De Brabantse Kiet geeft les aan een klas met migrantenkinderen en werd bekend door de bejubelde film De Kinderen van juf Kiet. Nu trekt ze aan de bel over dit nijpende probleem. Het is voor het eerst dat naar buiten komt dat deze problemen ook bij kinderen op de basisschool spelen. Maar Kiet wil niet langer zwijgen.

Omdat Juf Kiet met veel leerlingen en leraren spreekt komt ze ook de schrijnende verhalen tegen. “De kinderen waar ik het over heb zijn echt jong, ze zitten nog op de basisschool. Ze hebben een Nederlands paspoort en mogen dus reizen. Hun ouders maken daar gebruik van door ze tegen hun wil mee te nemen naar hun vaderland. In met name Afrikaanse landen kan het gevaarlijk zijn, vooral voor meisjes. Ze worden vaak uitgehuwelijkt en raken soms zelfs zwanger. Terug naar Nederland kunnen ze niet, hoe graag ze ook willen”, vertelt Kiet aan Omroep Brabant.

LEES OOK: Lovende recensies De kinderen van Juf Kiet: 'Een parel van een documentaire'

'We gaan op vakantie'
Dat kinderen in de zomervakantie, vaak door een van de ouders, ontvoerd of achtergelaten worden, is een bekend probleem. Dat dit ook met basisschoolkinderen gebeurt is minder bekend. Toch is het volgens Juf Kiet niet nieuw. ”Dit gebeurt gewoon, in Nederland! Onder het mom van 'we gaan op vakantie' worden kinderen achtergelaten bij familie. Deze kinderen spreken de taal vaak niet meer, zijn niet gewend aan de cultuur waarin ze terechtkomen en hebben moeite om zich daar weer aan passen."

Maar dat is niet het ergste. "Eigenlijk worden ze gewoon verkocht, uitgehuwelijkt. Als tiener zijn ze soms al moeder.”

Kiet trekt zich het lot van de meisjes, die kans zagen een toekomst in Nederland op te bouwen, erg aan. “Het ligt allemaal heel gevoelig, sommige kinderen kunnen met veel moeite terug naar Nederland vluchten, maar ze zijn dan ook bang voor de consequenties die dat voor hun leven en hun familie heeft. Ze hebben de familie-eer geschaad.” Toch wil ze nu haar verhaal vertellen. “Ik wil scholen waarschuwen. Je denkt dat het wel meevalt, maar het gebeurt waar je bij staat."

‘Hier schrik ik van’
Diny Flierman werkt bij het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA). Ze adviseert professionals over huwelijksdwang en achterlating, en helpt slachtoffers in het buitenland terug te keren naar Nederland. Hierbij werkt het LKHA samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken. Flierman reageert geschrokken op het nieuws. “12 jaar, dat is wel heel erg jong. Hier schrik ik wel van, dit zijn gewoon nog kinderen!”

Flierman is bekend met de problemen, maar zegt nog niet eerder signalen te hebben gehad dat dit ook gebeurt op basisscholen. “Over zo jonge kinderen, echt in de basisschoolleeftijd, hebben we nog nooit meldingen gehad”, vertelt ze. De meeste meldingen over gedwongen huwelijken gaan over kinderen van 16 of 17 jaar oud. In 2018 kreeg het LKHA 39 meldingen van kinderen die in hun thuisland achtergelaten zijn. Er waren tien meldingen van gedwongen huwelijken, dat waren er zes meer dan een jaar eerder.

Onzichtbaar probleem
Kunnen we spreken van een blinde vlek als het gaat om het ontvoeren en uithuwelijken van basisschoolkinderen? “Wat ik heel lastig vind, is de vraag of dit een incident of een nieuwe ontwikkeling is”, reageert Flierman. Ze neemt het verhaal van Kiet zeer serieus. “Het is een onzichtbaar probleem. Onzichtbaar en enorm complex, maar zo schadelijk voor kinderen. Het LKHA voert daarom rond de zomervakantie campagne over huwelijksdwang en achterlating waarin ook docenten worden opgeroepen alert te zijn op signalen."

Ook volgens Juf Kiet is juist de periode voor de zomervakantie belangrijk. Als een meisje vertelt over een vakantie naar een Afrikaans land, kan dat een signaal zijn. Landen waar meisjes vaak uitgehuwelijkt worden, zijn volgens het LKHA onder andere Somalië en Guinee.

Geen 18, geen paspoort
Hulpinstanties doen volgens juf Kiet ‘fantastisch werk’. Maar ook voor de overheid ziet ze een rol. “De overheid moet hier echt iets mee. Zodra kinderen een status hebben, krijgen ze een paspoort en mogen ze gaan reizen. De overheid zou kunnen zeggen: kinderen uit risicolanden krijgen pas een paspoort als ze 18 zijn. Het is maar een idee.”

Hebt u, of iemand in uw omgeving, te maken met deze problematiek? Neem dan contact op met Veilig thuis.