Wie onderzoekt het spoordrama in Oss en hoe gaat dat in zijn werk?
Er lopen meerdere onderzoeken tegelijk naar het spoordrama in Oss. Daarbij staat voorop dat alle instanties hun bevindingen met elkaar delen. Een spin in het web is de Inspectie Leefomgeving en Transport. Deze werkt samen met alle andere organisaties die onderzoek doen naar het ongeluk.
“Zodra wij conclusies kunnen trekken, komen wij ook samen met nieuws naar buiten”, vertelt woordvoerder Frank Wassenaar. Zo is er Prorail, de politie en de onderzoeksraad voor de veiligheid die allemaal onderzoek doen naar het ernstige ongeluk met de Stint op de spoorwegovergang.
De Inspectie Leefomgeving en Transport
Er zijn voor ieder onderzoek standaardregels, vertelt Wassenaar. "In Oss zijn we met twee medewerkers naar de bewuste plek gegaan. We kijken naar de techniek die gebruikt wordt, de infrastructuur en hoe het personeel handelde. Hoe werken bijvoorbeeld de seinen, hoe zit het met de wissels, wat voor overgang is het, hoe is de staat van het spoor?”
Een van de zaken die ook meegenomen gaat worden, is de vraag of elektromagnetische straling invloed heeft op de besturing van de Stint. Na het ongeluk in Oss zijn er enkele meldingen binnengekomen dat andere Stints vreemd reageerden bij een spoorwegovergang.
Onderzoeksraad voor Veiligheid
Dan is er nog de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Dat is een compleet onafhankelijke organisatie zonder commercieel of politiek belang. Woordvoerder Sara Vernooij verwacht dat dinsdag of woensdag het besluit valt of de Onderzoeksraad het ongeluk in Oss verder gaat onderzoeken. De conclusies van de Onderzoeksraad leveren vaak lessen en verbeterpunten op voor de toekomst.“
“Om onze werkwijze wat inzichtelijker te maken, gebruiken we vaak een omgekeerde piramide als voorbeeld. Het puntje van de piramide is het ongeluk. Dan analyseren we alle omstandigheden en waaiert het onderzoek uit. Was de overgang veilig, waren alle vergunningen in orde, zijn alle besluiten volgens de regels genomen? Dit onderzoek is diepgaand en heel breed en zorgt dus voor die piramide aan informatie.” Zo'n onderzoek duurt meestal een jaar.
Stint
Voor het bedrijf dat de Stint levert zijn er geen protocollen voor ernstige ongelukken. Daar heeft het bedrijf weinig mee te maken. Toch zijn zij ook een groot onderzoek gestart. Het enige wat zij kunnen controleren zijn de Stints zelf. Dat gaat het bedrijf nu ook doen. Maandag kondigden ze aan alle 3500 Stints in Nederland op 12 punten te controleren.
NS
De NS onderzoekt weinig. “Wij hebben vooral een helpende rol”, zegt woordvoerder Inge Reigersberg. "Wij hebben de camerabeelden van het ongeluk geleverd aan de politie. Op deze trein zat een camera die alles filmde wat de machinist zag vanuit zijn positie. Wij regelen de nazorg voor de machinist, conducteur, reizigers en getuigen. Wij hebben de machinist en conducteur verklaringen laten afleggen op het politiebureau.”
Hoe het met de machinist en conducteur gaat, mag Inge Reigersberg omwille van privacyregels niet zeggen.
Politie
Het onderzoek van de politie bestaat onder andere uit het spreken met getuigen, technisch onderzoek aan de bakfiets en het bekijken en analyseren van camerabeelden. Het heeft als doel om de precieze oorzaak te achterhalen. "Je zult begrijpen dat dit zeer nauwkeurig werk is en dat kost tijd. Met name onze forensisch specialisten zijn bij het technische gedeelte van het onderzoek betrokken. Uiteraard onderhouden deze specialisten ook contact met andere instanties", aldus een woordvoerder.
ProRail
Drie veiligheidsdeskundigen van ProRail waren direct na de alarmering ter plaatse. Hun doel is in zo kort mogelijke tijd zoveel mogelijk gegevens verzamelen. Zo wordt voorkomen dat er belangrijke gegevens verloren gaan.
Op locatie vindt er afstemming plaats met de collega’s van de andere onderzoekende instanties. Daarna begint het daadwerkelijk verzamelen en vastleggen van gegevens middels bijvoorbeeld foto’s en interviews en in dit geval ging het ook om het bekijken van de beelden van de frontcamera op de trein.
Voor ProRail is het doel van onderzoek allereerst feitelijk vast te stellen wat er is gebeurd. Op basis van dit feitenrelaas maakt ProRail een afweging of het zinvol is om vervolgonderzoek te doen naar de achterliggende oorzaken. Een belangrijke vraag daarbij is of nader onderzoek vanuit de spoorsector zou kunnen leiden tot het behalen van veiligheidswinst.