Stuifmail zondag 22 april: Larf of nymf van een grote libel, wespennest, rabat, sperwer en bunzing
Larf of nymf van een grote libel
Op de foto van Loes Westgeest zie je een nogal vreemd bruin beestje met in ieder geval zes poten en iets op de rug wat lijkt op vleugels. Loes Westgeest heeft iets bijzonders gefotografeerd. Ze heeft namelijk een foto gemaakt van een nymf of larve van een grote libel. Dit insect is op zoek naar een stengel om omhoog tegen te klimmen. Eenmaal op zo’n stengel vastgeklemd, komt uit dit lichaam een hele mooie nieuwe grote libel. Ik moet nog even bekijken of ik er achter kan komen welke libel, maar het zou zomaar een platbuik kunnen zijn. Platbuiklibellen zijn namelijk een van de vroegste libellen. Maar pin me daar nu nog niet op vast.
Begin wespennest
Op de ietwat wazige foto die Jac Vissers stuurde, zie je het begin van een wespennest. De koninginnen van wespen zijn inmiddels gestart met het maken van hun wespennesten. Ze maken van hout, dat ze fijnkauwen tot een soort papier-maché, een gesloten bovendeel. Dit deel heeft de vorm van een paraplu. In het midden zit dit stevig vast aan - in dit geval - het plafond van een fietsenhok. Daarna maakt ze binnen in die parapluvorm zeshoekige cellen. Als die klaar zijn, legt de koningin daar haar eerste eitjes in. Als die uitkomen, gaan de werksters verder met het bouwen van het nest. Als er genoeg cellen zijn, houdt de koningin zich alleen nog maar bezig met het leggen van eitjes.
Rabatten
'Buuf' Adeline Besselink vraagt of ik nog eens wil ingaan op de vraag wat rabatten zijn in het bos. Nou, vaak zie je in een bos een verhoogd deel met aan weerszijden twee greppels. Zo’n verhoging noemen we een rabat. Een rabat is dus in feite een langwerpige ophoging van grond dat uit de greppels afkomstig is. Het is een bosbouwmethode, die vermoedelijk al voor 1799 in gebruik was. Zo krijg je droge stroken waarop je bomen kan planten. De greppels dienden dan als waterafvoer. Rabatten zijn vaak maar enkele meters breed, maar kunnen wel tientallen meters lang zijn.
Dode sperwer
Op de foto die ik kreeg van Kees Timmermans zie je een dode vogel. Het verenpak heeft aan de bovenzijde wat donkergrijze veren en de staart is duidelijk gebandeerd. We hebben hier te maken met een dood sperwervrouwtje. Vermoedelijk is ze tijdens het achtervolgen van een vogel, tegen iets aangevlogen en was dit fataal. Doordat de sperwer brede, korte vleugels en lange poten heeft, is het een roofvogel die gemakkelijk vogels in tuinen maar ook in het bos kan vangen. Op het menu staan bij het vrouwtje vooral Turkse tortels en stadsduiven. Op het menu van sperwermannetjes staan vooral zangvogels, zoals mussen, mezen en spreeuwen. Dit omdat hij kleiner is dan een sperwervrouwtje.
Dode bunzing
Op de foto van Trix van Meerbeek zie je een dood dier liggen met een bruine vacht en een zwarte staart. Ook de pootjes zijn enigszins zwart en het dier heeft een beetje spitse snuit. Voor mij is het duidelijk dat het hier gaat om een dode bunzing. Bunzingen zijn marterachtigen net zoals de das, otter, wezel, hermelijn en boom- en steenmarter. In Nederland behoren bunzingen tot de grootste groep van landroofdieren. Een bunzingmannetje kan maximaal 45 centimeter lang worden en het vrouwtje maximaal 38 centimeter. Het mannetje is ook zwaarder - maximaal 18 kilogram - dan het vrouwtje.
Wulpen
Koorts na tekenbeet
Teken kunnen naast de bekende lymebacterie veel meer ziekteverwekkers overbrengen. Om vast te stellen hoe vaak deze ziekteverwekkers na een tekenbeet tot ziekte leiden, begint het AMC vandaag - samen met het RIVM - aan een landelijk onderzoek. Mensen met plotselinge koorts na een tekenbeet kunnen zich hiervoor aanmelden via Tekenradar.nl of de (huis)arts.
Informatie over tekenbeten en de ziekte van Lyme is te vinden op de nieuwe website van het Nederlands Lymeziekte-expertisecentrum en Tekenradar. Op Tekenradar staat ook de actuele verwachte tekenactiviteit en kun je tekenbeten, Lymeziekte en andere tekenbeetziekten melden.
Nationale Bijentelling
Tijdens dit weekend van 21 en 22 april vragen we heel Nederland om bijen te tellen in eigen tuin, het park of op het schoolplein. Als we meer weten over bijen, kunnen we hen beter helpen. Dit is hard nodig, want van de 358 soorten wilde bijen in Nederland zijn er 188 bedreigd. Ook voor ons heeft dit grote gevolgen, want 80 procent van de eetbare gewassen is afhankelijk van bestuiving. Daarom komen we in actie en organiseren we jaarlijks deze Nationale Bijentelling.
Hoe werkt het:
• Tel een half uur de bijen in jouw tuin of op je balkon. Doe dit op een zonnig - of in ieder geval droog - moment
• Loop rustig één rondje door je tuin heen en noteer alle soorten en aantallen die je ziet
• Uitgeteld? Voer jouw resultaten in.
Natuurtip
Woensdag 25 april wordt een fietstocht georganiseerd langs oorlogsmonumenten bij de Loonse en Drunense Duinen. Deze tocht is achttien kilometer lang en begint om halftwee 's middags.
Een duingids begeleidt de deelnemers en vertelt over de geschiedenis van deze plaatsen. Monumenten die bezocht worden, zijn het monument bij Bosch en Duin, het Udenhouts Mariakapelletje en het Vredesmonument in Kaatsheuvel. Ook laat de gids sporen uit het verleden zien zoals bomkraters en een loopgraaf. Natuurlijk komt ook de natuur volop aanbod en komt het kappen van bos ten behoeve van het stuifzandherstel aan de orde. Dit laatste brengt bijzondere gevaren met zich mee omdat granaten bloot komen te liggen. De fietstocht - met soms een korte wandeling - duurt ongeveer drie uur.
Vertrekpunt is Landgoed Bosch en Duin in Udenhout. Geïnteresseerden wordt verzocht een ticket te bestellen.