De medicijnen die wij uitplassen komen in het drinkwater, hoe maak je dat schoon?
Via onder meer de gootsteen en het toilet, stroomt het afvalwater via het riool naar de zuivering van het waterschap. Als je resten van medicijnen uitplast, uitpoept of oude geneesmiddelen door de wc spoelt, komen die ook daarin terecht. Medicijnresten die niet volledig af te breken zijn, komen daarna in een sloot of beek terecht.
Op dit moment wordt slechts 25 procent van de medicijnen uit het water gezuiverd, 75 procent dus niet. Enkele medicijnen kunnen zelfs helemaal niet worden afgebroken, zoals het slaapmiddel oxazepam. Al die medicijnresten hopen zich op, weet Peter van Dijk, bestuurslid van het waterschap. "Nu is er nog geen gevaar voor het drinkwater, maar als we niets doen, kan dat wel degelijk gevolgen hebben."
Wat kun je zelf doen?
Meer belasting
Om die problemen te voorkomen heeft het waterschap, dat actief is in Oost-Brabant, een tienjarenplan opgesteld om onder meer het water extra te zuiveren. Voor dat plan wordt 105 miljoen euro uitgetrokken. Dat is nog exclusief het verwijderen van de medicijnresten dat naar verwachting nog eens 40 miljoen euro zal kosten.
Door deze plannen gaat wel de waterschapsbelasting stapsgewijs omhoog. Nu betaalt een gemiddeld huishouden 141 euro per jaar, dat wordt in 2027 ruim tien euro meer.
LEES OOK: Zorgen om geneesmiddelen in water van de Maas
Volgens Van Dijk is die verhoging niet te voorkomen. "Het water moet schoon volgens de landelijke overheid. En wij vinden zelf dat we de medicijnresten moeten verwijderen." Want: door de vergrijzing neemt het medicijngebruik volgens hem alleen maar toe.
"De gevolgen zijn al in de natuur merkbaar. Er zijn vissoorten bekend, zoals de brasem, waarvan er veel meer vrouwtjes dan mannetjes zijn door grotere hoeveelheid hormonen in het water. Die hormonen zijn afkomstig van medicijnen."
Beste water van de wereld
Hoogleraar Kitty Nijmeijer van de Technische Universiteit in Eindhoven doet onderzoek naar kleine membranen, die ervoor moeten zorgen dat allerlei resten van medicijnen uit het water worden gehaald.
"We beseffen niet hoe goedkoop en kwalitatief goed ons water in Nederland is. Dat behoort tot de beste van de wereld, maar we vinden het allemaal vanzelfsprekend. Als je het op dit niveau wil houden, moet je erin investeren."
LEES OOK: Drugsresten in het drinkwater? In Eindhoven hebben ze de oplossing
Van Dijk heeft nog wel een tip: ga bewust om met medicijnen. "Ik hoor heel vaak in mijn omgeving dat mensen bij een klein beetje hoofdpijn een pilletje nemen. Wees ervan bewust dat de resten van zo’n pilletje al in de sloten, beken en rivieren terecht kunnen komen."
Behalve medicijnen, richt het meerjarenplan zich ook op verontreiniging in het water door stikstof en fosfor.