Nestje dwergmuis
Op de foto van Toine Cooymans zie je in de hand een heel klein nestje. Volgens mij is dit er een van een dwergmuis, Dit is het kleinste knaagdier van Europa en een van de kleinste van de wereld. Deze dwergmuizen worden maximaal acht centimeter groot. Daarmee zijn ze dus niet groter dan een grote loopkever. Ze zijn zo klein, dat ze tegen een halm kunnen opklimmen. Dat doen ze ook graag, want graan is hun hoofdvoedsel. Daarnaast eten ze ook wel insecten. Heel bijzonder is het dat deze dwergmuizen een grijpstaart hebben, waardoor ze de pootjes vrij hebben om voedsel te zoeken en om te klauteren in graanhalmen. Overigens is enkel puntje van de staart in staat iets vastgrijpen.

Luchtmycelium
Op de foto die ik kreeg van Loes Westgeest zie je vanuit een boomstam enkele witte draden uitsteken. Zelf heb ik dit ook nog nooit gezien, maar ik vermoedde dat dit iets met schimmels of paddenstoelen te maken had. Daarom heb ik collega Bart Horvers gemaild. “Dit is een luchtmycelium", laat hij weten. "Dus niet toe te kennen aan een soort.“ Op internet vond ik iets interessants over zo'n luchtmycelium: zodra het voedsel in de bodem of in een substraat opraakt, wordt zo'n luchtmycelium gevormd. Dit ziet er wit en donzig uit. Het luchtmycelium vormt sporen die beter bestand zijn tegen de verslechterde omstandigheden en kunnen na verspreiding weer ontkiemen op plekken waar voldoende voedsel is.

Natuurbrug Westloonse wissel
'Buuf' Adeline Besselink heeft een aantal vragen over wildviaducten of natuurbruggen. Ze is benieuwd hoe je kunt weten of ze net hebben, waarom een natuurbrug ligt waar die precies ligt en hoe de dieren weten dat ze daar overheen kunnen. Dat natuurbruggen goed werken, weten we uit onderzoek. Op de meeste bruggen liggen sporenbedden. Dit zijn een soort zandbakken waardoor de afdrukken van de dieren gemakkelijk te zien zijn en dus kun je zie wie de brug overgestoken is. Daarnaast hangen er veel wildcamera’s. Die leggen vast wie de brug passeren. 

Waar zo'n brug wordt aangelegd, heeft te maken met een aantal zaken. Er moeten sowieso twee natuurgebieden tegenover elkaar liggen. Verder wordt bekeken naar waar de meeste dieren oversteken. Dit gebeurt bijvoorbeeld door te kijken waar doodgereden dieren liggen. Daarnaast moeten de eigenaren van de gronden willen meewerken en tot slot wordt er natuurlijk bekeken of het het aanleg van een brug op die locatie verkeerstechnisch mogelijk is. 

De dieren vinden de natuurbrug doordat ze geleid worden aan de hand van schermen of hekwerken. Eenmaal over zo’n brug gaan veel dieren dit vaker doen. Sommige dieren lopen namelijk altijd dezelfde routes, dit noemen we wissels. Maar dieren die dit niet doen, weten na een tijdje ook wel de brug te vinden tijdens hun tochten.

Gefaseerd maaien van bermen
Harrie Timmermans heeft een vraag over het maaien van bermen en vraagt zich af of dit echt noodzakelijk is. Dit is een beetje lastige vraag, want ik weet niet over welk biotoop hij het heeft. In principe is maaien niet slecht, maar de tijd van maaien is wel heel belangrijk. Bijvoorbeeld bij bermen langs wegen. Bermen langs wegen moeten zo laat mogelijk gemaaid worden, in principe nadat al het plantenzaad uit de planten is. Behalve als het zicht voor het verkeer gevaarlijk wordt. 

Maaien na de zaadtijd is belangrijk, omdat anders de berm vervilt. Dit betekent dat de berm te voedselrijk wordt en bepaalde soorten de macht overnemen. Dan krijg je dus geen mooie variabele plantenberm. Als het gaat om andere biotopen, ligt het eraan wat de bodemsoort is. Bij zandgronden is het bijvoorbeeld goed dat er gemaaid wordt, want dan blijft de biodiversiteit hoog. Natuurlijk is het wel zo, dat je ook gefaseerd kunt maaien en her en der wat uitgebloeide planten kunt laten staan. Het jaar daarop maai je dat stuk dan weer wel en laat je een ander stuk staan.

Resten vogel en vossendrol op hooibaal
Op de foto die Thea Willems mailde, zie je een baal hooi met daarop een duidelijke drol en de resten van een vogel. Thea vraagt zich af of dit het bewijs dat een vos dit gedaan heeft en waarom hij dan op zo’n baal hooi is gaan zitten. Volgens mij is de vogel inderdaad ten prooi gevallen aan een vos, want de drol is duidelijk een vossendrol. Dat zie je aan het stukje aan het eind van de drol, dat gedraaid is. Bij andere roofdieren is dit niet zo. Een vossendrol is in de vossenwereld een belangrijk onderdeel van gebiedsaanduiding. De geurvlag die bij zo’n drol aanwezig is, geeft aan dat dit het gebied is van die vos. Om zo’n geurvlag extra goed te laten werken, zoeken de vossen altijd een hoger punt op. In dit geval was dit waarschijnlijk die hooibaal.

Pestvogel
Kees Vanger maakte onderstaand filmpje van een pestvogel. Het verenkleed van deze bombycilla garrulus is lichtbruin van kleur. Op de kop heeft deze vogel een kuif en op zijn keel een zwarte vlek. Op de flanken bevindt zich een lichte streep en op de staart een gele band. De pestvogel is een opvallende vogel die zich alleen in de winter in Nederland laat zien.

Friese vogelwachten starten petitie tegen weidevogeljacht
De Bond Friese Vogel Wachten (BFVW) start een petitie tegen de jacht op weidevogels. Het gaat hierbij om soorten zoals de grutto, de wulp en de kievit. Met de petitie roept de bond het Europees Parlement op de jacht op de kwetsbare weidevogels in heel Europa te verbieden. In Nederland wordt veel tijd en geld gestoken in het beschermen van de weidevogels, terwijl dezelfde vogels tijdens de trek massaal uit de lucht worden geschoten in bijvoorbeeld Frankrijk, Italië en op Malta, zo geeft de BFVW aan.

Bodemdaling in Nederland
Bodembeweging is actueel. Denk aan de aardbevingen in Groningen of de huizen in veengebieden die scheuren en verzakkingen vertoonden afgelopen zomer vanwege de droogte. De politiek gaf tijdens Prinsjesdag aan dat ze een nationaal programma bodemdaling wil opzetten. Dat is nodig, toont de nieuwe actuele bodemdalingskaart van Nederland. Deze kaart staat online en is ook opgenomen in de Atlas Leefomgeving.

Natuurtip
Volgende week zondag kunnen natuurliefhebbers tussen halftwaalf 's ochtends en een uur 's middags deelnemen aan een rondleiding over het landgoed rond kasteel Heeswijk. De rondleiding voert de deelnemers langs de prachtige burcht, de boerderijen die vroeger eigendom waren van de baron, de voormalige tuinen en kassen, de dienstwoningen en het herstelde landschap. De lanen, de meanderende Aa en de motteburcht. De gids vertelt over de bouwgeschiedenis van het kasteel, de historie van het landgoed, de lanen en de huidige beplanting. 

Deelname kost vijf euro. Reserveren kan via internet.