4,3 millimeter regen viel er donderdag, tijdens een van de eerste buien in weken, in Brabant. "Dat leek veel, maar op dit moment komen we zo'n 30 centimeter water tekort om alleen al de waterstand in de beken op peil te brengen", vertelt ecoloog Peter Voorn van Natuurmonumenten. "Het moet dus minimaal twee weken flink regenen, wil de natuur kunnen beginnen met herstellen." 

Volgens Voorn heeft de hoeveelheid regen die er donderdag viel, geen zoden aan de dijk gezet. "Doordat de grond zó droog is, blijft het water als het ware als een filter op de grond liggen zonder in de bodem te trekken. Er moet heel erg veel vallen voordat de grond verzadigd raakt en het water door kan lopen. Tot die tijd ligt het er dus op en verdampt weer snel."

LEES OOK: Regen komt te laat voor fruittelers: 'Hier herstellen de planten niet meer van'

Reddingsactie
Natuurmonumenten heeft een adviserende functie voor de waterschappen. "We hebben geprobeerd in kaart te brengen waar de grootste problemen zijn ontstaan, om zo schaarse noodhulp de goede kant op te sturen. Hierdoor hebben we beken met bijzondere dieren kunnen redden. Er zijn helaas ook een hoop dierenpopulaties die het erg zwaar hebben gehad. We weten natuurlijk nog niet precies hoe het zit, maar de verwachting is dat zij door de droogte flink zijn uitgedund."

Met name vissen hebben het zwaar door de droogte. "De beekprik is een bijzonder visje dat erg zeldzaam is. De Reusel is een van de weinige beken in Nederland waar hij nog voor komt", vertelt Voorn. "Het was dus heel erg belangrijk voor die soort dat er genoeg water in de Reusel bleef staan. Uiteindelijk heeft Waterschap De Dommel water in de Reusel, de Beekloop, de Keersop en de Beerze gepompt. Of de beekprik het gaat redden, weten we nog niet. Maar zijn kansen zijn in elk geval vergroot."

Tekst gaat verder onder de Tweet.

Voorlopig uit Brabant
Geluk voor de beekprik dus, maar er zijn dieren waarvan het nog maar de vraag is of zij het gaan redden. "Diersoorten die op vochtige heide leven, zaten eigenlijk in een bijna kansloze situatie. De heide werd snel gortdroog waardoor bijvoorbeeld mieren en vlinders snel uitdroogden." 

Op de Landschotse Heide vond een collega van Peter Voorn 500 salamanders. "Hij heeft ze nog geprobeerd te redden, maar ook zij waren uitgedroogd. De libelles zijn grotendeels weg, de zwijnen en biggen hadden het heel zwaar en ook kokerjuffers zijn getroffen."

LEES OOK: Alle hens aan dek voor waterschappen in Brabant om schade door droogte te beperken

Boeren zijn belangrijk
Volgens Voorn is er een oplossing voor de komende jaren. Boeren zijn, net als de natuur hard getroffen door de droogte, maar zouden die in de toekomst ook kunnen helpen voorkomen. "Als een boer in het voorjaar het land op gaat, laat hij het waterpeil in de sloten zakken zodat zijn grond droger wordt en hij er met zijn machines op kan rijden", legt de ecoloog uit. 

"Anders is de grond namelijk te drassig en zakt hij weg. Als de boeren nu in de toekomst het waterpeil iets hoger houden en de sloten breder en minder diep te maken, blijft er meer water over voor de drogere periodes die daarop volgen."

Natuurmonumenten is voor nu vooral bezig om de situaties in bossen veilig te houden. "De bomen zijn totaal uitgedroogd en wanneer het hard waait breken er takken af of vallen er zelfs bomen om", zegt Voorn. "Die moeten worden weggezaagd en dorre takken moeten preventief weggehaald worden. Anders ontstaan er gevaarlijke situaties voor wandelaars."