Zweetdruppels parelend op de voorhoofden van scholieren in gymzalen. Doodstille ruimtes, het krassen van pennen op papier. Af en toe een diepe zucht. Wie herinnert zich niet de eindexamens van de middelbare school? Gevoelsmatig hangt alles af van het halen van het diploma en dus gaan de leerlingen vol voor de laatste loodjes. Maar niet iedereen vindt dat een goede werkwijze.

Een paar tienden extra
De cursussen zijn niet goedkoop, soms kost het drie- of vierhonderd euro voor een training van drie dagen. Volgens betalende ouders en deelnemende scholieren is het het waard, als er maar een hoger cijfer wordt behaald op het eindexamen.

Hein staat er niet zo goed voor bij natuurkunde en dus zit hij in de meivakantie bij Luzac Eindhoven flink te studeren om straks bij het examen beslagen ten ijs te komen. "Ik merk dat ik hier dingen leer die ik op school ook wel deed, maar op school lette ik niet zo goed op..."

De trainingen worden niet alleen benut door scholieren die er slecht voorstaan en een paar tienden extra nodig hebben, maar ook door scholieren die het goed doen, zegt Mick Knabben van Luzac Examentraining. “Je ziet dat scholieren meer en meer bezig zijn met hun vervolgopleiding. Ze willen ook gewoon examen doen met een hoger punt, omdat ze er daarna profijt van hebben.”

Ook zien ze bij Luzac dat het feit dat de exameneisen strenger zijn - scholieren mogen maximaal één onvoldoende hebben voor een van de kernvakken - de trainingen populairder maakt.

Trucjes
Onderwijssocioloog Paul de Graaf is kritisch op de examentrainingen. “Ik denk dat de korte programma’s die worden aangeboden trucjes aanleren aan de scholieren. Je leert niet de stof te beheersen, maar het examen goed doen. Daarmee koop je wel een voorsprongetje op scholieren die het niet doen.”

Helemaal negatief is De Graaf er niet over. “Het kan in ieder geval geen kwaad. Het kost een paar honderd euro, maar waarschijnlijk vergroot je wel je kansen. Ook voor de vervolgopleiding kan het positief werken. Je kan je wel afvragen of het fair play is: kinderen van ouders die het niet kunnen of willen betalen hebben hierbij het nakijken.”

Toch populair
Wie googelt op ‘examentraining’ wordt overspoeld door aanbieders. Universitair studenten, Ready2School, Spectrum, Luzac, het zijn slechts een paar van de tientallen aanbieders in de regio. De populariteit is ook terug te zien in cijfers van het CBS. De afgelopen vijf jaar verdubbelde het aantal aanbieders van studiebegeleiding van 8000 aanbieders naar ruim 16.000.

In vergelijking met vorig jaar is er zelfs sprake van 25% stijging. Knabben merkt wel op dat dat niet alles zegt: veel van de aanbieders zijn leraren die zich als freelancer inschrijven. Hoeveel leerlingen in Nederland gebruik maken van dit soort studiebegeleiding weet hij niet.
[localfocus:https://localfocus2.appspot.com/590895862ea42]
Houvast
José Haasakker, economiedocente op het Eckhart college, heeft zelf een oefenboekje gemaakt voor haar leerlingen. “Ik vind dat mijn taak als leraar. De prijzen van zo’n cursus zijn schrikbarend hoog. Maar ik merk wel dat het meer opkomt, leerlingen zoeken zekerheid. Het is een houvast”, verklaart zij.

Toch meent ze dat leerlingen zelf al veel meer kunnen doen dan ze denken. “Daarnaast denk ik dat de docenten ook capabel genoeg zijn om de leerlingen voor te bereiden op de examens. Zo’n training is makkelijk, want ze sturen je de goede kant op. Maar als kinderen het niet kunnen betalen lopen ze wel echt iets mis, dat is oneerlijk. Er wordt flink aan verdiend.”