Zo staat het geschreven op de grafzerk op begraafplaats Hoogeheuvel van de vermoorde wachtmeester Gerard Hoekman. Het is misschien wel het bekendste verhaal in Oss. Door deze moord werd Oss beroemd in Nederland en leerde iedereen de Bende van Oss kennen. Het graf is een van de weinige tastbare herinneringen aan deze roerige tijd in Oss.

'Laffe daad'
Maar het graf is versleten. De letters worden onderbroken door scheuren. “Nog één winter en hij is echt helemaal kapot”, zegt historicus Jurgen Pigmans van het Stadsarchief Oss. Daarom wordt de steen maandag weggetakeld om opgeknapt te worden.

Het verhaal van 26 maart 1893 speelt zich af op de Heuvel in Oss. Wachtmeester Hoekman loopt van de kazerne naar het stadhuis. Vanachter een bomenrij wordt hij onder vuur genomen. “Een beetje laf, half van achteren”, vertelt Pigmans. “Hij wordt geraakt, maar is niet meteen dood en kan nog terugschieten. Hij verwondt één van zijn belagers. Maar een tweede schot is dodelijk.”

Met poep besmeurd
De boeven hadden echt een hekel aan Hoekman. “De mores in Oss was wat losser. Er waren wat vrije vrienden. Die hadden een bende. Die kwamen samen in een kroegje en bedachten daar allemaal snode plannen. Maar Hoekman had ze door.”

Maar dat was niet de enige reden waarom de bende van Oss een hekel had aan Hoekman. Pigmans vertelt verder: “Als je ontslagen werd bij een van de fabrieken in Oss moest je een verklaring halen van goed gedrag bij Hoekman. Maar dan moest je wel dingen verklappen tegen Hoekman. En dat weigerden die mannen. Hoekman moest dus weg.” De haat zat zo diep dat ze hem twee weken na zijn begrafenis hebben opgegraven, de kist hebben opengebroken en de krans met poep besmeurd.

Geuzennaam
Toch is het eigenlijk wel luguber dat deze brute moord zo’n belangrijk moment in de geschiedenis van Oss is. “Het is een stukje van de identiteit van Oss”, zegt Pigmans. “Niet dat je trots moet zijn dat er iemand is vermoord. Maar het draagt wel bij aan het imago van Oss. Oss als messentrekkers is intussen een geuzennaam.”

Het graf wordt nu gerestaureerd. In maart 2018 willen ze het terugplaatsen. Dan is het 125 jaar geleden dat wachtmeester Hoekman werd vermoord.