Video

Hoe een vlinder wordt opgegeten door een schorpioenvlieg, Stuifm@il met boswachter Frans Kapteijns

21 mei 2018 om 09:47
nl
OISTERWIJK - Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Vandaag besteedt Frans aandacht aan de schorpioenvlieg, grijze ribbelboktor, schorpioenvlieg en de buxusrups.
Profielfoto van Frans Kapteijns
Geschreven door

Schorpioenvlieg
Op de foto is een schorpioenvlieg te zien die een groot koolwitje (vlinder) eet. André Kegge dacht dat schorpioenvliegen enkel planteneters waren en vroeg zich af of dit normaal gedrag was. Het antwoord is 'ja', want schorpioenvliegen zijn vooral kadavereters. Het zijn dus roofinsecten, die vooral aas oftewel dode insecten eten. Daarnaast pakken ze ook weleens een te langzaam voortbewegend levend insect en eten ze ook plantaardig voedsel. Vermeldenswaardig is ook nog dat deze familie van schorpioenvliegen behoren tot de oudste insectenordes die een volledige gedaanteverwisseling bezitten.

Schorpioenvlieg
Op de foto die Iza Cicirko mij stuurde staat een wat gelig insect met vleugels met zwarte vlekken en ook zwarte vlekken op het lichaam. Op het einde van het lichaam heeft dit insect ook een beetje ene roodachtig eindstuk. Iza dacht aan een snipvlieg, maar dat is het niet.  Het is een schorpioenvlieg, waarbij het mannetje vooral bij veel mensen de schrik aanjaagt. Toch hoeft dat niet, want het zijn ongevaarlijke insecten voor de mens. Vooral de gevaarlijk uitziende omhoog gekrulde staart doet denken aan een gevaarlijk steekwapen, zoals de staart van een schorpioen. De staart van de mannelijke schorpioen gebruikt hij alleen tijdens de paring, want daarmee grijpt hij het vrouwtje vast.

Grijze ribbelboktor
Een smal insect met duidelijk wat langere voelsprieten is afgebeeld op de foto van Auke Veen. Het insect behoort tot de keverfamilie boktorren.  De hoofdkleur is grijs met een wat rosékleurige doorschijning. We hebben hier dan ook te maken met de grijze ribbelboktor. Vaak kom je ook een tweede naam tegen: dennenboktor. Deze grijze ribbelboktor wordt maximaal 22 millimeter groot en verschijnt meestal vanaf april, maar zijn waarneembaar tot zeker november. De larven van deze boktor leven onder de schors van naaldbomen, maar ook van berken, elzen, beuken en eiken. Leuk weetje: bij gevaar maken ze een sjirpend geluid alsof een sprinkhaan zijn.

Vragen en opmerkingen over de buxusmot

Mag een aangetaste buxusbol in de kliko?
Frans kreeg nog een aantal vragen over de buxusmot. Zo vroeg Wilma Gerritsen zich af of ze haar aangetaste buxusbol in de kliko moet gooien. Het advies is om die bol zeker niet weg te doen, want het mengsel dat de zwager van Wilma erop heeft gespoten, werkt bij veel mensen wel. Tenminste als het mengsel bestaat uit de bekende groene zeep. Daarnaast werkt het in de kliko gooien niet echt omdat de rupsen eruit kruipen en op zoek gaan naar andere buxusplanten. Het is beter om de buxusbol naar de stort te brengen of te verbranden. 

 

Kauwen ontdekken de buxusrups
Of we op de hoogte zijn dat kauwen de buxusrups hebben ontdekt, vraagt Jos van de Ven vraagt zich af. Jazeker! En dat is een mooie ontwikkeling. Behalve de kauwen, hebben ook kraaien, koolmezen, huis- en ringmussen, pimpelmezen, spinnen en naaktslakken de buxusruos ontdekt. Kortom: meer en meer dieren ontdekken de buxusrupsen. Overigens is de rupsentijd nu voorbij en moeten we op zoek gaan naar poppen van deze buxusmot in de buxus. Daarna ontpopt de vlinder natuurlijk en hopelijk kent deze vlinder ook weer meer vijanden. 

