Recordaantal drugspanden gesloten door Brabantse burgemeesters
Buijs-Glaudemans was onverbiddelijk toen 150 hennepplanten werden gevonden in een sociale huurwoning aan het Dorus Hoeksplantsoen, een straat met allemaal rijtjeshuizen. Als daar brand uitbreekt, kan dat grote gevolgen hebben. Huizen met gezinnen kunnen de dupe worden. De burgemeester sloot de woning voor enkele maanden.
En dat gebeurde bij meer panden in Oss. Het aantal sluitingen in de gemeente steeg vorig jaar hard van 32 naar 46. "Als een wietplantage bijna klaar is om geoogst te worden, is het veel geld waard", zegt Buijs-Glaudemans. "Dat trekt vuurgevaarlijke criminelen aan. Dat wil je niet in een straat waar kinderen wonen en spelen."
Tekst gaat onder de grafiek verder.
Grote verschillen
Maar niet elke gemeente is zo voortvarend als Oss. De lokale verschillen zijn groot, laten de cijfers zien. Geldrop-Mierlo sloot vijftien panden in 2017, vier meer dan provinciehoofdstad Den Bosch. En Waalwijk gooide meer panden op slot dan de grootste stad Eindhoven, 23 tegenover 21. De reden? De burgemeesters hebben veel vrijheid en mogen dus zelf bepalen hoe streng ze zijn.
In Oss en Waalwijk zijn ze in de afgelopen twee jaar strenger worden. In Waalwijk volgde bijvoorbeeld voorheen alleen sluiting bij de vondst van meer dan 250 hennepplanten, nu is dat als er meer dan de gedoogde gebruikershoeveelheid wordt aangetroffen: meer dan vijf gram softdrugs of meer dan vijf planten. En dan maakt het voor beide gemeentes niet uit of het in een koophuis of sociale huurwoning is.
Maar Eindhoven kijkt er weer anders tegenaan. Daar heeft burgemeester John Jorritsma met de wooncorporaties afgesproken geen sociale huurwoningen te sluiten. Als een huurder wordt betrapt, zet de corporatie diegene uit de woning. Daarmee is de kous af.
Waarom het aantal sluitingen in Tilburg flink is gedaald, kon een woordvoerder niet zeggen.
De grafiek komt het beste tot zijn recht op desktop en tablet. Tekst gaat onder de grafiek verder.
Strikt
Volgens hoogleraar Pieter Tops zeggen de grote verschillen, vooral iets over hoe strikt een burgemeester is. Niet hoe groot of klein de drugswereld ter plaatse is. Er valt veel voor te zeggen om overal dezelfde regels te hanteren, vindt hij. "Er signalen dat als een gemeente minder streng is, dit aantrekkingskracht heeft op de criminele wereld."
Of het sluiten van drugspanden ook zorgt voor minder criminaliteit, valt niet direct te zeggen. Toch is het goed dat het veel wordt gedaan, meent hij. "Het heeft een belangrijke afschrikkende werking. Je laat zien dat het niet vanzelfsprekend is dat mensen in deze business gaan. Maar met deze maatregel alleen zal de drugswereld niet uit Brabant verdwijnen. Daarvoor heb je meer nodig."
Teruggefloten
Hoewel burgemeesters meer panden sluiten, worden ze in een enkel geval teruggefloten door de rechter. Zo kreeg burgemeester Paul Depla van Breda een tik op de vingers nadat café Corner Club werd gesloten. En onlangs mocht Landerd van de rechter niet een heel bedrijf sluiten na drugsvondst in een loods. Oss is tot nu toe drie keer in het ongelijk gesteld, waarvan één zaak nog loopt bij de Raad van State.
En soms gebeurt het tegenovergestelde: dat een burgemeester besluit een pand juist niet op slot te gooien terwijl het wettelijk gezien wél mag. "We hebben meegemaakt dat een jongen betrapt was op het bezit van harddrugs in zijn huis, maar zijn broertje moest nog eindexamen doen", zegt de Osse burgemeester Buijs-Glaudemans. "Toen hebben we de woning niet gesloten zodat zijn broer zijn school kon afmaken. En met de betrapte jongen zijn we aan de slag gegaan."
Het blijft volgens haar elke keer maatwerk. "Maar we zitten er bovenop. Simpelweg omdat we het gevaar zo snel mogelijk uit de wijk willen hebben."