In het bidbook staan onder meer de eisen waar de koper zich bij een nieuwe bestemming voor de kerk aan moet houden.

Dat de voorwaarden die het bisdom Breda stelt erg streng zijn, bleek ook bij de pogingen om kerken in Lage Zwaluwe en Den Hout te verkopen. De parochies onderhandelen met de potentiële kopers, maar het eindoordeel ligt altijd bij de bisschop. In beide gevallen kwam het bisdom tijdens de onderhandelingen met een bidbook op de proppen met daarin nieuwe eisen, waarna de verkoop niet doorging.

Geen horeca of winkel
Maar aan wat voor regels moet je dan denken als je een kerk wilt kopen? Een greep uit de meest opvallende voorwaarden uit een van de bidbooks van bisdom Breda dat Omroep Brabant in handen kreeg.

• Voordat het kerkgebouw wordt heropend, moet de koper het kruis op eigen kosten verwijderen en vervolgens gratis overhandigen aan het bisdom Breda.
• Het bisdom Breda wil niet dat er ‘onzedelijke’ zaken in het betreffende kerkgebouw komen. Bijvoorbeeld een bordeel, coffeeshop of een winkel in seksartikelen.
• Het bisdom eist ook dat het kerkgebouw nooit zal worden gebruikt voor een supermarkt, een winkel, een poppodium of een discotheek.
• De bisschop kan wel toestemming geven voor horeca die past bij de functie van het gebouw. Bijvoorbeeld een buurthuis, waar tijdens bijeenkomsten een drankje kan worden geschonken. Het horecagedeelte mag dan niet groter zijn dan 10 procent van de oppervlakte van de kerk.
• De kerk mag nooit meer worden gebruikt voor huwelijken en uitvaarten en andere religies zijn ook niet welkom.
• Orgel, banken, biechtstoelen en altaar mogen niet worden gebruikt voor activiteiten die niet in lijn zijn met het rooms-katholieke geloof. De klokken in de toren mogen, behalve voor het aangeven van de tijd, nooit meer worden geluid.
• Houdt de koper zich niet aan alle regels, dan krijgt hij een boete van 50.000 euro per overtreding.

Extra lastig
Het bisdom Breda begon twee jaar geleden met het gebruik van bidbooks bij de verkoop van kerkgebouwen. Voor die tijd waren de eisen minder streng. Een kerk in Hooge Zwaluwe werd bijvoorbeeld een restaurant, huwelijks- en feestlocatie.

De nieuwe regels maken het verkopen van kerken extra lastig. Ondanks dat veel ondernemers het beste met de kerkgebouwen voor hebben, moet er met de nieuwe bestemming van het kerkgebouw wel goed geld verdiend kunnen worden. Het onderhoud van een kerkgebouw is namelijk duur.

“We willen duidelijke informatie voor kandidaat-kopers hebben”, legt woordvoerder Marc de Koning van bisdom Breda de bidbooks uit. “Er staat alles in wat voor een koper van belang is. Vergelijk het met een verkoopbrochure van een huis, maar dan uitgebreider.”

'Pijn in het hart'
Het bisdom Den Bosch lijkt een stuk milder dan het strenge Breda. In bisdom Den Bosch zijn er bijvoorbeeld kerken in gebruik als supermarkt (Helmond), evenementenlocatie (Orangerie Den Bosch) en sportschool (Eindhoven).

Hoewel er in bisdom Breda ook wel uitzonderingen zijn zoals de voormalige Sint Jan aan de Oude Markt in Roosendaal. Dat is een evenementencentrum geworden waar ook vaak dancefeesten plaatsvinden.

LEES OOK: Gezocht: nieuw leven voor 200 leegstaande kerken

“Wij hebben niet de gewoonte om bidbooks op te stellen”, zegt woordvoerder van bisdom Den Bosch Joost Goes. “De parochies stellen zelf een document op. Dat kun je een bidbook noemen of een verkoopbrochure. Een enkele keer is een dergelijk bidbook op verzoek van parochiebesturen door het bisdom opgesteld, vanwege onze aanwezige kennis.”

“Herbestemmen gaat vaak wel met pijn in het hart”, nuanceert Goes. “Er is altijd de wens om zo dicht mogelijk te blijven bij de functie die de kerk had. De Orangerie is wel een beetje een uitzondering, dat is ook al langer geleden. Het is altijd maatwerk. Maar een discotheek zou bij ons ook niet zo snel gebeuren.”