De stukken geven een uniek kijkje in de achtergronden van de misstanden bij tbs-kliniek De Woenselse Poort. De instelling kwam vorig jaar meerdere malen negatief in het nieuws met verhalen over drugsgebruik, verboden relaties en zelfdodingen.

Agressie
Ook had het personeel last van agressie op de werkvloer. Deze geweldsincidenten blijken voor een groot deel in de hand te zijn gewerkt door de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), de afdeling die zich namens de overheid onder meer bezighoudt met het plaatsen van tbs’ers.

Diezelfde organisatie is in 2014 akkoord gegaan met een flinke 'overproductie' voor De Woenselse Poort, waarbij vervolgens te veel tbs’ers van het zwaarste kaliber naar Eindhoven zijn gestuurd. Tegelijkertijd moest de kliniek van DJI bezuinigen op zijn prijs voor zorgintensiteit en beveiliging. Het personeel kreeg niet veel later te maken met een reeks aan geweldsincidenten.

Lees hier een reconstructie van wat er misging.

Geweld op de werkvloer
Bij een overproductie plaatst DJI meer tbs’ers dan eigenlijk de afspraak is. Zoiets gaat altijd in overleg. Omdat andere klinieken moesten sluiten of afbouwen wegens bezuinigingen, diende De Woenselse Poort als tijdelijk vangnet. Het bestuur van De Woenselse Poort had hier geen problemen mee, maar er moest wel een financiële vergoeding tegenover staan.

Omdat DJI te veel tbs’ers verhuisde van de zwaarste categorie, kwam het personeel van De Woenselse Poort behoorlijk in de problemen. Kort na de eerste overplaatsingen steeg het aantal geweldsincidenten. In 2015 was het cijfer zelfs twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde, zo blijkt uit stukken.

Ambtenaren trokken aan de bel
Uit e-mails en notulen valt af te leiden dat ambtenaren van DJI de bui al vroegtijdig zagen hangen. Een forensisch milieuonderzoeker vroeg speciaal aandacht voor het hoge zorgniveau van de nieuwe patiënten en een adviseur bedrijfsvoering verzocht zijn collega’s met klem om niet ‘hapsnap’ te beslissen. De klinieken Oldenkotte (Overijssel) en Veldzicht (Gelderland) waren volgens hem opties voor een betere spreiding, ook omdat de beveiliging daar van een hoger niveau was.

Ziekteverzuim
Maar ook het bestuur van De Woenselse Poort vertolkte een discutabele rol. Geconfronteerd met de vele geweldsincidenten werd DJI verteld dat het personeel goed getraind was en dat de incidenten geen invloed hadden op het ziekteverzuim. Dat is opvallend, want de Inspectie Veiligheid en Justitie zou later concluderen dat er niet genoeg deskundig personeel was en dat het ziekteverzuim hoog was.

Geweigerde informatie zichtbaar
De documenten waar Omroep Brabant zich op baseert zijn verkregen op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (WOB). Door een fout bij de verstrekking kon Omroep Brabant een groot deel van de geanonimiseerde stukken alsnog lezen. Een tekst kopiëren en plakken in een tekstverwerker was voldoende. Dit doet de vraag rijzen hoe goed overheid omspringt met de beveiliging van haar informatie.

Door de fout heeft Omroep Brabant kennis genomen van verschillende soorten documenten, uiteenlopend van notulen, gespreksverslagen en rapporten tot incidentenmeldingen met zeer privacygevoelige gegevens van patiënten. Juist in deze geweigerde stukken bleek cruciale informatie te staan over de werkwijze van DJI en het bestuur van De Woenselse Poort.

Reactie Omroep Brabant
Omroep Brabant heeft gemeend vanuit maatschappelijk belang een deel van deze informatie toch met haar publiek te moeten delen. Patiënten, familieleden en personeelsleden van de Woenselse Poort zijn geschaad in hun belangen.

Dit raakt bovendien ook de samenleving. Om het mogelijk te maken deze misstanden in de toekomst te voorkomen heeft Omroep Brabant deze vertrouwelijke overheidsinformatie publiek gemaakt. De privacy van de betrokkenen is daarbij zorgvuldig in acht genomen. Omroep Brabant zal de originele stukken bij een notaris in depot doen.

Lees hier een reconstructie van wat er misging.

Tips? Reacties? Mail naar: [email protected]

Lees hier de uitgebreide reactie van De Woenselse Poort.
Lees hier de uitgebreide reactie van de Dienst Justitiële Inrichtingen.