“Ze kunnen vijf- of zeshonderd euro verdienen door met een simpel dienstje even met een tasje met wat spullen op en neer van de ene naar de andere plek te gaan”, legt Tops in het actualiteitenprogramma uit. “Dat is twee maanden vakken vullen.” Een voorbeeld waarmee Tops wil laten zien dat de enorme hoeveelheid geld die verdiend wordt aan de productie van synthetische drugs in Nederland ‘een grote aantrekkingskracht heeft op allerlei mensen die niet per se tot de harde kern van de criminaliteit behoren’. 

Behalve scholieren noemt hij ook het voorbeeld van boeren die worden benaderd om stallen of loodsen ter beschikking te stellen voor criminele activiteiten.

LEES OOK: Minstens 15 procent van boeren is benaderd door criminelen, en de druk neemt toe

Tops leidde het onderzoek van de politieacademie naar de enorme bedragen die worden verdiend aan de productie van synthetische drugs in Nederland. Een onderzoek waaruit blijkt dat de uiteindelijke verkoopwaarde van in Nederland geproduceerde xtc en amfetamine 18,9 miljard euro bedraagt.

'Criminelen blijven drugslabs openen'
In Nieuwsuur kwam ook Freek Pecht, expert synthetische drugs van de politie West-Brabant, uitgebreid aan het woord. Hij liet in zijn gebied zien wat er de afgelopen tijd allemaal heeft gespeeld. Zo maakt hij een rondje langs oude drugslabs in achtereenvolgens Tilburg, Kaatsheuvel en Baarle-Nassau. 

LEES OOK: Doden bij drugslab nog steeds gesprek van de dag in Kaatsheuvel: 'Dit kwam niet als verrassing'

Criminelen blijven volgens Pecht drugslabs openen en de pakkans is klein, legt hij uit. “Jongens die het vieze werk in de slechte omstandigheden in de laboratoria doen die krijgen we vaak in beeld. De laag van de criminelen die daarboven zitten, daar komen we in de reguliere onderzoeken nauwelijks aan. Daar is geen tijd voor.”

'Stevige investering nodig'
Tops is het met de politie-expert eens. “We hebben in Nederland weinig kennis over wie er in deze wereld echt aan de touwtjes trekken.” En juist om die kennis te vergaren is volgens hem een stevige investering nodig. De maatregelen die minister Grapperhaus van Justitie al aankondigde zijn hiervoor volgens hem niet voldoende.

Investeren in bijvoorbeeld extra politie-capaciteit alléén is volgens de hoogleraar niet voldoende. Het gaat volgens hem om een breed maatschappelijk probleem. We zouden ons volgens hem moeten bezinnen op de vraag 'of we het normaal worden van drugsgebruik in Nederland niet moeten terugdringen'.