Het Openbaar Ministerie (OM) denkt dat de twee, ex-medewerkers van beveiligingsbedrijf EBN uit Breda, begin maart 2018 opzettelijk de andere kant uitkeken en de dieven toelieten in de Rabobank in Oudenbosch. Volgens het OM ging dit verder dan medeplichtigheid en waren de mannen bezig met 'vol medeplegen'. Dat is strafverzwarend.

"Als je zelfs al een beveiliger al niet meer kan vertrouwen", zei officier van justitie Van Setten, die de kraak niet als een gewone bedrijfsinbraak beschouwt omdat het professioneel en georganiseerd was.

Miljoenenbuit
334 safeloketten waren doelwit. Uit 211 safeloketten verdwenen kostbaarheden, zei de officier van justitie dinsdag. Volgens de Rabobank kreeg negentig procent van de klanten tot nu toe een schadevergoeding van in totaal 12 miljoen euro. Momenteel loopt nog onderzoek naar het bezit van 83 klanten.

'Onschuldig'
Aan het begin van de zitting waren de twee ex-beveiligingsmedewerkers kort aan het woord. Verdachte Henri van W. (44) uit Etten-Leur zei: "Ik ben onschuldig, maar ik word toch niet geloofd en daarom beroep ik me op mijn zwijgrecht".

Agron K. (46) uit Roosendaal herhaalde ook dat hij onschuldig is. Maar hij wil wel praten. K. werkte tien jaar bij het beveiligingsbedrijf EBN. "Met plezier."

Hij erkende dat hij al op vrijdagavond 2 maart 2018 binnen was in de bank samen met collega Van W. Een bewakingscamera legde ze beiden vast.

Storingen
Er waren die avond storingen in het alarmsysteem. Het systeem legde ook vast dat de kluis die avond 45 minuten ontgrendeld was. K. zei dat hij daar niks van weet. "Iemand heeft zich overdag daar ingesloten?", suggereerde hij. De deur beneden (bij de kluis) zat met een sleutel op slot. "Ik hoefde daar niet te zijn."

De bank en ook het OM denken dat toen al de kluisjes zijn klaargezet om ze een dag later te doorzoeken en leeg te maken.

Voetsporen in de sneeuw
In de nacht van vrijdag op zaterdag keerden beide verdachten terug, opnieuw voor een alarmmelding in de bank. Bij de personeelsingang achter waren voetsporen in de sneeuw te zien. Maar, zei K.: "Er was geen braakschade".

Op beelden in de rechtszaal is te zien dat de beveiligers een blik wierpen op de parkeerplaats achter de bank en wegliepen. Een halve minuut later kwamen er vanaf de parkeerplaats twee onbekende mannen met rugzakjes aanlopen. Ze openden de achterdeur met pasje 'nummer 06'.

K. ontkent dat hij iemand heeft gezien toen. Hij en Van W. stonden op dat moment bij de voordeur en keken naar binnen. Volgens het OM gaven ze aanwijzingen aan het tweetal binnen. Op de beelden is te zien dat K. een tikkende beweging maakt op het glas, alsof hij iemand in de bank een signaal geeft.

Mysterieuze mannen
Van W. reageerde nog kort. "We gaan er niet van uit dat er iemand rondloopt met een pasje." Dat was ook in het systeem niet te zien. "Ik vind het heel erg voor de gedupeerden", voegde hij er aan toe.

Een van de mannen binnen is later herkend. Het ging om een oud-stagiair. De politie denkt dat hij meer weet, samen met een andere verdachte die eveneens spoorloos is. De dieven zitten mogelijk in Turkije en Kroatië. Hun rol kwam dinsdag amper ter sprake.

De nacht van de diefstal
De nacht erna kwam er weer een inbraakmelding uit de bank. En weer gingen Henri Van W. en Agron K. poolshoogte nemen. Opnieuw filmden de camera's twee onbekende mannen met hetzelfde 'pasje 06' bij de achterdeur. Een halve minuut later gingen de beveiligers naar binnen, zonder iets te zien, aldus K. tegen de rechters.

