Nietsvermoedend opende fractievoorzitter van Bladel Transparant Dick Zumker in oktober 2009 zijn brievenbus. Terwijl hij door zijn post ging, kwam hij een vreemde envelop tegen. Er zat geen kaart of brief in, maar een kogel. Nu, tien jaar later, is de dader nog altijd niet opgepakt. "Het heeft enorme impact", vertelt Zumker, terugkijkend op de bizarre situatie van destijds. "Omdat de brief anoniem was weet je niet tegen wie je je moet verweren. Bovendien ga je iedereen die je ziet verdenken. Je kijkt toch even wat vaker naar links en rechts als je de post pakt. Ook mijn gezin leefde in angst."

LEES OOK: Raadslid Bladel ontvangt kogel in de post

Het was niet de eerste keer dat de politicus een bedreiging ontving. Een halfjaar voor hij de kogelbrief vond werd een rouwkaart aan hem verstuurd met daarin poeder. Uit DNA-onderzoek is gebleken dat de twee brieven van dezelfde dader moeten zijn geweest. Maar wie dat precies is, blijft nog altijd een raadsel. "Het is bizar. Als ik er nu over praat word ik er weer boos om", zegt Zumker. "Ik zou willen dat de dader zich gewoon meldt. Dan ben ik er vanaf en kunnen we erover praten. Dit doet mij nog steeds iets."

Bijl in voordeur
Diana Marijnissen bevroeg voor haar onderzoek 35 wethouders van wie 14 uit Brabant. "De bedreigingen zijn heel divers. Die variëren van een bijl in de voordeur en een mes op de keel tot bakstenen door de ruiten. Maar ook het achtervolgen van een wethouder of zijn familieleden." Om erachter te komen of bedreigingen effect hebben op politieke besluitvorming, nam ze meerdere zaken onder de loep.

LEES OOK: Bewaking bij gemeentehuis Gilze en Rijen na dreigbrief

"Uit het onderzoek blijkt dat bedreiging niet loont. In alle gevallen is uiteindelijk het gemeentelijke besluit genomen zoals dat al voorgesteld was", zegt Marijnissen. Wel blijkt dat er in de loop van het proces dingen veranderen. "Er treedt bijvoorbeeld vertraging op omdat de wethouder onzeker wordt en een expert inhuurt om de hele zaak nog eens goed tegen het licht te houden."

Bekijk de video en lees verder.

Stoppen met politiek
Ook in het geval van Dick Zumker had de bedreiging geen effect. De exacte reden van de kogel- en poederbrief is niet bekend, maar hijzelf denkt dat iemand wilde dat hij stopte in de politiek: "Ik zat toen als nieuwe partij voor de eerste keer in de raad. Wij hebben toen het college gehaald. En we zouden nog meer gaan groeien. Ik denk dat ze mij wilden laten stoppen als raadslid, om het succes tegen te gaan."

LEES OOK: Bedreiger wethouder Rien Wijdeven van Bernheze krijgt werkstraf

Het ging even door zijn hoofd, stoppen als raadslid. Maar na veel gesprekken met zijn familie besloot Zumker door te gaan. En met succes. Van 2010 tot en met 2014 was hij wethouder in Bladel. Maar de bedreigingen hielden niet op.

'Ik ga pas weg als het is opgelost, en jij ook'
"In mijn tijd als wethouder is er op een middag een man binnengedrongen in mijn kantoor. Hij zei: 'Ik ga pas weg als het is opgelost, en jij gaat ook niet eerder weg'." Uiteindelijk moest de politie erbij worden gehaald om de man uit het kantoor te krijgen. "Toch was die man in mijn kantoor minder bedreigend dan de anonieme brieven", zegt Zumker. "Hier had ik een gezicht bij en hier kon ik mij tegen verdedigen."

Omdat het voor wethouders die te maken krijgen met bedreiging vaak nog onduidelijk is waar zij terecht kunnen met hun zorgen en voor hulp, adviseert Marijnissen in haar onderzoek onder meer dat gemeenten hier protocollen voor opstellen en aandacht besteden aan nazorg voor bedreigde wethouders.