De promovendus stelt voor om agenten bij iedere aanhouding voortaan een speciaal formulier te laten invullen om te kunnen vaststellen of er sprake is van discriminatie. Volgens Mutsaers zou iedere gemeente een burgerraad moeten instellen die het politieoptreden in de gaten houdt.
Minder papierwerkDoor ‘ontbureaucratisering’ hebben agenten te maken met minder papierwerk, wet- en regelgeving en verantwoordingsplicht. Uit het onderzoek van Mutsaers blijkt dat agenten door de grotere ‘professionele vrijheid’ steeds minder handelen als overheidsdienaren met een publieke taak.
Ze worden aangemoedigd om meer naar eigen inzichten te handelen. Volgens Mutsaers vervagen dan de grenzen tussen privé en het publieke domein en kan dat leiden tot discriminatie en willekeur.
Politiek spierballenvertoonDeze cultuur ‘kleurt’ volgens Mutsaers ook de misdaadstatistieken, waarin mensen met een niet-Westerse achtergrond zijn oververtegenwoordigd. “Het handelen en de keuzes van de handhavende agenten wordt hierdoor beïnvloed. Bijvoorbeeld bij roadblocks waarbij minderheden vaker worden gecontroleerd." Vervolgens worden minderheden makkelijk de dupe van politiek spierballenvertoon. De politiek schept dan een klimaat waarin juridische maatregelen worden voorgesteld, zoals de strafbaarheidstelling van illegaliteit en intrekking van het Nederlandse paspoort.
Paul Mutsaers is onderzoeker aan de Politieacademie. Daarnaast is hij onderzoeker aan de faculteit Geesteswetenschappen van de Tilburg University.