De onbekende mannen waren heel kort binnen en droegen vuilniszakken naar buiten. Mogelijk de buit. 'Onvoorstelbaar' dat ze elkaar niet gezien hebben, zei de officier van justitie dinsdag, die suggereerde dat ze elkaar gekruist moeten hebben. Volgens het OM hebben de twee verdachten de alarmen uitgezet om de roof mogelijk te maken.

Mobieltjes
Belangrijk bewijs is ook gebruik van vier mobieltjes. De politie analyseerde alle telefoongegevens op de zendmasten rond de bank en woonplaatsen van de verdachten. Daaruit blijkt dat de verdachten op belangrijke momenten contact hadden en dat die mobieltjes steeds in de buurt waren tijdens de roof.

Dat was volgens het OM al vanaf 10 november 2017 zichtbaar in een bepaald patroon. Ze waren bezig met 'testen' zei de officier.

Stoppen
De zitting begon met vertraging. Advocaat Schouten vroeg het proces te staken. De dagvaarding (aanklacht) tegen verdachte Van W. uit Etten Leur is volgens zijn advocaat gebrekkig en er was 'tunnelvisie' bij de politie.

Officier van justitie Van Setten was het daar niet mee eens. De rechtbank oordeelde dat het nog te vroeg is om conclusies te trekken en besloot het proces voort te zetten.

Dinsdagmiddag was er opnieuw even gedoe. Nu over het wel of niet horen van een getuige-deskundige die meer weet over waarnemingen. Hij hoefde niet te komen opdraven.

Fikse claim
De bank kwam ook kort aan het woord. Rabo claimt bij de verdachten 8,5 miljoen euro voor vermiste zaken."Vaak ging het om erfstukken en aandenkens aan een verlies van ouder of kind", zei Rabobank-directeur Johan Staes. Hij sprak over een 'enorme impact' voor klanten en medewerkers en gebruikte woorden als 'slapeloosheid' en 'radeloosheid'.

De bank had meer schade. 36.000 euro voor personeelskosten (zes uur per leeggehaald safeloket, 5000 euro achtergelaten objecten fotograferen) en 115.000 euro voor herstel en vervanging van het beveiligingssysteem. Bovendien was 1 miljoen euro van de bank-schade voor eigen risico.

Het OM ondersteunt die claim, behalve die 8,5 miljoen, omdat die ingewikkeld te complex is. De officier adviseerde een aparte rechtszaak te beginnen.

Proces
Later was het woord aan de advocaten met hun pleidooi. Advocaat Schouten schetste uitgebreid een alternatief scenario.

Verder bekritiseerde hij de beveiliging van de bank en zette hij vraagtekens bij de getuigenverklaringen. Hij vroeg om vrijspraak, mede wegens gebrek aan bewijs.

Undercovers ingezet?
Advocaat Yeral suggereerde dat er undercoveragenten zijn afgestuurd op zijn cliënt. Die zouden aan de deur hebben gestaan met de vraag waar de buit was. Ook de vrouw van de andere verdachte zou mensen aan de deur hebben gehad die hun gestolen ring opeisten. Mogelijk was dat dus ook een politie-actie om informatie in te winnen.

De officier van justitie gaf toe dat er inderdaad undercovers zijn ingezet en noemde het een 'vervelende situatie'. Ze gaf geen details maar vertelde wel dat er geen bedreiging zijn geuit door de agenten, dat hun inzet ook niks opleverde en dat het daarom niet in het dossier zat.

Bom
De inzet van dit soort 'geheim agenten' is nooit eerder bekend geworden. Het kan grote invloed hebben op het proces. Of er ook echt een 'bom' onder de zaak is gelegd is de vraag waarop de rechters een antwoord moeten formuleren. Dat wilden ze niet meer doen na een lange zittingsdag.

De rechtbank heeft dinsdagavond dan ook besloten om nog geen uitspraak te doen. In plaats daarvan nemen ze op 11 juni een beslissing over hoe ze tegen de plotseling opgedoken undercovers aankijken.