Miljoenen voor gloednieuwe snelfietsroutes, maar krijg je Brabant wel uit de auto?
Dat roept de vraag op: krijg je de Brabanders wel uit de auto? "De aanleg van asfalt alleen is niet voldoende", stelt docent Joost de Kruijf van de Bredase hogeschool NHTV.
Twee routes
Brabant kent op dit moment twee routes: tussen Den Bosch en Oss en tussen Eindhoven en Valkenswaard. Obstakels zijn zo veel mogelijk weggehaald, de fietser kan sneller dan ooit van a naar b. Het aantal moet binnen enkele jaren worden uitgebreid naar elf. Vijf van die routes, die voor 2020 klaar moeten zijn, kosten gezamenlijk 70 miljoen euro.
In de provincie wordt daarmee vol ingezet op die snelfietsroutes. Het moet een belangrijk onderdeel zijn om de stijgende filedruk te verminderen. Als ook maar een paar procent van de automobilisten voortaan de fiets kiest, is er al winst geboekt, is de gedachte. "Met de komst van de elektrische fiets is het werk van twintig kilometer verderop, ineens bereikbaar", zegt provinciebestuurder Christophe van der Maat.
Randvoorwaarden
Snelfietsroutes hebben zeker toekomst, maar dan moeten de randvoorwaarden goed zijn, vindt docent Joost de Kruijf van de NHTV. "Mensen moeten op de hoogte zijn dat er een fietspad is, maar je moet ook bedrijven in de buurt meekrijgen. Die kunnen medewerkers bijvoorbeeld stimuleren door een goed fietsplan te hebben voor de aanschaf."
Om te onderzoeken wat nou goed werkt voor zo'n route, gebruiken studenten van de NHTV onder meer een virtual realitybril die ze hebben ontwikkeld. Ze leren bijvoorbeeld welke keuzes in het wegdek een positieve invloed hebben en welke een negatieve. Ook komt er een proef met de route tussen Tilburg en Waalwijk met de speciale bewegwijzering. Twee ontwerpen worden nu getest. Het gekozen design wordt wellicht ook bij andere routes gebruikt.
Resultaten vallen in Den Bosch tegen
Dat het nodig is om zo'n snelfietsroute tot in detail door te denken, bewijst het fietspad tussen Den Bosch en Oss. De aanleg kostte ongeveer 4,7 miljoen euro, maar uit een nog niet gepubliceerd monitoringsonderzoek blijkt dat het zijn vruchten niet afwerpt.
De route wordt zelfs 11 procent minder gebruikt dan in 2013, toen de route nog niet was aangepast. Geënquêteerden geven ook aan het fietspad minder veilig vinden te vinden. Wel is de gemiddelde snelheid verbeterd van 18,9 kilometer per uur naar 20,1 doordat er minder obstakels zijn.
De provincie erkent dat de route tussen Den Bosch en Oss niet optimaal is. "De route is niet enkel uitgevoerd in strak asfalt, heeft op stukken zelfs kinderkopjes, loopt met een aantal bochten door het dorp en heeft te maken met stankoverlast van een nertsenfarm", zegt een woordvoerder.
"Deze eerste ervaring met een snelfietsroute is dus niet het ultieme voorbeeld van een herkenbare, veilige en snelle route zoals wij die voor ogen hebben." Mogelijk worden er nog aanpassingen aan de route gedaan.
Ander beeld
De route tussen Eindhoven en Valkenswaard laat een ander, positiever beeld zien. Daar is berekend dat de fiets buiten spitstijd zo'n 1,5 keer langzamer is dan de auto, maar twee keer zo snel als het openbaar vervoer. Wel kan de verlichting daar beter. De gebruikers geven de route gemiddeld een nette 7,8. Of de route daadwerkelijk meer is gebruikt, is niet te zeggen. Daar is in het verleden geen onderzoek naar gedaan.
Volgens gedeputeerde Van der Maat is deze route een voorbeeld van hoe het zou moeten. "Het is goed voor het milieu, gezond, goedkoop. Ik zou iedereen aanraden: fiets erover heen, dan wil je niet anders."