In Nederland lopen nog zo'n vijftig traditionele herders met hun schapen over de heide. Stijn Hilgers uit Goirle is één van hen. Met veel kunst en vliegwerk kan hij met zijn vijfhonderd schapen zijn hoofd nog net boven water houden.
"We proberen van alles uit om extra geld in het laatje te krijgen. Rondleidingen voor toeristen, verkoop van producten van de schapen op markten en de verkoop van schapenvlees aan restaurants", legt Hilgers uit.
Het probleem van de schaapherders in Nederland is dat er geen lange termijnafspraken gemaakt worden met opdrachtgevers. "Nu moet ik ieder jaar offertes indienen en maar hopen dat ik de opdrachten krijg. Over de grens gaat het heel anders. Bijvoorbeeld in Duitsland, daar krijgt een herder vaak een gebied voor vijfentwintig jaar toegewezen. Dan heb je een toekomst."
Oneerlijke concurrentieDe opdrachten worden in Nederland ook vaak weggekaapt door grotere schapenboeren. "Die houden de schapen dan voor het vlees, maar sturen ook wat goedkope krachten de heide op voor begrazing. Ze hebben zo het voordeel dat ze kuddes op meerdere plekken tegelijk kunnen laten grazen." Oneerlijke concurrentie, vindt Hilgers het.
Volgens de herder hebben die goedkope krachten veel minder kennis dan de traditionele herders. "Die bedrijven zijn veel minder bezig met het ecologische standpunt, dat wij erg belangrijk vinden. Een schaap verspreidt door zijn vacht, hoeven en mest zo'n dertigduizend zaden per jaar."
Al bijna dertigduizend euro ingezameldHet Gilde van Traditionele Schaapherders is een crowdfundingactie gestart. Binnen een maand is het streefbedrag van dertigduizend euro al bijna gehaald. "Prachtig natuurlijk, maar dit is maar een begin. Van dit geld kan een aantal noodlijdende herders hun wintervoer betalen en bijvoorbeeld hun auto laten repareren", legt de Brabantse herder uit. "Er rijden nogal wat herders in oude barrels rond."
Na deze eerste financiële ondersteuning zijn er structurele oplossingen nodig voor de herders. "We willen net zoals in het buitenland graag een vaste vergoeding per hectare die we begrazen, lange termijnafspraken met grondeigenaren en opdrachtgevers", vertelt Hilgers.
Schaapherders worden onder meer ingehuurd door instanties als Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, maar ook door gemeentes en waterschappen.