Oostvaarderplassen
De familie De Nijs vraagt me hoe ik aankijk tegen het afschieten van meer dan 1800 edelherten bij de Oostvaardersplassen. Ik vind deze beslissing triest. Naar mijn mening bestaat er een andere mogelijkheid: het opengooien van de corridor richting de IJssel. Dat was ook het oorspronkelijke plan. Doordat destijds plotseling het beleid veranderde - en minister Henk Bleker verantwoordelijk was geworden - ging dit niet door. Daarna is de situatie jaren aangekeken, zijn er verschillende zaken niet meer gebeurd en gingen steeds meer mensen zich bemoeien met dit gebied. Dieren werden illegaal gevoerd, waardoor de kudde nog groter werd en de situatie onhoudbaar. Nu is het zover dat de rechter tot afschieten besloten heeft. Daar begrijp ik niets van. Ook de collega's van Staatsbosbeheer snappen dit niet. Zij zouden de dieren moeten afschieten, maar dat zien ze niet zitten. Zij hebben overplaatsing aangevraagd. Wellicht zullen zij vervangen worden, want Staatsbosbeheer moet binnen twee weken met het afschieten gaan beginnen. Vreselijk, ik moet er niet aan denken wat een stress dit gaat opleveren bij al die dieren - zoals paarden, runderen, reeën en vogels - daar. Hopelijk komt er alsnog een alternatief of wordt de corridor toch opengegooid.  

Platte tonderzwam
'Buuf' Adeline Besselink ziet maar weinig paddenstoelen en dat klopt. Wellicht zijn er de komende tijd wat meer nu er ook wat meer vocht is gevallen en de temperaturen redelijk zijn. Wel heeft ze een foto gestuurd van een paddenstoel die ze wel tegenkwam en ze vraagt zich af wat dit voor paddenstoel is. Op de foto zie je een boomzwam, die bruin van boven is en wat licht aan de onderkant. We hebben hier dan ook te maken met een platte tonderzwam. Deze boomzwam kun je het hele jaar tegenkomen en leeft in eerste instantie als een parasiet op een levende boom. Daar veroorzaakt deze platte tonderzwam witrot. De boom gaat dan langzaam rotten en dus dood. Als de boom dan dood is gegaan, blijft deze boomzwam leven op die dode boom als saprofyt.

Hoornaar knaagt aan hout
Hetty Toonen hoorde in september knagende geluiden in haar vogelhuisje. Ze zag grote wespen hout eten en nu vraagt ze zich af of dit veel voorkomt. Het antwoord is ja. Grote wespen - ik vermoed dat het hoornaars waren - werken hetzelfde als gewone wespen. Zij schrapen blank hout af van palen en dus ook van vogelhuisjes. Dat kauwen ze tot een papje en daar maken ze hun nesten van. Zeg maar zoals de mens iets van papier-maché maakt.

Boomleeuwerik
André Garenfeld heeft twee vragen. Hij hoorde me onlangs zeggen dat het mogelijk is een protesthandtekening  te zetten tegen het afschieten van weidevogels boven Frankrijk en wil weten waar hij dit kan doen. Ik heb hem verwezen naar de tekst op de website van Omroep Brabant. 

Zijn tweede vraag heeft betrekking op de leeuwerik. Hij is benieuwd waar die gebleven is. Wel, boom- en veldleeuweriken hebben het decennia zeer moeilijk gehad. Maar de laatste jaren zie je dat ze weer aan het terugkomen zijn. 

Bij de boomleeuwerik was er vooral een grote afname in de jaren vijftig en zestig. Onderzoekers constateren dat sinds de jaren negentig - in vergelijking met de jaren zeventig - het aantal broedparen is vervijfvoudigd. Maar het broedareaal is bijna niet toegenomen. 

Met de veldleeuwerik gaat het beduidend slechter. Dat is al sinds de jaren zeventig zo. In die periode was de veldleeuwerik een algemene vogel op het boerenland, maar door de intensivering van de landbouw zijn de aantallen stevig achteruit gegaan. Volgens onderzoekers met zo’n 95 procent. De laatste tien jaar zijn de aantallen op dit lage niveau gebleven. Je ziet de leeuwerik dus inderdaad veel minder dan vroeger.

