Marco Kroon: wat speelde er in Afghanistan toen hij daar was?
Bosnië- en Irakveteraan Kroon zat sinds 2004 bij het korpscommandotroepen (KCT) in Roosendaal. Die 'special forces' zijn vooruitgeschoven eenheden die achter vijandelijke linies opereren. Ze voeren bijvoorbeeld sabotageacties en aanvallen, sporen oorlogsmisdadigers op of verzamelen inlichtingen.
Zware gevechten
Kroon was pelotonscommandant van de 108e commandotroepencompagnie. Hij reisde drie keer naar Uruzgan, Afghanistan. Dat begon in het voorjaar van 2005 toen hij in taskforce Viper terecht kwam, een speciaal samengestelde eenheid.
Zijn zwaarste gevechten maakte hij mee in 2006. Van april tot en met juli voerden de commando's zes gevaarlijke operaties uit waarbij onder de Taliban en Al Quaida naar schatting tientallen doden vielen, onder meer in de Baluchi-vallei. In 2007 ging Kroon opnieuw op missie.
Geheim
Wat hij exact deed met zijn commando-eenheid is moeilijk te achterhalen en grotendeels staatsgeheim. Toch is er wel een algemeen beeld te krijgen van wat er zoal gebeurde daar. Dit is wat we weten uit de (openbare) defensie-overzichten van dat jaar die over de hele Nederlandse missie:
22 januari: vuurgevechten tussen Nederlandse troepen en een onbekende tegenstander bij basis Poentjak. Er worden lichtgranaten afgevuurd en mortieren ingezet en een Apache-gevechtshelikopter van vliegbasis Gilze Rijen levert luchtsteun.
12 februari: een Apache levert luchtsteun aan een eenheid die onder vuur ligt. De Apache vuurt raketten af en schiet met het boordkanon. 'Waarschijnlijk zijn er meerdere slachtoffers gevallen bij de vijand', meldt het rapport.
13 februari: Nederlandse F16's, mogelijk van Volkel, bombarderen de 'vijand', om een coalitie-eenheid die onder vuur ligt te helpen. Weer vallen er slachtoffers in het vijandelijk kamp.
17 februari: een Nederlandse militair raakt gewond als een collega zijn wapen ontlaadt.
6 april: sergeant Robert Donkers komt om bij een ongeluk met een pantserwagen in het gebied.
20 april: korporaal Cor Strik is de eerste Nederlander die sneuvelt door oorlogshandelingen. De oorzaak: een bermbom.
14 mei. Het begin van dagenlange beschietingen tussen Baluchi en Chora. Apaches leveren elders ook luchtsteun. Vermoedelijk vallen er diverse slachtoffers onder de Afghaanse tegenstanders.
15 juni: soldaat Timo Smeehuijzen sneuvelt door een autobom.
18 juni: majoor Jos Leunissen sterft bij gevechten.
1 juli: In de buurt van Chora vechten Nederlandse troepen met een vijand. Jachtvliegtuigen geven ondersteuning. Er vallen slachtoffers bij de vijand.
10 juli: Eerste-luitenant Tom Krist is in Deh Rahwood op patrouille en raakt zo zwaargewond bij een zelfmoordaanslag dat hij komt te overlijden. Slechts 24 jaar oud sneuvelt hij. Negen dagen later vindt hij zijn laatste rustplaats in een oorlogsgraf, op de katholieke begraafplaats in Berkel-Enschot.
26 augustus: door een bermbom komt sergeant Martijn Rosier om het leven.
In september verlaten Afghaanse politiemensen checkpoints waardoor de Taliban op kan rukken. Vrijwel dagelijks is er vuurcontact. Nederlandse F16's schieten met het boordkanon en gebruiken lasergeleide bommen.
In oktober vallen er bij mislukte zelfmoordaanslagen 12 doden onder de Afghaanse bevolking. Een zelfmoordenaar blaast zichzelf en zijn moeder en broer van elf per ongeluk op. Het veldhospitaal op Kamp Holland neemt dit jaar meerdere keren burgers op.
20 september: soldaat Tim Hoogland sterft in gevechten met de Taliban.
3 november: Uruzgan. Korporaal eerste klas Ronald Groen wordt doelwit van een bermbom en sneuvelt, 21 jaar. Twee maten van hem raken gewond. Bij een ongeluk raken acht Nederlanders gewond als hun pantserwagen kantelt.
13 december: in de buurt van Kamp Holland rijdt een minibusje rijdt op een bermbom . Zes inzittenden (burgers) sterven, er vallen acht gewonden.
Bloedigste jaar
Al met al was 2007 het bloedigste jaar in de Uruzganmissie met acht Nederlandse doden en vele gewonden. Dit is ook meteen het laatste jaar voor Marco Kroon als commando in dit gebied. Hij keert terug naar ons land. Later werd bekend dat hij in Afghanistan 36 operaties uitvoerde. Dat zei de toenmalige Koningin Beatrix tijdens de uitreiking van de Militaire Willemsorde drie jaar later, voor het eerst in een halve eeuw kreeg iemand de onderscheiding. Kroon groeide uit tot een held en verschijnt op veel nationale ceremonies zoals bij 4 mei.
Daarna kreeg nog een andere commando -Gijs Tuinman- de Militaire Willemsorde gevolgd door het korps commandotroepen als geheel . Dat kreeg in 2014 als eenheid de Militaire Willems Orde.