien van haar grootvader, ook een Van Dis. Hij lijkt sprekend op mij, maar het is niet mijn grootvader."
Gelovige tantes in FijnaartVan Dis groeide op in een repatriantenhuis in Bergen aan Zee, met meer families die waren teruggekeerd uit Indië. De schrijver kwam vaak bij zijn gelovige tantes in Fijnaart, omdat hij de erfenis van zijn moeder warm moest houden van haar. Zijn familie bezat veel grond in West-Brabant. "Ik zei vaak 'ik ben Indisch' tegen mijn Fijnaartse familie. En dan zeiden zij: doe normaal hè, met een Brabants accent."
Van Fijnaart herinnert Van Dis zich vooral de boerenfamilies. "Overalls die aan waslijnen hingen. We hadden ook families met een grote tuinderij met een trammetje erop. Het was voor mij wel een enge wereld. Het was een wereld van een ander accent en van grote, sterke jongens. Terwijl ik opgroeide met allemaal Indische kinderen. Voor mij was het eigenlijk het boeren-Nederland. Waar ik ook bij hoorde, maar waar ik ook wel een beetje bang voor was."
Papieren graf"Ik denk dat de omgeving mijn moeder zeer heeft gevormd. Het was een opstandig meisje. Dat hoort misschien bij de Van Dissen uit deze streek. Dat waren ook eigenwijze, onafhankelijke geesten." Van Dis geeft zijn moeder met het boek 'Ik kom terug' een papieren graf. De schep en de pot op de cover van het boek verwijzen naar het boerenleven van zijn moeder.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.