Video

Wat voel jij bij een plaatje van een nazi die de kaarsjes in de kerstboom aansteekt?

9 december 2016 om 16:00 • Aangepast 21 november 2020 om 05:22
nl
Een man die met een lange stok de kaarsjes van de kerstboom aansteekt. Het is op het eerste gezicht een onschuldig schilderij van Bosschenaar Lars Weller. Totdat je ziet dat de man het uniform draagt van een Duitse officier uit de Tweede Wereldoorlog. Opeens is alle onschuld verdwenen en wordt het plaatje 'geladen' met alle verschrikkingen van die tijd.
Profielfoto van Windhorst Peter Pim
Geschreven door
Windhorst Peter Pim

Dat effect, daar gaat het Lars Weller om bij zijn expositie The Uncanny in de Willem II Fabriek in Den Bosch. In de expositieruimte van de oude sigarenfabriek bracht hij een groot aantal kunstwerken bij elkaar die allemaal dat effect hebben op de toeschouwer. The Uncanny is de Engelse titel, Lars gebruikt ook het Duitse woord Unheimlich; een Nederlands woord lijkt er niet te zijn.
SMAK brengt vachtwagen vol kunst Het onderwerp kreeg eerder al eens een expositie in het SMAK, het gerenommeerde museum voor hedendaagse kunst in Gent. Daar werkten ze graag mee aan de expositie in Den Bosch. "En nou staat hier een vrachtwagen vol kunst uit Gent", zegt Loek Grootjans, de kunstenaar die Weller hielp om zijn plan uit te voeren. Het betekende wel dat de beveiliging van de expositieruimte voor de duur van de tentoonstelling flink is opgeschroeft. En dat medewerkers van het SMAK persoonlijk zijn komen controleren of er niet te veel licht op de kunstwerken wordt gericht.

Wachten op privacy instellingen...


Lars Weller is al lang bezig met Uncanny. Zonder aarzelingen schudt hij kunstwerken en filmscenes uit zijn mouw die op de beschouwer dat 'unheimliche' effect hebben. "Stel je voor je komt ergens binnen. Achter de receptie staat een mevrouw, maar als je dichterbij komt realiseer je je dat zij een robot is. Dat wat er dan in je hoofd gebeurt, die aarzeling ... dat noem ik 'unheimlich', daar gaat deze expositie over."
Wat voor ramp is hier gebeurd? 'Griezelig' of 'horror'  zijn niet de juiste woorden. Misschien dat 'verontrustend' wat is. Zo hangt op de expositie een grote, zorgvuldig uitgewerkte tekening van een stad. Het lijkt avond te zijn of nacht, maar op de hele tekening is geen enkel mens te zien. De fantasie van de toeschouwer begint de tekening aan te vullen, wat voor ramp is hier gepasseerd?
Hetzelfde gebeurt er bij twee grote zwart-witfoto's, twee meisjesgezichten. Omdat de foto's zwart-wit zijn en korrelig afgedrukt, verwijzen ze naar een verleden, naar een geschiedenis. Het kunnen grote pasfoto's zijn van een opsporingsbericht of illustraties uit een geschiedenisboek. In The Uncanny is er een vage lijn tussen wat er op het kunstwerk is te zien en wat er in het hoofd van de beschouwer gebeurt. Het putje Een van de kunstwerken uit het SMAK is een afvoerputje, letterlijk een afvoerputje dat is gemonteerd in de muur. En daar zit ook de verontrusting in. Afvoerputjes werken alleen in het horizontale vlak. Uit het putje dat zo gemonteerd is, kan het water teruglopen, totdat de hele ruimte onder water staat. En dat zou, bij deze tentoonstelling, echt zonde zijn.
Investigations in the Uncanny begint zaterdag en duurt tot 8 januari.

Wachten op privacy instellingen...

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.