Ronald Plasterk heeft lokale overheden per brief laten weten dat gemeenten en provincies vergoedingen aan politici rechtstreeks moeten overmaken. Op de persoonlijke bankrekeningen van raads- en statenleden dus. Nu is dat niet het geval. De SP wil echter helemaal niet stoppen met de afdrachtregeling.

Rechtbank tegen SP-manier
De rechtbank Midden-Nederland sprak zich uit tegen de handelwijze van de SP. Volgens de rechter is een volksvertegenwoordiger niet meer onafhankelijk als hij of zij de vergoeding van een partij krijgt in plaats van van de overheid. "De overheid zou dan meewerken aan het veroorzaken van een afhankelijkheidsrelatie tussen volksvertegenwoordiger en partij. Dat is in strijd met het uitgangspunt in het Nederlandse staatsrecht dat de volksvertegenwoordiger zonder last of ruggespraak moet kunnen functioneren." 

Als je voor de SP een politieke functie uitoefent, ben je volgens de partijregels verplicht om éérst de vergoeding af te staan aan de partij. De partij betaalt daarna een vast bedrag uit aan raads-, staten- of kamerleden. Dat is goed voor de partijkas, maar niet altijd even goed voor de partijleden, zegt Slegers.

'Je moet je werk kunnen doen zonder in de penarie te komen'
Slegers was jarenlang actief voor de SP, zowel als raadslid in Tilburg als Statenlid in Brabant. “Plaster heeft wel een punt. Op het moment dat de afdrachtregeling wordt afgedwongen kan je als volksvertegenwoordiger niet meer volledig zonder last of ruggespraak opereren. Ik vind het prima dat je idealen en principes kracht bij zet door afdracht, maar je moet wel je werk kunnen doen zonder financieel in de penarie te komen."

In 2012 stopte Slegers als fractievoorzitter voor de SP in Tilburg. Ze had een conflict met het landelijk bestuur omdat ze weigerde om 75% van haar vergoeding af te staan aan de partijkas. Ze bleef toen wel actief als Statenlid. Het voortslepende conflict over de afdrachtregeling zorgde er in 2015 voor dat ze haar plek op de lijst verloor. Later stapte Slegers helemaal uit de SP.

“Je moet je eigen mensen vertrouwen”, zegt zij over de regeling. “Als die beloven een deel af te staan aan de partij, dan doen ze dat ook. Er zijn maar weinig mensen die volksvertegenwoordiger worden om rijk te worden. Dat kan niet in Nederland en zeker niet bij te SP.”

Ze benadrukt dat ze niet tegen een afdrachtregeling is. “Ik ben altijd voor een afdracht geweest, maar niet op de manier waarop het nu geregeld is. Je moet naar maatwerk, per persoon kijken wat verantwoord is. Dat wordt nu niet gedaan, waardoor veel sterke en daadkrachtige mensen die wel achter de SP-idealen staan het niet kunnen of willen opbrengen.”

Dat partijleider Emile Roemer de actie van Plasterk wegzet als ‘pesterij’ vindt Slegers tekenend voor de partijmentaliteit. “Er wordt altijd naar buiten gekeken, er is nooit ruimte voor zelfreflectie. De SP graaft haar eigen graf, dat vind ik heel erg. Maar ik kan en wil er niets meer aan doen, ik heb andere manieren gevonden om mijn idealen vorm te geven. Er leiden veel wegen naar Rome, maar die van de SP leiden daar nu in ieder geval niet naartoe.”