Video

Zijn de werken van Jan Sluijters in het Noordbrabants Museum kleurrijk en meeslepend of duivels?

15 november 2018 om 20:13
nl
In een jaar of tien ontwikkelde de in Den Bosch geboren schilder Jan Sluijters zich van een gewone schilder tot een experimenterend kunstenaar. Dat is mooi te zien in de tentoonstelling 'De Wilde Jaren' die zaterdag begint in het Noordbrabants Museum. De kunstenaar die later door velen werd gewaardeerd, kon in zijn eerste jaren op felle en afkeurende reacties rekenen.
Profielfoto van Peter Pim Windhorst
Geschreven door
Peter Pim Windhorst

Voor het Noordbrabants Museum is Sluijters een belangrijk kunstenaar. In het persbericht voor de Wilde Jaren wordt hij op één rijtje gezet met Jeroen Bosch en Vincent van Gogh. Alle drie geboren in Brabant en later beroemd geworden als kunstenaar. Als het even kan verwerft het museum nog steeds graag werk van Sluijters. 

 Sluijters was een jaar of dertien toen zijn ouders naar Amsterdam verhuisde en Jan ging mee. Hij was in Den Bosch al bezig aan een kunstopleiding en haalde een paar jaar later de Prix de Rome binnen. Een vooraanstaande prijs die het hem mogelijk maakte om vier jaar door Europa te reizen om ervaring en kennis op te doen. Het bleef bij Sluijters bij twee jaar omdat de jury van de prijs vond dat hij er niets van bakte.

Kleurrijker en meeslepender
Het werk waar hij die prijs mee won, hangt aan het begin van de tentoonstelling. Het is een bijbels thema en ziet er in onze ogen wat ouderwets uit. Het hangt mooi daar aan het begin omdat je verder lopend door de tentoonstelling meteen ziet dat Sluijters stijl snel heel anders werd.  Het grappige is dat al die werken die volgen in onze hedendaagse ogen frisser, kleurrijker en meeslepender zijn dan dat eerste schilderij. Museumdirecteuren, collega's en recensenten van toen dachten er anders over. "Zij noemden de schilderijen duivels en satanisch," vertelt Helewise Berger die de tentoonstelling voor het Noordbrabants Museum samenstelde.  "Het was helemaal niet de bedoeling om zó met verf om te gaan."

 Zij beperkte zich tot schilderijen die Sluijters tot aan 1914 maakte. De tijd voordat hij uitgroeide tot een algemeen gewaardeerd kunstenaar die van zijn werk kon leven. In De Wilde Jaren experimenteerde hij en maakte hij illustraties voor boeken en tijdschriften om financieel rond te komen. De tentoonstelling laat zien dat Sluijters veel werk van anderen bekeek en dat hij zelf experimenteerde met bijvoorbeeld fauvisme - wilde kleurrijke schilderkunst - en kubisme. Op de expositie hangt, bijvoorbeeld,  werk dat doet denken aan Vincent van Gogh. 

 Bal Tabarin
Stralend middelpunt van de expositie is Bal Tabarin, een werk uit 1907. Op zijn reis was Sluijters in Parijs terecht gekomen, het was een stad die hem inspireerde. De stad telde veel kunstenaars en veel taferelen die tot schilderijen verwerkt konden worden. De jury van de Prix de Rome verweet Sluijters dat hij zich had laten beïnvloeden door 'de vulgaire Franse smaak', vertelt Helewise Berger. 'Bal Tabarin' is een metersgroot doek dat een enorme menigte dansende mensen afbeeldt, een groot deel van de ruimte besteedde Sluijters aan het schilderen van de kroonluchters die in de balzaal hingen. Elektrisch licht was toen nog nieuw en modern, al die lampjes waren voor de kunstenaar een uitdaging.  

 

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.