Zijn hart, nieren en lever stopten met werken en hij raakte buiten bewustzijn. Medewerkers van het tv-programma Zembla doet nu onderzoek naar koelbaden; een veelgebruikt middel in Amerika bij hitteberoertes. "Er zijn onnodig veel slachtoffers gevallen."

De marathon van Eindhoven vond vorig jaar plaats op 14 oktober, een van de laatste warme dagen van het jaar. Roy weet weinig meer vanaf het moment dat het misging. "Ik werd wakker op de spoedeisende hulp. Ze hadden mijn kleding opengeknipt en ik werd gekoeld. Vaag herinner ik me nog dat ik, vlak voordat het fout ging, zwalkend over de weg liep. Mijn coördinatie was weg en ik had geen controle over mijn lichaam: ik kon niet ingrijpen en even gaan zitten. Ik zwalkte maar voort."

'Levensreddend'
Zembla, het onderzoeksprogramma van de VARA, heeft donderdagavond een uitzending over koelbaden. In de aflevering komen verschillende deskundigen aan bod. Maria Hopman, hoogleraar fysiologie aan de Radboud Universiteit, adviseert om hardlopers die een hitteberoerte krijgen snel en extreem te koelen in een bad met ijswater. “Dat is levensreddend”, zegt Hopman. "Ik heb 294 hitteberoertes behandeld met een koelbad en ze hebben het allemaal overleefd”, zegt professor Douglas Casa van de Universiteit van Connecticut tegen Zembla. 

Bij de marathon in Eindhoven was geen koelbad aanwezig, maar Roy overleefde de hitteberoerte toch. "Ik heb heel veel geluk gehad: ik ben goed en snel behandeld. Maar, mijn hart en nieren werkten pas na drie dagen weer goed. Van mijn lever heb ik nog drie maanden last gehad. Inmiddels werk ik weer fulltime." 

Organisatie in dubio
"Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het gebruik van een koelbad de effectiefste manier is om een hitteberoerte te behandelen", vertelt Suzan Borst, researcher bij Zembla. "In de Verenigde Staten gebeurt dat al jaren, maar in Nederland worden die koelbaden niet gebruikt omdat een medisch protocol voor het gebruik van de baden nog niet is goedgekeurd." Tot die tijd moet er goed nagedacht worden over de organisatie grote hardloopevenementen, zoals bijvoorbeeld de Dam tot Damloop, vindt organisator Ron van der Jagt. "Het risico is te groot. Elk geval is er één te veel.”

Op onderzoek uit
Roy heeft al meer dan vijftig marathons gelopen en is dus een ervaren loper. "Voordat ik tegen de grond ging, had ik geen voortekenen. Dat maakt het ook zo gevaarlijk. Ik ben nu zelf aan het uitzoeken of je extra gevoelig kunt zijn voor hitteberoertes. Daarvoor ben ik in het VU Medisch Centrum in Amsterdam geweest. Daar hebben ze klimaatkamers waar je situaties in kunt nabootsen. Kort gezegd komt het erop neer dat de medische wereld nog niet zo ver is om dat uit te zoeken. Tot die tijd moeten hardlopers dus goed op letten."