Met zijn ruim twee meter is de hoogbejaarde Floor van Duivenboode uit Budel-Dorplein nog altijd een imposante verschijning. Met zijn wandelstok wijst hij over zijn enorme achtertuin: "Alles hebben ze afgegraven. Op de ene plek tot een diepte van twintig centimeter, op andere plekken wel tot meters diep. Vrachtwagens vol met vervuild zand hebben ze hier weggehaald."
De tuin van Van Duivenboode was het laatste stukje van het mega-project. In totaal zijn ruim vijftigduizend vrachtwagens met afval afgevoerd. Project-directeur Henri Schouten van Actief Bodembeheer De Kempen: "We hebben beken afgegraven, tuinen omgespit en kilometers asfalt vervangen. Het was echt een enorme klus, maar nu is het eindelijk klaar. De Kempen is weer gezond."
LozingenTegenwoordig is zinkfabriek Nyrstar in Budel-Dorplein milieubewust en op sommige vlakken zelfs vooruitstrevend bezig. Maar van het eind van de negentiende eeuw tot halverwege de jaren zeventig van de vorige eeuw was dat wel anders. Via lozingen kwamen zware metalen in de beken en in het grondwater terecht. En de eveneens schadelijke zinkassen - een restproduct van de fabriek - werden gebruikt voor de aanleg van paden en wegen in de wijde omgeving.
Studenten van de toenmalige wetenschapswinkel van de Technische Universiteit Eindhoven ontdekten de verontreiniging, nadat verontruste omwonenden monsters uit hun tuinen kwamen brengen. Eén van die studenten was Lex Lemmens. "We riepen toen al vrij snel dat het hele gebied De Kempen op de schop moest. Dat vonden de autoriteiten toen maar niets, maar uiteindelijk is dat toch gebeurd. En dat is maar goed ook."
MoestuinToch is het onmogelijk om alle zware metalen in de streek te saneren. Het gehalte zink en cadmium is in de Kempische grond dan ook nog altijd vele malen hoger dan in de rest van het land. Schouten: "We raden dan ook nog altijd niemand aan om een moestuin te beginnen in dit gebied of om zelf grondwater op te pompen."