Vossendrol met vraagteken
Op de foto die Nico van Haaren instuurde, zie je een paar grijze stukjes liggen van een drol. Nico vraagt zich af of dit uitwerpselen zijn van een marter. Volgens mij niet, maar het is lastig... Als ik naar de drol kijk, denk ik aan een vos en niet aan een marterachtige. Deze laatste dieren hebben vaak een aaneengesloten drol en meestal is die zwart. Vossen hebben daarentegen vaak dit soort drollen. Maar Nico laat weten dat de tuin waar deze drol lag helemaal afgesloten is. Dan wordt dat lastig... Misschien toch nog eens goed kijken in de tuin of er niet ergens een gat is. Daarnaast kunnen vossen ook wel een klein beetje klimmen. Dus bij een lage afrastering lukt het e soms overheen te komen.

Staartmees
Kees Vanger maakte een filmpje van een staartmees. Staartmezen zijn sociale vogels die buiten het broedgebied altijd in groepjes leven. Zij hebben een witte kop met brede zwarte zijkruinstrepen die samenkomen op de donkere rug en een opvallend donkere maar vooral lange staart (langer dan het lijf). De aanzet tot de vleugels is roodbruin van kleur. Regelmatig worden in Nederland witkopstaartmezen waargenomen die komen uit Scandinavië en Oost-Europa. In 2010 en 2011 vond er een invasie plaats van deze ondersoort. Verwarrend kan zijn dat er ook staartmezen met een behoorlijke witte kop, 'witkoppige' staartmezen dus.

Nieuw lesmateriaal over invasieve exoten
Leerlingen in het mbo-groen onderwijs kunnen nu op een innovatieve manier kennismaken met invasieve exoten. De NVWA heeft lesmateriaal laten maken omdat bleek dat er in het mbo-groen onderwijs nauwelijks leermiddelen over invasieve exoten waren.

Deze zijn gratis beschikbaar op de website van de NVWA. Hier staat ook achtergrondinformatie, zoals het onderzoek naar lesmateriaal over invasieve exoten in het mbo- en hbo-groen onderwijs en er is een community waar docenten en andere gebruikers ervaringen kunnen uitwisselen. LINVEXO is vormgegeven door gameontwikkelaar iTZiT.

EU-waterwet moet juist béter, niet zwakker
Er zijn Europese landen en bedrijven die actief proberen de Europese 'waterwet' te ondermijnen. Terwijl schoon water fundamenteel is voor ons allemaal, mensen én de natuur. Samen moeten we er voor zorgen dat dit ondermijnen niet gebeurt, benadrukt de Vogelbescherming. Laat je stem horen voor gezond en natuurrijk water. De 'Kaderrichtlijn Water' moet juist béter, niet zwakker!

Deze vogelsoorten staan onder druk vanwege onvoldoende waterkwaliteit:

- fuut

- zwarte ooievaar

- waterspreeuw

- ijsvogel

- witwangstern

- zwarte stern

Er zijn veel landen en bedrijven die actief proberen de regels af te zwakken. Daarom houdt de EU een raadpleging - een publieksconsultatie - om te meten hoe Europeanen tegen de regels aankijken. De Vogelbescherming vindt, net als BirdLife International, dat de regels juist heel goed zijn en vooral béter moeten worden uitgevoerd. Wilt u de Vogelbescherming helpen dit geluid te laten horen? Dit kan via de website.

Natuurtip

Bij Huis ter Heide in De Moer wordt zondag 16 december een stiltewandeling gehouden. Die begint om tien uur 's ochtends en eindigt om twaalf uur 's middags. Stiltes kunnen heel verhelderend zijn en je net dat beetje rust geven die je zoekt. Helaas gunnen veel mensen zichzelf niet vaak de tijd om de stilte op te zoeken. Tijdens deze excursie ontkom je er niet aan. De boswachter vertelt wat over het gebied, maar geeft deelnemers ook volop de tijd om in stilte de schoonheid van de natuur te ervaren. 

Deelnemers krijgen het advies stevige wandelschoenen aan te trekken, kleding te dragen die passen bij het weer van die dag,  zichzelf altijd achteraf te controleren op teken.

Geïnteresseerden wordt gevraagd zich aan te melden.