In vier bijeenkomsten hebben de criminaliteitsbestrijders de afgelopen maanden hun strategie besproken. Dat gebeurde onder leiding van Marieke Moorman, burgemeester van Bernheze. De aanleiding voor de bijeenkomsten was het rapport “Ondertussen op het platteland”. Dat werd gemaakt in opdracht van de Vereniging Brabantse Gemeenten waar Moorman voorzitter van is. De conclusie was vernietigend. Hier en daar ontpopt een burgemeester zich als crimefighter maar wegkijken van wat er op de boerenerven gebeurde was meer regel dan uitzondering.

LEES OOK: 'Georganiseerde misdaad dringt door in bovenwereld en gemeenten laten het gebeuren'

Geschrokken
Daar zijn ze bij de VBG van geschrokken. Het was meteen alle hens aan dek. Moorman: “Tot mijn vreugde werden die bijeenkomsten geen feestje van de  burgemeesters, maar kwamen er ook wethouders, raadsleden en ambtenaren naar toe. Ik kom nu geen collega meer tegen die  niet de ernst van het probleem inziet”.

De ernst is dat criminelen – al dan niet gestoken in keurige pakken – proberen leegkomende stallen van boeren te huren om er hennepschuren of drugslabs van de te maken. Omdat steeds meer boeren stoppen zullen er alleen maar meer stallen leegkomen. Dan hebben we het nog niet over andere vormen van criminaliteit zoals mensenhandel (arbeidsmigranten) en afvaldumpingen.

Weerbaar maken van boeren
Wat doen die bestuurders dan om dat te voorkomen? Het is een scala aan maatregelen. Het varieert van ambtenaren trainen om signalen van criminaliteit te herkennen tot het weerbaar maken van boeren. “Die worden bezocht door niet al te frisse jongen. Als die je onder druk zetten om een schuur te verhuren moet je heel dapper zijn om te zeggen: ik dacht het niet”, aldus Moorman.

LEES OOK: Wietschuur te huur? Zo gaan criminelen te werk op het platteland

Feit is wel dat die schuren leeg komen en boeren niet van stenen en dakpannen kunnen leven. Daarom moet volgens Marieke Moorman worden onderzocht of die stallen andere bestemmingen kunnen krijgen zoals caravanstallingen en kinderopvang. Maar ook die markt is op een moment verzadigd. Moorman: “Het beste is die stallen te slopen. De provincie kan daarbij helpen. Er is natuurlijk nooit genoeg geld, maar alles helpt”.

LEES OOK: Provincie trekt tonnen uit voor aanpak lege stallen en schuren

Er zijn ook praktische afspraken gemaakt. De gemeenten en opsporingsinstanties willen informatie aan elkaar knopen zodat sneller verbanden zichtbaar worden. Bij de provincie is een ambtenaar aangesteld die zich bezighoudt met ondermijning en ook de Taskforce Brabant/Zeeland heeft nu een projectleider speciaal voor dit onderwerp.

Ogen en oren
Minstens zo belangrijk is het publiek. “Dat zijn onze ogen en oren. Als mensen het niet melden als ze iets verdachts zien in het buitengebied komen we niet verder”, aldus Moorman. En dat net in een week dat bekend werd dat Meld Misdaad Anoniem gegevens doorverkoopt aan gemeenten en de bereidheid om stiekem te bellen wel eens afgeremd zou kunnen worden. “Tja”, zegt Moorman terwijl ze het hoofd op tafel legt, “dat is ook weer zoiets”.

Maar de achtervolgingsgroep zal doortrappen en niet bij zo’n zuchtje tegenwind afstappen. Of in de woorden van Moorman te spreken: “De tijd dat iemand geen zin had om het probleem aan te pakken is voorbij. Je zult moeten want ondermijning is er ook als je wegkijkt”.