“Het College heeft eerder al aangegeven dat het bedrag hoger uit kon vallen. Maar dat het om miljoenen gaat, dat verbaast me wel enorm. Een onaangename verrassing,” zo zegt VVD-fractievoorzitter Cor van der Burgt. 

De gemeente Helmond moet de Belastingdienst een half miljoen euro terugbetalen. Dit bedrag is de btw die de gemeente in het verleden – naar nu blijkt onterecht – heeft teruggekregen van de fiscus. De goederen, die de ambtenaar stiekem bestelde, zijn immers niet aan de gemeente geleverd. “Ik vind het raar dat overheden zo met elkaar omgaan. Zeker omdat de rechter nog geen uitspraak heeft gedaan. Wat mij betreft zou de Belastingdienst in deze fase terughoudender moeten zijn. Het gaat om collega-overheden onder elkaar en elkaar zo de rekening presenteren kan niet.”

Fraudemethodes
Pieter H. was tot medio 2016 hoofd van de Interne Dienst. H. fraudeerde op verschillende manieren. Zo werden er door leveranciers facturen ingediend voor goederen die niet aan de gemeente, maar aan de ontslagen medewerker werden geleverd. Ook vervalste hij facturen door een ander banknummer op te geven. Daarnaast vroeg hij bedrijven facturen voor zijn privégoederen te sturen naar de gemeente te sturen. 

Bij een reorganisatie werd H. niet opnieuw tot manager benoemd. “De fraude kwam toen boven drijven. Of er fouten zijn gemaakt? Achteraf zaten de juiste mensen niet op de juiste plek. We werken nu ook met een ander accountantskantoor. Maar het heeft geen zin om kwaad te zijn of medeschuldigen aan te wijzen. Daar komen we niet verder mee. Belangrijkste is dat we het interne proces zo inrichten dat fraude bijna niet meer mogelijk is.” 

Bijna niet, want volgens de VVD-fractievoorzitter is niets honderd procent te voorkomen. “Je ziet overal gevallen van fraude, bij private bedrijven en bij overheden. Ik heb niet de illusie dat je alles tegen kunt gaan, maar door goede processen kun je het beperken.”

Verzekering betaalt niet
De gemeente Helmond is bij Achmea verzekerd tegen fraude, maar de verzekeraar wees de schadeclaim deze week af omdat de ambtenaar door gebrek aan controle volledig zijn gang kon gaan. Bij de verzekeraar kon niemand aan Omroep Brabant uitleggen wat precies de regels zijn. Van der Burgt: “Ik weet het ook niet precies. Maar ik vertrouw erop dat het college alles gedaan heeft om dit geld terug te krijgen. Als zij zegt dat het niet kan, zal dat wel kloppen.”

Lastig karwei
CDA-raadslid Jan Roefs hoopt dat de gemeente de miljoenen op Pieter H. kan verhalen. “Dat traject is in gang gezet bij de rechter. Het is een goed gebruik om als gemeenteraad dan gepaste afstand te houden. Maar het zal een heel karwei worden om al het geld terug te krijgen.”

Ook hij benadrukt dat ook op andere plekken, zoals bij verenigingen en overheden gefraudeerd wordt. “Het is bijzonder lastig om meteen te zien dat er iets niet goed zit. We hebben na deze fraudezaak de interne processen wel verbeterd. Het is een bijzonder kwalijke zaak, maar je kunt niemand behalve Pieter H. de schuld geven."

Zuur
Thomas Tuerlings, fractievoorzitter bij GroenLinks noemt het 'heel erg zuur'dat het fraudebedrag zoveel hoger uitvalt. "Als mij dit persoonlijk zou overkomen, zou ik me heel erg bedrogen voelen. De gemeente moet uitzoeken wat er veranderd kan worden, zodat het niet nog een keer kan gebeuren."

Anja Spierings, fractievoorzitter van Lokaal Sterk stelt dat de zaken in het verleden niet goed genoeg geregeld waren. "Het bedrag is veel hoger uitgevallen dan we verwacht hadden. We zijn hier absoluut niet gelukkig mee. We moeten ieder dubbeltje omdraaien en hadden het liever aan iets anders uitgegeven. We hebben nu de les geleerd dat met meerdere ogen naar alle facturen moet worden gekeken en dan niet één man alle beslissingen mag nemen. Dat kon in het verleden blijkbaar wel." Ze hoopt dat de gemeente Helmond een deel van het bedrag nog terugkrijgt. "Onze juristen zijn er volop mee bezig, de zaak ligt nu onder bij de rechter. Laten we afwachten wat daaruit rolt."