"Zeker hier in Brabant hebben de melkveehouders twee zware jaren gehad", vertelt Willem Leys. Hij is sociaal werker van de ZLTO. "De toekomst van veel bedrijven staat op het spel. Met name de provinciale regelgeving kwam als een donderslag bij heldere hemel - en tegen gemaakte afspraken in - op het bordje van de boeren terecht." Leys doelt op het besluit van Provinciale Staten vorig jaar juli. Daardoor moeten boeren al in 2022 hun stallen milieuvriendelijk hebben in plaats van 2028, zoals oorspronkelijk de bedoeling was. "En dan nog de landelijke fosfaatregels. Voor veel bedrijven is dit financieel niet of nauwelijks haalbaar. Dat veroorzaakt veel onzekerheid."

Hart luchten
"Omdat boeren vaak lange dagen maken, staat hun sociale leven onder druk", gaat Leys verder. "Vroeger kwamen voerleveranciers, dierenartsen en veehandelaren vaak op het erf en dronken ze daar een kop koffie mee. Nu vindt dat soort contacten veel meer digitaal plaats, contacten gaan steeds meer via de app. Zeker bij alleenstaande boeren ligt vereenzaming op de loer." Dat maakt het volgens Leys extra moeilijk voor melkveehouders om met stress en overspannenheid om te gaan. "Er is niemand om je hart bij te luchten."

Ook hebben veel boeren volgens de hulpverlener moeite met de naar hun mening negatieve berichten in de media over de sector. "Je hoort boeren vaak klagen over het feit dat ze in de media als een soort criminelen worden weggezet. Doordat een boer langdurig onder spanning en onzekerheid leeft, werken die berichten frustrerend."

Het is aan de sociaal werkers van de ZLTO om boeren op een betere manier te laten omgaan met de spanningen die de nieuwe regels met zich meebrengen, voordat de problemen te groot worden. Het gaat hierbij niet alleen om psychische hulp, maar bijvoorbeeld ook om het doorverwijzen naar een bedrijfsadviseur of bijstand bieden bij het vinden van een bedrijfshulp om de werkdruk te verlichten.

Veeverwaarlozing
Ook bij andere partijen is de toename van het aantal psychische klachten bij melkveehouders niet onopgemerkt gebleven. Zo lanceerden zuivelorganisaties deze maand de AgroZorgwijzer. De website moet erfbetreders en collegaboeren helpen bij het herkennen van signalen die erop duiden dat een boer in 'geestelijke nood' verkeert. Voorbeelden hiervan zijn besluiteloosheid, verwaarlozing van het vee, een slordig erf, een dierenarts die nauwelijks langskomt en ongeopende post.  

Verder werken de LTO, het ministerie van Landbouw en zuivelorganisaties aan een plan om de kloof tussen de reguliere hulpverlening en boeren te dichten. De diverse partijen zouden nu elkaars taal niet spreken.

Verdubbeling
De twee sociaal werkers van de ZLTO bezoeken gemiddeld 160 tot 180 boerenbedrijven per jaar. In 2014 ging het in 44 gevallen om melkveehouders die psychische of sociaal-emotionele hulp nodig hadden. In 2017 liep dit aantal op tot 81. Bijna een verdubbeling. Vanwege het overlijden van sociaal werker Peter Greijmans in maart is 2018 volgens Leys geen goed vergelijkingsjaar. Tot in september Adri van de Plas als sociaal werker werd benoemd, stond Leys er namelijk alleen voor.