Video

Brabanders in actie om kerken te redden van sloop: half miljoen subsidie is op

14 augustus 2016 om 17:15
nl
Bewoners nemen steeds vaker het heft in eigen handen om leegstaande kerken te redden van de sloopkogel. De provincie stelde een half miljoen beschikbaar in het Buurtkerkenfonds en dat subsidiepotje is al leeg.
Geschreven door

Voor het Buurtkerkenfonds was in 2016 een half miljoen euro beschikbaar. Er wordt nu gekeken of het fonds kan worden aangevuld, ook met geld uit andere dan provinciale bronnen.
Herbestemming is hotDat besluit komt niet uit de lucht vallen. Het ligt voor de hand dat er meer verzoeken voor herbestemming gaan volgen. In totaal staan 86 kerken (binnenkort) leeg in Brabant, dat in totaal nog 606 kerken telt. Daarvan zijn er nog maar 416 in gebruik, zo blijkt uit een provincierapport van eind 2015.[localfocus:body:https://localfocus2.appspot.com/57b07fef55b0d]
Waar het geloof in god in Brabant verdwijnt, zien Brabanders de kerk, vaak met een prominente plek in een stad of dorp, liever niet verdwijnen. Al 104 leegstaande kerken in Brabant zijn herbestemd. Zo is de Knoptorenkerk in Sint Oedenrode te huur als eventlocatie en fungeert de Andreskerk in Esbeek als schoolgebouw.
Dat lot staat meer vrijgekomen kerken te wachten. Naar verwachting verliest de helft van de kerken in Noord-Brabant binnen tien jaar zijn oorspronkelijke functie.  "Vaak worden ze uit het oog verloren omdat iedereen denkt dat iemand anders er wel op let, tot het te laat is", stelt Lilian Grootswagers, expert op het gebied van leegstaand erfgoed. Te laat was het voor 107 Brabantse kerken. Zij gingen tegen de vlakte.  
LEES OOK: Inwoners Den Hout kopen de kerk: 'Een kerkdorp zonder kerk, is geen dorp meer'
‘Vroeger deed je het ook met z’n allen’De oplossing is volgens haar simpel: betrek de hele buurt bij het vinden van een niet-religieuze herbestemming voor een vrijgekomen kerk. "Vroeger bouwde je de kerk met z’n allen. Nu moet die herbestemming met z’n allen", aldus Grootswagers.
Zoals in Den Hout. Daar lossen buurtbewoners het probleem van een leegstaand gebedshuis op zonder hulp van het Buurtkerkenfonds. Minus van Gils, lid van stuurgroep Behoud Corneliuskerk, wil een cultureel en zakelijk centrum van het binnenkort leegstaande gebedshuis maken.
Maar daar is geld voor nodig. "Van de 500 gezinnen hier in het dorp willen er al 135 bijdragen aan het behoud van de kerk", vertelt Van Gils. Zij leggen allen 100 euro per jaar op tafel. De stuurgroep is realistisch en weet dat dat nooit voldoende geld is om de kerk volledig te behouden. "Maar het zegt wel iets over het draagvlak in het dorp. Dit is al een groot deel van de inwoners en we hebben nog niet iedereen om steun gevraagd."
Het doet altijd pijnVan gelovige zijde wordt er gemengd gereageerd op de herbestemmingen. "Laat me vooropstellen: het doet altijd pijn als er een kerk gesloten moet worden", vertelt vicaris Wiel Wertz van Bisdom Breda.
Toch weet hij ook dat het niet anders is. "Soms worden kerken overcompleet voor de vitaliteit van de parochie. De gebouwen worden dan aan de eredienst ontrokken. Dan zien ze er wel uit als een kerk, maar zijn ze eigenlijk niet meer dan gewoon een gebouw."
Wat kan er in een kerk?Er kan een hoop, stelt Wertz. Maar het belangrijkste is eigenlijk dat het niet strijdig is met het geloof. Discotheken zien ze liever niet in ‘hun’ oude kerkgebouwen komen. Wel goede bestemmingen voor een voormalig kerkgebouw zijn bijvoorbeeld zaken als een winkel, een zorgcomplex, een toonzaal. "Commerciële activiteiten op een voorzichtige manier. Een bed& breakfast zou ook kunnen", zegt de vicaris. Het liefst ziet hij dat de buitenkant van het gebouw ongeschonden blijft.
Toch heeft herbestemmen wel de voorkeur boven slopen bij het bisdom. Ook al is dat geen pretje. "Ik ben geen priester geworden om kerken te sluiten", benadrukt Wertz. "Ik moet eerlijk zijn: ik zou heel blij en dankbaar zijn als mensen zouden opstaan om zich te verbinden in geloof en als ze zouden zeggen: ik wil die kerk behouden om het geloof te vieren."

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.