In gebrekkig Engels proberen vier bewakers ons uit te leggen dat ze in onze tassen willen kijken. Pistolen zijn namelijk absoluut niet toegestaan in deze rechtbank.
Ze wijzen naar een bord, waar de do's en don'ts in pictogrammen zijn afgebeeld. Video's en foto's maken is niet toegestaan zo maken we op uit het eerste plaatje. En ook het tweede plaatje laat aan duidelijk niet te wensen over. Een pistool met een rood kruis erdoor. Ook die mogen dus niet naar binnen.
Engelse vrouw schiet te hulpHet duurt even voor de beveiligers gerustgesteld zijn. Het statief moeten we achterlaten, maar dat lijkt ons dan weer niet zo'n goed idee. Maar de oplossing is al snel in zicht.
Een Engelse mevrouw van de rechtbank schiet ons te hulp en vraagt waar we voor komen. De zaak Johan van Laarhoven. Op een formulier prijkt het nummer van zittingszaal 801. Daar in de hoek is de lift en laat de beveiligers maar aan mij over. Het is oké!
Op blote voeten en geketendOm negen uur zou de zaak toch beginnen, vragen we heel specifiek nog een keer. Maar een half uur later dan gepland zien we dan eindelijk de hoofdverdachte. De Tilburger Johan van Laarhoven. Op blote voeten en met een arm vastgeketend aan zijn vrouw komt hij deze ochtend de rechtbank binnen geschuifeld.
Het is weer voor het eerst in lange tijd dat hij zijn vrouw ziet. Afgeschermd van elkaar zitten ze beiden al een jaar vast in een Thaise cel. Alleen tijdens de zitting zien ze elkaar.
Contrast met Nederlandse rechtbank gigantischIn het grote rechtbankgebouw in zittingszaal 801 is het ondertussen al best druk. Vier Thaise advocaten van Johan en zijn vrouw overleggen uitvoerig met twee Nederlandse advocaten onder wie Gerard Spong. Het is de start van een nieuwe week in het proces dat al maanden duurt en ook nog maanden zal duren.
Van Laarhoven maakt een ontspannen indruk. Hij heeft deze rechtbank al vaker gezien. Toch is het contrast met de gang van zaken in een Nederlandse rechtbank gigantisch. Praten met hem is ook voor ons als aanwezige journalisten gewoon toegestaan, mits het allemaal maar zachtjes gebeurd.
Ook in de rest van de zaal overlegt iedereen met elkaar. Een handboek, hoe werkt het in de Thaise rechtbank was echter geen overbodige luxe geweest zo beseffen we.
Lastig te volgenDrie kwartier later dan gepland arriveren twee rechters. Ze nemen plaats op hun verhoogde plek. De dag begint! Op de vloer voor de rechters zitten tegenover elkaar de officier van justitie en de advocaten van Van Laarhoven. Ze mogen losbranden.
Een Nederlandse ex-liaison officier moet worden gehoord. Hij was de tussenpersoon tussen de Nederlandse en de Thaise justitie. De vragen worden één voor één op hem afgevuurd. Een Nederlandse tolk moet alle zeilen bijzetten. Het lijkt wel een hevig debat dat ons doet denken aan een discussie in het Engelse Lagerhuis.
Een microfoon moet in deze rechtbank nog worden uitgevonden, daardoor is het voor ons als pers, maar ook voor de andere aanwezigen, allemaal lastig te volgen. Wat opvalt is dat er door de rechters geen enkele aantekening wordt gemaakt.
Bellen in de rechtszaal geen probleemMaar niet secuur handelen kun je deze rechters niet verwijten. Om de twee vragen wordt de zaak even stilgelegd en een memorecorder wordt boven tafel gehaald. Het is een apart tafereel. De antwoorden worden in het onverstaanbaar snelle Thais opgedreund en opgenomen. Telkens wordt het bandje even teruggespoeld om te checken of het er allemaal netjes opstaat.
Het is niet het enige dat opvalt in een uiterst koele rechtbank. Een Thaise vrouw gehuld in een blauw jurkje zit schuin voor de rechters. Op een ouderwetse grote computer zit ze met oortjes in rustig te tikken. Een griffier? Het lijkt er wel op, maar de zaak geconcentreerd volgen, zit er voor haar niet in.
Een zwarte ouderwetse telefoon gaat tijdens de zitting. En tot onze verbazing neemt de griffier nog op ook. Terwijl de officier van justitie rustig doorgaat met het stellen van zijn vragen, blijft de vrouw voor de ogen van de rechters bellen. Niemand lijkt zich erom te bekommeren. Het blijkt zelfs normaal, want gedurende de dag, herhaalt dit tafereel zich nog enkele malen.
Rechter loopt wegEn als we denken dat het echt niet gekker kan, gebeurt er weer iets vreemds. De officier van justitie vervolgt ongestoord zijn verhaal als de telefoon van de rechter gaat. Zonder dat iemand het in de gaten lijkt te hebben, loopt de rechter weg en komt een minuut of twintig later pas terug. Ze kan onmogelijk gevolgd hebben wat er is gezegd en inspreken op haar memorecorder zat er ook niet.
Toch is niet alles geoorloofd in deze rechtbank. Zelf zitten we vanwege het slechte geluid op de eerste rij met houten bankjes. Een van de Engels sprekende Thaise advocaten loopt van achter haar bureau op ons af. En ook een bewaker komt onze kant op.
Mogen we niet meeschrijven of is juist onze mobiele telefoon niet toegestaan? Uit de rechtbank gezet worden zou een doemscenario zijn, maar het loopt gelukkig allemaal met een sisser af. We hebben de Koning beledigd, door met de armen en benen over elkaar te zitten. Dit is absoluut niet toegestaan en een waarschuwing volgt.
HoofdschuddendTerug naar de zaak, waar de Nederlandse 'liaison-officier' vraag na vraag op zich afgevuurd krijgt. Waar wordt Johan van Laarhoven in Nederland van verdacht? En heeft de Nederlandse justitie ook al iets met de vergaarde Thaise informatie gedaan? Op elke vraag wordt er een antwoord gegeven.
Af en toe hoofdschuddend kijkt Van Laarhoven er naar. De ambtenaar zelf verklaart dat hij eigenlijk niet zoveel details kent van de zaak en dat hij alleen maar doorgeefluik was. Na het horen van twee getuigen, zit na zes uur in de rechtbank deze dag erop. Van Laarhoven en zijn vrouw schuifelen weer naar buiten op weg naar de Thaise cel.
Onze verslaggevers @emilevaessen en @jorisgerritsen volgen deze week de rechtszaak tegen Johan van Laarhoven in Thailand. Van Laarhoven wordt in Nederland verdacht van witwassen, maar om nog onduidelijke redenen is de Thaise politie nadat ze zijn geïnformeerd door de Nederlandse justitie zelf een onderzoek begonnen. Van Laarhoven zit nu een jaar vast in Thailand.