"Het is hoe inwoners van Bergen op Zoom het hebben beleefd", zei regisseur Arthur van Broekhoven donderdagavond tijdens de presentatie van de trailer die op veel applaus kon rekenen van de honderden spelers, technici en vrijwilligers.

Bekijk de trailer en lees daarna verder.   

Het idee ontstond in 2016 en een team van schrijvers werkte daarna aan het verhaal. Dat verhaal is gebaseerd op de geschiedenis van de stad. "Dat het aan een zijden draadje hing en dat we nét niet zijn gebombardeerd in 1944", zegt de regisseur. Dankzij de burgemeester die de evacuatie blokkeerde van de 50.000 mensen die in de stad waren, onder wie veel vluchtelingen. 

"In het stuk zit ook de scène dat de burgemeester over de kaart van de stad staat gebogen en de situatie schetst aan de Duitsers". Die kozen eieren voor hun geld, trokken zich terug ten noorden van Bergen. Grote verwoestingen bleven uit en de Canadese bevrijders konden zonder zware verliezen de stad veroveren." 

Zwanger van de vijand
De schrijvers hadden vooraf veel gesprekken met mensen die de oorlog meemaakten en die anekdotes vertelden. Zoals van die ene dame, nu in de 90, die toen zwanger werd van een Duitse militair en na de oorlog werd gemeden alsof ze melaats was. Ze wilde anoniem blijven. Maar ook zij leverde, net als anderen, de bouwstenen voor het verhaal van Supersum. 

"Het gaat natuurlijk over goed en fout maar als je goed kijkt zie je ook grijs", zegt filmmaker Wouter van de Watering die de trailer maakte met fotograaf Nick Franken. "Zoals de typische moffenmeid, die een uitvlucht zoekt. Dan komt een Duitser op haar pad tegen wie ze zegt: neem me mee." Haar kleine broertje Martien wordt gespeeld door twee Bergse jongens: Marijn en Julian, allebei 11 jaar. "Klein maar dapper", lacht Marijn.  

Hulp voor het verhaal kregen de Bergenaren van acteur en scenarioschrijver Wolter Muller.

'Fout'
De makers zijn zich bewust van gevoeligheden die er nog steeds zijn. Er waren nogal wat horecazaken 'fout' in de oorlog, vertelt Arthur, de regisseur. Sommigen bestaan nog. "Maar we noemen geen namen. Dat kunnen we niet doen, zo van: wisten jullie dat je fout bent geweest in de oorlog?" Vandaar dat is gekozen voor café De Rode Lantaarn. Dat bestond niet. En dat geldt ook voor de namen van de spelers. Allemaal bedacht. 

Maar het gaat wel over échte gebeurtenissen van toen, zoals de mislukte bomaanslag op de Wehrmacht, in de Boschstraat tijdens de bezetting. De verijdelde aanslag die toen nieuws werd en tot enorme ophef leidde. 

Nazi-uniform: wees voorzichtig
Er kan meer verkeerd vallen. Een advies dat alle deelnemers meekregen donderdagavond in de bioscoop op De Kiek: kijk uit met wat je deelt op sociale media, als je bijvoorbeeld in een nazi-uniform loopt.  

De naam Supersum hoeft eigenlijk amper uitgelegd worden in Bergen op Zoom. Het betekent in het Latijn zoiets als 'overwonnen' en 'er bovenop gekomen'. Het staat prominent op het Bergse stadhuis: Mille Periculis Supersum (duizend gevaren kom ik te boven). En in de Scheldestad is geschiedenis nooit ver weg daarom zit in de trailer de deun van Merck toch hoe Sterck: het strijdlied uit de Tachtigjarige Oorlog dat ook het plaatselijke volkslied is. 

Moddervlakte
De voorstellingen zijn te zien van 17 tot en met 27 oktober op de historische Waterschans uit 1584. Dat is nu nog een moddervlakte. Maar het verandert straks in een theaterdorp voor de 144 spelers en nog veel meer mensen achter de schermen. 

Het gebied dat grenst aan de haven komt vol te staan met containers, tenten, schermen, projectors, rekwisieten zoals een nagebouwde tank en drie grote podia waar per voorstelling 1200 mensen op kunnen. En dat negen keer.