De ellende begon voor Ingrid na de scheiding van haar man. Die zadelde haar op met een flinke schuld. Ze kwam in de schuldhulpverlening en de bijstand terecht. "Ik zat in een verschrikkelijke periode met stress. Ik had een gevaarlijk hoge bloeddruk waardoor ik medicijnen moest slikken. Als je dan ook nog de druk krijgt van de gemeente: mevrouw heb je al dit, heb je al dat? Wil je even komen? Je moet dit, je moet dat. Dat is zwaar."  

En dus liet ze zich overtuigen om mee te doen aan een experiment. "Aanvankelijk dacht ik: dan krijg ik weer zo iemand die me met allemaal extra opdrachten achter mijn broek aan komt zitten. Maar er werd verteld dat ik altijd kon stoppen, dus toen heb ik het gewoon gedaan." 

Een jaar later is ze van sappelende werkloze naar drukbezette starter gegaan. Met haar haakbedrijfje heeft ze al verschillende opdrachten binnengesleept. Zo maakt ze voor een babykledingmerk nu vijftig rammelaars. 

'Weinig zin'
Sinds het experiment hoeft Ingrid niet meer verplicht te solliciteren en krijgt ze veel meer begeleiding. Elke maand gaat ze op bezoek bij haar vaste coach Nicole. "Ze kijkt echt met me naar wat ik kan en wie ik ben." Ook mag ze een deel van het geld dat ze bijverdient zelf houden.

Volgens onderzoeker en hoogleraar Ruud Muffels is het huidige beleid te veel gericht op verplichtingen en straffen. Mensen moeten zo snel mogelijk aan het werk, ook als dat niet bij diegene past. 

"Maar een klein percentage wordt echt geholpen aan werk. Je kunt mensen wel achter de broek aan zitten dat ze een baan moeten hebben, maar als ze hun andere problemen, bijvoorbeeld sociaal of fysiek, niet eerst oplossen dan heeft dat weinig zin." 

Belonen loont
Daarom stellen Muffels en zijn collega’s een andere aanpak voor. "Uit eerder onderzoek blijkt dat wanneer mensen zelf de regie hebben, begeleiding op maat krijgen en beloond worden voor goed gedrag, dat beter kan werken. Dat geeft een extra prikkel om aan de slag te gaan. Het voorkomt ook veel stress en onzekerheid."

LEES OOK: Hoe krijg je mensen in de bijstand aan het werk? Tilburg gaat experimenteren

Hoewel Ingrid geen twijfel kent dat de hulp die ze nu ontvangt werkt, is ze nog niet uit de bijstand. Maar dat is volgens coach Nicole ook niet het hoogste doel: "We willen in de eerste plaats het welzijn van mensen verbeteren. Zo gaan ze op termijn weer bijdragen aan de maatschappij." 

Bij Ingrid lijkt dat in ieder geval te werken: "Nu ik niet meer hoef te solliciteren is het veel rustiger in mijn hoofd. Er komen weer positieve dingen op mijn weg." Ook Nicole ziet dat haar cliënt weer is opgebloeid. "Er zit nu echt een compleet andere vrouw dan een jaar geleden." 

Rapport naar Tweede Kamer
In november van dit jaar loopt het experiment af. Dan zal er een rapport naar de minister en Tweede Kamer worden gestuurd met de bevindingen.