Er zijn in Brabant te veel winkels. Er staat een half miljoen vierkante meter winkeloppervlakte leeg. Dat is vijf keer de oppervlakte van alle winkels in Den Bosch. Volgens de provincie is er veel stille armoede onder winkeliers. Of zoals Carola Meuwissen van de provinciale retailadviesgroep zegt: “Er is  een heel groot sociaal probleem”. 

Het eigen dorp
Het onderzoek spitste zich toe op de zogenoemde koopstromen oftewel: waar winkelen mensen? Daarbij werd voor het eerste gebruik gemaakt van big data. Er werd bijvoorbeeld gekeken naar het aantal keren dat in winkels werd gepind. Daaruit blijkt dat zeventig procent van de mensen geld uitgeeft in de winkels in het eigen dorp. Die andere dertig procent wordt door mensen in de dorpen vooral uitgegeven in de vier grote steden.

De situatie in middelgrote steden als Uden, Roosendaal , Oss en Bergen op Zoom wordt steeds slechter. Die gemeenten werpen zich op als regionale koopcentra maar uit het onderzoek blijkt dat ze dat niet kunnen waarmaken.  “En het wordt er in die middelgrote gemeenten niet beter op”, aldus gedeputeerde Erik van Merriënboer.

Geen uitbreiding
De provincie heeft niet veel macht om de situatie te verbeteren maar ze gaat de komende jaren doen wat ze kan. Dat zal er onder meer toe kunnen leiden dat gemeenten die ongebreideld uitbreiding van winkels willen toestaan een halt zal worden toegeroepen. Verder wil de provincie gemeenten met elkaar om tafel zetten om te kijken of ze de problemen samen en met hulp van de provincie kunnen oplossen.

'Supermarkten kijken naar marktaandeel'
De tijd dat supermarkten in Brabant terecht kunnen in leegkomende panden aan de rand van dorpscentra, die vrijkomen nadat bijvoorbeeld een Boerenbondswinkel is gesloten, lijkt voorbij. Die supermarkten trekken andere winkels aan en voor je het weet ontstaan kleine nieuwe winkelcentra die ten koste gaan van de winkeliers in het centrum. “Die supermarkten spelen niet in op de vraag van de consument, het gaat ze alleen om marktaandeel. Ze strijden om de plekken omdat anders de concurrent ze inpikt. Wat er gebeurt staat in geen verhouding tot wat de consument vraagt”, aldus Van Merriënboer.

In al die lege winkelpanden hoeven wat de provincie betreft niet per se nieuwe winkels te komen. De provincie wil ook andere ontwikkelingen in de centra van dorpen en steden. Er moet meer de nadruk liggen op winkelen, wonen en recreëren. 

Behoefte aan bedrijventerreinen
De provincie presenteerde donderdag ook een rapport over bedrijventerreinen. Brabant heeft volgens onderzoekers tot 2030 tussen de 600 en 1300 hectare extra bedrijventerreinen nodig. Niet alleen voor XXL distributiebedrijven, maar ook voor kleinere bedrijven. Er is een tendens dat bedrijven hun productiewerk niet langer meer naar lagelonenlanden verplaatsen, maar dat in Nederland doen. Vooral die groeiende maakindustrie vraagt om ruimte.

Er zijn ook steeds meer bedrijven die hun afval opnieuw laten gebruiken. Ook het aantal bedrijven dat zich daar mee bezig houdt groeit en vraagt om ruimte.

Van Merriënboer benadrukte dat niet langer alleen maar de groei van het aantal banen leidend is, maar dat bedrijven die grond willen in Brabant voortaan ook zullen moeten voldoen aan strenge milieueisen. Er wordt ook nadrukkelijker gekomen of die bedrijven duurzaam energie opwekken. Het liefst ziet de provincie op alle daken van die mega-distributiecentra zonnepanelen.