Het Zuidelijk Toneel bracht zaterdagavond de Nederlandse premiere van de Shakespeareklassieker King Lear. Het Brabantse gezelschap werkt voor deze voorstelling samen met Het Paleis uit Antwerpen. De voorstelling van regisseur Simon de Vos was eerder al in Belgie te zien.

[youtube:https://youtu.be/nOZuZ7vx_yM]

Cordelia
King Lear is een verhaal over een oude koning met drie dochters. Zijn plan om zijn rijk na te laten aan zijn dochter Cordelia mislukt waarna het koninkrijk aan intriges ten onder gaat en de koning eindigt als een waanzinnige. De voorstelling van Simon de Vos volgt het verhaal in grote lijnen maar vanaf het begin worden overduidelijke lijnen getrokken naar het heden. Het rijk van King Lear is in dit verhaal de Europese Unie.

Koningsdochter Cordelia kritiseert in deze voorstelling de manier waarop haar vader zijn rijk bestuurt. Zij pleit voor een rijk waar de bevolking meer invloed heeft. Het klinkt niet onredelijk maar Lear wil alleen maar luisteren naar dochters die het honderd procent met hem eens zijn. Uit woede over Cordelia's opmerkingen schrijft hij een referendum uit over de toekomst van het rijk.

Trots op de Europese welvaart
De oude Lear hoort hier bij de generatie die Europa heeft opgebouwd en die terecht trots is op de vrede en de welvaart die de Europese samenwerking heeft gebracht. Maar in die trots vergeet hij te luisteren. Zijn beslissing lijdt tot een reeks gebeurtenissen die zijn prestatie volledig te niet doen. Aan het eind van het verhaal staat er geen (Europese) steen meer op de andere.

Er komt veel voorbij wat Journaalkijkers zullen herkennen. Bewust geplant nepnieuws, mislukte diplomatie, verkeerd afgelopen seksuele afgunst... het zit er allemaal in. Het rijk van Lear en het Europa van nu zijn plekken waar onrust en boosheid heerst. Toch lijkt de regisseur de verantwoordelijkheid te leggen bij de leiders. Als Lear zich had gedragen als een échte leider, als iemand die luistert en zich niet door emoties en machtswellust vooruit laat stuwen, was het verhaal (misschien) heel anders afgelopen.

[youtube:https://youtu.be/Xx9gtEBVUfE]

Dans van robotjes
Simon de Vos brengt het allemaal in hele mooie beelden. Bijna aan het begin zit een prachtige scene over de beslissingsmachine die het Europese parlement is. Met acteurs die in een dans van robotjes allemaal op het juiste moment hun hand opsteken en zo stemmen over de toekomst. Ook de manier waarop het plotselinge instorten van het rijk op het toneel wordt gebracht, is mooi om naar te kijken.

[tweet:https://twitter.com/HennieKoeken/status/949768631575023616]

King Lear van Shakespeare is een menselijk verhaal. Het toont een mens die vermalen wordt door omstandigheden; als kijker leef je mee met die mens. In deze voorstelling werkt het anders; de kern is níet de koning zelf maar zijn rijk dat afbrokkelt als metafoor voor het hedendaagse Europa. Het betekent dat je als kijker in je hoofd de actie op het toneel zit te 'vertalen'. Wat is Lear, wat is Brussel? Het voelt iets minder warmbloedig aan omdat het lastig is meeleven met een Europese Unie. Maar ook dat zou uiteindelijk een les uit deze King Lear kunnen zijn. De Europese Unie mag dan geen warme gevoelens oproepen, de discussie erover gaat wel over onze eigen toekomst.

King Lear van Het Zuidelijk Toneel gaat op tournee en is in Brabant nog te zien in Roosendaal en Eindhoven.

[tweet:https://twitter.com/marhendrickx/status/949675068497498112]