Kleine watersalamander
Een oranjekleurig langgerekt diertje, maar behalve de opvallende kleur  is er geen tekening of kleur te zien op de foto van Anneke Emmen.  Dat komt omdat het diertje in het water zwemt. Anneke vraagt zich dan ook af wat ze gefotografeerd heeft. Ze heeft in haar vijver iets heel moois rondzwemmen, want het is een kleine watersalamander. Ik ben er niet helemaal zeker van Honderd procent zeker of het de kleine watersalamander is ben ik niet omdat ik verder niets kan onderscheiden. Deze salamander kan maximaal tien centimeter lang worden, inclusief staart.

 

Geboorte van een meerkoet (Herman Schellekens)

Wachten op privacy instellingen...

(Youtube: Camera en montage: Herman Schellekens)

Cocktail van pesticiden gevonden in boerenzwaluw
In niet uitgekomen eieren en dode jongen van boerenzwaluwen zijn 14 verschillende bestrijdingsmiddelen tegen insecten, schimmels en onkruiden (pesticiden) gevonden. Er werden middelen gevonden die niet meer in Europa gebruikt mogen worden of nooit zijn toegelaten. Aan de concentraties gaan de boerenzwaluwen niet direct dood, maar de vraag is wat de effecten op hun gezondheid en overleving zijn. (bron: CLM Onderzoek& Advies, Vogelbescherming Nederland 19-MEI-2018)

Meer informatie
Rapport Pesticiden in de boerenzwaluw - Verkennende studie van pesticidenbelasting bij boerenzwaluw in Nederland.

Eerste eikenprocessierupsen al met brandharen, grootste overlast begin juni
Door de hoge temperaturen verloopt de ontwikkeling van de eikenprocessierupsen snel. De afgelopen week zijn op veel plaatsen al de eerste rupsen met brandharen aangetroffen. Nog niet eerder zaten rupsen met brandharen zo vroeg laag in de bomen. De kans op contact met brandharen neemt daardoor toe. De overlast zal het grootst zijn vanaf begin juni en aanhouden tot in juli. (Bron: Kenniscentrum Eikenprocessierups 18-MEI-2018)

Natuurtips

Natuurconcert Brabantse Wal en Kinderconcert Peter en de Wolf
Een bijzondere dag in en rondom de beheerschuur van Natuurmonumenten in Ossendrecht: een kinderconcert van Peter en de Wolf en een natuurconcert. Het Regio Orkest West-Brabant geeft deze concerten middenin de natuur bij het Kleine Meer in Ossendrecht. Vooraf verzorgt Natuurmonumenten kinderactiviteiten en een excursie in dit gebied. Zaterdag 26 mei 2018 start het concert om 14.00 uur

Natuurconcert Brabantse Wal en excursie
Letterlijk tussen de vennen en bossen begeleidt het orkest beeldfragmenten van Natuurmonumenten met muziek over de natuur. Er is muziek van onder andere ‘Les Papillons’, ‘Aquarium’ (Johan de Meij) en ‘Oregon’ (Jacob de Haan). Ook insecten komen volop in beeld in het kader van het jaar van de bij. De activiteit begint om 15.15 uur. 

OERRR Kinderconcert Peter en de Wolf en activiteit
Hoe klinkt de natuur op de Brabantse Wal en in het Grenspark Kalmthoutse Heide? Welke dierengeluiden hoor je daar? Kom kijken en luisteren in de natuur tijdens de voorstelling over Peter en de Wolf. Natuurmonumenten en het Regio-Orkest West-Brabant laten je zien en horen wat er allemaal in de natuur leeft tijdens een voorstelling over Peter en de Wolf (Serge Prokofieff) en een leuke activiteit in de natuur. Verhalenverteller Merlijn Timmers vertolkt als verteller en acteur het sprookje van Peter en de wolf op een eigentijdse manier. 
Voor meer informatie en kosten: Klik hier. 

Tot slot

Tips van de boswachter: 
- Draag kleding die past bij het weer
- Controleer jezelf achteraf altijd op teken

 

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.