Liever uitglijder op Twitter of Facebook dan een robot, politici mogen hun gang gaan op social media

9 februari 2019 om 11:55 • Aangepast 15 juni 2020 om 12:15
nl
Welke meningen of gedachtenkronkels mogen politici wel schrijven op Twitter of Facebook en welke niet? We vroegen de partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen naar (het ontbreken van) richtlijnen voor social media: "Liever af en toe de mist in dan een robot als Rob Jetten", zegt Laurens van Voorst van Code Oranje.
Profielfoto van Wim Heesterbeek
Geschreven door

Politici die actief zijn op social media als Facebook en Twitter, veel kiezers waarderen het en het kan een goede manier zijn om te voelen wat er in de samenleving speelt. 

Wie het Twitteraccount van Mike van Santwijk (nr. 15 op de lijst van D66 Brabant) een paar dagen geleden bekeek viel een ding op: hoe verder je scrollt, hoe losser de bijdragen. Een aantal jaren geleden was Van Santwijk duidelijk nog geen politicus, toen hij grapte over een toiletbezoek...

'Zo'n partij zijn we niet'
Na het opduiken van deze tweet reageerde Van Santwijk aanvankelijk luchtig, maar later verwijderde hij al zijn duizenden tweets en daarna zelfs zijn volledige account. Orders van bovenaf? Eva van Wijngaarden van D66 Brabant: "Als het account verwijderd is, dan is dat echt Mike's eigen idee. Wij zijn er de partij niet naar om mensen zoiets op te leggen."

Van Wijgaarden laat weten dat D66 het volste vertrouwen in haar kandidaten heeft: "We laten mensen vrij, dat vinden we heel belangrijk als democratische partij." Een oud grapje hoeft dan dus geen probleem te zijn.

Journalisten lezen mee
Het woord vertrouwen komt vaak terug als we informeren hoe andere partijen hier mee omgaan. Hermen Vreugdenhil van de regionale afdeling van ChristenUnie-SGP: "Wat ze op social media zeggen kunnen ze ook in het debat zeggen, wij hebben het volste vertrouwen in onze mensen." 

En dat terwijl het ook flink mis kan gaan. Onlangs zijn meerdere keren 'onhandige' tweets uitgelekt, soms met grote gevolgen. Zo stapte een PVV'er in Zeeland zelfs uit de partij na ophef over een Facebookbericht.

De PvdA Brabant laat weten wel een gedragscode te hebben en socialmediatips te geven, maar verder gaat het niet. Martijn de Kort: "Het is bij mijn weten ook nog nooit mis gegaan, het werkt." DENK scant het socialmediagedrag van hun kandidaten alleen vooraf: "Daarna werken we wel aan het bewustzijn. Veel journalisten zitten ook op Twitter en lezen alles mee." 

Alles weg
Mike van Santwijk is niet de enige die besloot uit voorzorg maar korte metten te maken met zijn verleden. Stijn Roeles, nummer 2 op de lijst van het Forum voor Democratie, verwijderde enkele dagen nadat zijn kandidatuur bekend werd gemaakt honderden tweets en begon met een schone lei op het sociale medium.

De reden is onbekend, het FvD was onbereikbaar voor commentaar.

Tegengestelde meningen
Wil van Pinxteren van Lokaal Brabant heeft toen hij nog bij een andere partij zat wel eens negatieve ervaringen gehad met social media. En niet alleen met onhandige uitglijders.

"Je moet opletten wat je op social media zet, geen aanstootgevende dingen, en bij twijfel altijd even overleg plegen met elkaar", zegt hij. Ook 'tegengestelde meningen' kunnen een probleem zijn: "We proberen bij iedereen ons programma zo goed mogelijk tussen de oren te krijgen."

Geen Robot Jetten
Maar is het dan zo erg als politici hun menselijke kant laten zien op social media? En hoe kwalijk zijn onhandige uitspraken uit een ver verleden? Volgens Laurens van Voorst, lijsttrekker van Code Oranje, zouden we wat minder krampachtig moeten doen: "Ik verwijder nooit iets, soms bied ik mijn excuses aan maar meer niet. Liever af en toe de mist in, dan een robot als Rob Jetten."

Zelf liet Van Voorst zich ooit uit over Agnes Jongerius:

'Vind jij de VVD wel aardig?'
Jolanda van Hulst van Senioren Brabant deelt de mening van Van Voorst: "Jaren geleden heb ik eens iets over de VVD getweet, dat werd later weer opgediept. 'Vind jij de VVD wel aardig?' vroegen ze, maar ik heb niks verwijderd." 

Volgens Van Hulst zou dat ook niet goed zijn voor haar geloofwaardigheid: "Wat ik heb gezegd, daar sta ik achter. Ik laat het ook gewoon staan."

PVV'ers opsluiten in Syrië
Daisy Petrona staat op nummer 7 van de lijst van GroenLinks. Eerder deed ze Geert Wilders de suggestie een zwemuurtje met 'andere nazitypes' te beginnen en stelde ze voor om PVV'ers op te sluiten in een dorp in Syrië. Met smiley, dus wellicht niet serieus bedoeld. Maar waar ligt de grens voor een volksvertegenwoordiger?

Joery Martens van GroenLinks Brabant: "Dit vind ik wel heftig, hier zijn we niet gelukkig mee. Het is al gebeurd, maar we zouden nu wel met die kandidaat het gesprek aan willen gaan over hoe dit zo gekomen is." Martens geeft wel aan vertrouwen te hebben in de kandidaten. Ook bij zijn partij worden ze vrij gelaten in hun uitingen op social media, maar dat blijkt dus geen garantie: "Dit past echt niet bij onze partij." 

Heel transparant
Tips, overleg, veel partijen houden het socialmediagedrag van hun kandidaten in de gaten. Maar echt keiharde regels en richtlijnen zijn er niet. Niet bij de kleine partijen en ook niet bij de grote. Mark Janssen van de Brabantse afdeling van het CDA: "We zijn hier heel soepel in. Wel is er regelmatig afstemming over bepaalde standpunten of de scherpte van sommige quotes die we delen via social media. De lijntjes zijn kort." Ook de VVD laat weten haar kandidaten geen regels op te leggen.

De SP Brabant meldt aan Omroep Brabant geen beleid te hebben: "Bij ons is alles heel transparant. We vertrouwen onze kandidaten." De Partij voor de Dieren laat weten: "Persoonlijke vrijheid en persoonlijke verantwoordelijkheid zijn twee van de pilaren van onze partij. Wij stellen dan ook geen eisen aan het sociale media gedrag van onze kandidaten en politici. Wel geven wij workshops om hen ermee te helpen sociale media voor hen te laten werken."

Interne kwestie
Omroep Brabant heeft alle partijen die meedoen met de verkiezingen om een reactie gevraagd. 50Plus had niemand paraat om op de zaak te reageren. De PVV wil niets kwijt over eventuele richtlijnen: "Als we een richtlijn hebben dan is dat intern, en dan ga ik daar niets over vertellen." Van de partij Ouderen Appèl - Hart voor Brabant zijn geen contactgegevens bekend.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.