Wie de Brabantse drugssmokkel wil begrijpen, moet naar New Kids kijken
Er moet een bom op Schijndel, op ‘wouten’ voor de deur schiet je met een bazooka en voor bier betaal je niet. De gemiddelde Brabander zal niet graag met de New Kids vergeleken willen worden, behalve misschien met carnaval.
Maar volgens Gerard Rooijakkers zijn ze net zo Brabants als het worstenbroodje of het Brabantse volkslied. En de films maken volgens hem heel duidelijk waarom de drugssmokkel in de provincie zo groot kon worden.
[youtube:https://youtu.be/SuFqVXDiDRY]
Grenzen opzoeken
Een grapje toch? Nou, nee. “Ik was heel blij met de New Kids-films. Brabanders romantiseren de cultuur graag met ‘Brabantse nachten zijn lang’, gezelligheid en het bourgondische leven. Maar ondertussen staan er ook overal wietplantages en hadden we al grote smokkel van drank in de jaren zeventig. Die andere kant zien we niet graag, maar die is ook onderdeel van Brabant. De New Kids laten dat heel mooi zien.”
Een van de belangrijkste cultuurtrekken die de dikbesnorde gasten uit Maaskantje goed laten zien, is volgens Rooijakkers het idee dat de Brabander zijn eigen boontjes wel dopt. Daar hoort een afkeer van het establishment bij en het opzoeken van de grenzen, letterlijk - België ligt om de hoek - en figuurlijk.
“Als de New Kids bij een supermarkt staan, zeggen ze: We betalen helemaal nergens voor (K*T!).” Om het nog maar niet te hebben over de 'wouten', die nutteloos zijn en waar je zelfs met antitankwapens op mag schieten. “Ze maken het heel absurd, maar dit is heel duidelijk te herleiden naar de cultuur in Brabant: iedereen mag gezellig binnenkomen via de achterdeur, behalve bijvoorbeeld de belastingdienst, want die zijn van het establishment.”
[youtube:https://youtu.be/wv2yXx3dO4Y]
Vrienden jonguh!
Een ander belangrijk voorbeeld is volgens de historicus dat de New Kids een onafscheidelijke groep vormen tegen de boze buitenwereld. “Familiebanden zijn altijd extra belangrijk geweest in Brabant. Je klikt niet en familie en vrienden gaan boven alles. Dat betekent ook dat de vuile zaakjes binnenskamers blijven.” Het is om deze reden dat de smokkel al generaties lang kon worden doorgegeven binnen families zonder dat de politie er iets aan kon doen. “Het begon bij de dranksmokkel in de jaren zeventig. Nu is het drugs geworden.”
Maar Rooijakkers ziet ook dat er iets aan het veranderen is. “Het verschil met vroeger is dat er nu zoveel geld omgaat in de drugswereld, dat de spanningen veel groter worden. Je ziet dat groepen als bikers en de Turkse maffia zich er ook mee gaan bemoeien.” Die nieuwe groepen zorgen ervoor dat de drugshandel steeds minder bestaat uit Brabantse ‘familieondernemingen’ en meer uit internationale criminele bendes.
[youtube:https://youtu.be/yrzMQCXN-n4]
Lessen van de New Kids
Toch denkt hij dat ze bij justitie en politie nog steeds veel kunnen leren van de New Kids. “We laten ons altijd in de luren leggen door dat Eftelingbeeld van Brabant. Maar wie echt een verschil wil maken, moet ook naar deze kant kijken.”
Zaterdag 11 november is er in het programma Andere Tijden uitgebreid aandacht voor de Brabantse smokkelcultuur. Die uitzending is om 21.20 uur op NPO 1.