Het horeca-adviesbureau Van Sprongen&Partners dat de kerstmenu's van honderden restaurants in Nederland onderzocht kwam uit op een gemiddelde van 5,1 gangen in het zuiden van Nederland. Een kerstdiner in het noorden van Nederland heeft gemiddeld 4,5 dinergangen.  

Gevraagd naar een verklaring zegt Bram van Grinsven, eigenaar van het Udense restaurant Somm: "Kerstmis draait hier vooral om het gezellig samenzijn met vrienden en familie en dat mag zeker avondvullend zijn." 

Het kerstmenu in het nog jonge Udense restaurant - ze gingen in april vorig jaar open - heeft om die reden zes gangen. "We beginnen lekker rustig met een aperitiefje en wat borrelhapjes en een amuse. Die gemoedelijkheid en dat informele zit er de hele avond in. Mensen zitten al snel vijf uur aan tafel en zeker met Kerstmis willen ze dat ook. Niemand hoeft zich te haasten, ook wij nemen alle tijd voor de gasten."  

Volledig volgeboekt
Bram signaleert een groot verschil in eetcultuur met de noordelijke steden. "In Amsterdam bijvoorbeeld gaan mensen vaker uit eten, ook buiten het weekend. Tafels in restaurants zijn vaak meerdere keren per avond bezet, terwijl wij kiezen voor één zit per avond." 

Het Udense restaurant is met Kerstmis al volledig volgeboekt. "Kerstavond, lunch op allebei de kerstdagen en ook de avonden zitten we vol," zegt Bram.  Dat hij met Kerstmis moet werken vindt hij, evenmin als zijn compagnon, geen enkel probleem. "Integendeel",  zegt chefkok Werner Croijmans.. "Ik vind het heel fijn hoe de gasten met Kerstmis heel vrolijk en opgetut binnenkomen. Iedereen vindt het gezellig."  

Met veel plezier gaat hij aan het einde van zo'n avond de tafels langs om te horen wat de gasten ervan vonden. "Als iedereen blij is en het leuk heeft met elkaar haal ik daar veel voldoening uit." 

Hoofdgerecht is hert
Een maand voor Kerstmis staat het kerstmenu al in onderdelen op de kaart in restaurant Somm. "Op die manier gaat het voor het personeel in het systeem zitten. De koks weten dan tijdens de drukke dagen met kerst hoe het menu in elkaar zit en wat ze moeten doen. Zo kunnen we straks heel ontspannen werken."  

Werner omschrijft zichzelf als een chef van de klassieke Franse keuken. Daar wijkt hij met Kerstmis niet van af. " Voor het hoofdgerecht koos hij, net als het merendeel van de chefs in het  genoemde onderzoek, voor hert. "We serveren dat in verschillende bereidingen, ingerold in kool met een zelfgemaakte jus en van een deel maken we een mooie kroket." Ook voor het dessert volgt hij de trend door te kiezen voor chocola. "We sluiten af met een kerstbal, gemaakt van bastognekoekjes met een vulling van peer en een magnum gemaakt van witte chocola en vanille."

'We blijven bourgondiërs'
Uit het onderzoek blijkt dat een gemiddeld kerstdiner in het zuiden 65 euro kost, terwijl je in noord-Nederland maar 54 euro kwijt bent. Gemiddeld ben je hier dus een tientje duurder uit.  Bram verklaart dat uit de nabijheid van België.  "Hier is uit eten veel meer een avondje uit en daar wil je wel wat meer aan uitgeven." Om daar met een lach aan toe te voegen: "We blijven hier bourgondiërs en daar zijn we heel blij mee."