De eerste weken gingen de besprekingen nog goed, schrijft FvD-lijsttrekker Eric de Bie in een verklaring. Er bleken veel raakvlakken tussen zijn partij en de VVD, die als grootste partij de leiding had in de gesprekken. "Er bleken op het gebied van mobiliteit en verkeer veel raakvlakken tussen de VVD en ons. Tussen ons en het CDA leek het er op dat we het eens konden worden over landbouw", aldus De Bie.

Maar toen het klimaatbeleid op de agenda kwam, ging het mis. Of, zoals De Bie het omschrijft, toen kregen de gesprekken 'een andere lading'. De Bie: "Wij hadden gehoopt op een forse koerswijziging van de VVD. Maar dat bleek niet zo te zijn. Uiteindelijk blijkt de VVD niet bereid te bewegen. Ze willen geen afstand nemen van het beleid dat ze de afgelopen jaren mede hebben gevoerd".

Machtswoord
Volgens De Bie sprak de VVD zelfs vrij snel en abrupt het machtswoord. Oftewel, het was slikken of stikken voor Forum. "Er werd namelijk heel snel gedreigd met het resoluut beëindigen van de onderhandelingen toen FvD onderdelen van het klimaat- en energiebeleid ter discussie stelde. Met deze houding maakte de VVD een daadwerkelijke koerswijziging op dit gebied onbespreekbaar". Reden voor FvD om het vertrouwen in een goede afloop van de coalitieonderhandelingen met de VVD op te zeggen.

'Flauwekul'
"Flauwekul", zegt VVD-onderhandelaar Christophe van der Maat. "Wij hebben helemaal geen machtswoord gesproken". De gesprekken gingen volgens hem juist in goede harmonie. "Ik heb mijn best gedaan om de mensen van Forum te leren kennen en dat waren hele leuke gesprekken. Jammer dat ze nu niet meer mee doen. Het zijn al ingewikkelde onderhandelingen en nu we het met negen zetels minder moeten doen wordt het er niet gemakkelijker op. Wij gooien de deur niet dicht. Als Forum er een nachtje over heeft geslapen en volgende week toch verder wil praten, dan zijn ze welkom", aldus Van der Maat.

Klimaatontkenning
Dat de gesprekken met FvD klappen op het klimaat is niet verwonderlijk. De partij staat bekend als klimaatontkenners, terwijl Brabant juist de afgelopen jaren zwaar heeft ingezet op energietransitie, compleet met windmolens en parken met zonnepanelen. De VVD is een partij die zich soepel opstelt om bruggen te kunnen bouwen, maar een ommezwaai in de richting van FvD zou ongeloofwaardig zijn geweest.

Dat had FvD toch op de klompen kunnen aanvoelen? "Nee", zegt De Bie. "Wij hadden aanvankelijk goede hoop dat de VVD zou gaan bewegen maar blijkbaar was dit een brug te ver. Er is een verschil tussen hun woorden en hun daden".

Niet rechtsom
De VVD kan nu dus niet helemaal rechtsom gaan regeren met FvD, CDA , eventueel aangevuld met kleine partijen als CU/SGP en Lokaal Brabant. De vraag is of D66 en SP nog steeds langs de kant staan zoals informateur Helmi Huijbregts vorige week in een persbericht suggereerde.

De vier partijen, VVD, D66, PvdA en SP, die de afgelopen jaren samen tot volle tevredenheid regeerden, hebben geen meerderheid meer. Het CDA en D66 liggen qua landbouwbeleid mijlenver uit elkaar. De VVD zal niet met een links blok van PvdA, SP en GroenLinks willen regeren. Maar er zullen altijd vijf partijen nodig zijn om verder te kunnen. De puzzel is nog lang niet gelegd.

Reactie van informateur Huijbregts
Informateur Helmi Huijbregts laat schriftelijk weten dat zij met alle partijen op een constructieve manier heeft gepraat om te kijken wat de overeenkomsten zijn. Forum is er nu wel uitgestapt maar dat betekent volgens het persbericht niet dat de zij de deur voor Forum voor Democratie heeft dichtgegooid.

Inmiddels staan sinds vandaag ook in de provincies Utrecht en Gelderland Forum voor Democratie aan de zijlijn.