Wim is voorzitter van de Werkgroep Behoud de Peel. Al veertig jaar zet hij zich in voor de bescherming van het natuurgebied. Eind jaren zeventig protesteerde de werkgroep al tegen de machinale winning van het turf op De Peel.

Toen de machines vertrokken waren, legde Wim met een legertje vrijwilligers dammen aan. Het waren de eerste maatregelen om te voorkomen dat regenwater uit De Peel wegliep. Gevolgd door rechtszaken, heel veel rechtszaken. Onder meer om het gebruik van grondwater door de landbouw tegen te gaan. Een hoge grondwaterstand rondom De Peel kan namelijk dienen als buffer om te voorkomen dat het regenwater wegstroomt uit het natuurgebied.

'Het turf is poeder'
De manier van sproeien in het landbouwgebied rondom De Peel is de werkgroep al jaren een doorn in het oog. Maar na twee droge zomers en de verzengende hitte van eind juli, is volgens Van Opbergen het uur van de waarheid nu echt aangebroken.

"De boeren moeten stoppen met zoveel grondwater aan het gebied te onttrekken. Het beregenen met haspels moet stoppen. Er wordt water mee verspild. Een systeem met druppel-irrigatie zou wellicht beter zijn. Maar dat is duurder." Bij druppel-irrigatie wordt het water via een stelsel van leidingen bij de gewassen gedruppeld.

LEES OOK:Extreme hitte is fataal voor de unieke veenmossen in De Peel

Volgens Wim moet de landbouw rond De Peel ingrijpend veranderen. Anders zal het unieke en geliefde natuurgebied uiteindelijk verloren gaan. In De Peel staat er nog wat heide in bloei. Maar een greep in de grond laat meteen de gevolgen van de droogte zien. "Deze turf is gewoon poeder", zegt Van Opbergen.

'Meer water vasthouden'
De afgelopen jaren is er flink geïnvesteerd in De Peel in een poging het water vast te houden. Maar volgens Van Opbergen is er meer nodig. "Aan beide zijden van De Peel zou een flinke strook extra natuur moeten komen. Van twee kilometer breed. Maar ja, dat gaat natuurlijk niet gebeuren. Er zitten teveel boeren." Er zijn wel plannen om 180 hectare extra natuur aan te leggen, maar dat is volgens Wim lang niet genoeg.

Werkgroep Behoud de Peel wil hardere actie tegen boeren die sproeien met haspels. Een gang naar de rechtbank wacht, gevolgd door de Raad van State en desnoods tot aan de Europese Commissie, want De Peel wordt Europees beschermd. "Ik vermoed dat boeren niet allemaal de juiste vergunningen hebben voor hun beregeningsputten. En we willen de overheid in ieder geval dwingen om beter te handhaven. Ook moeten de boeren het water beter vasthouden in het gebied om te voorkomen dat beregenen nodig is."

'Ook slecht voor landbouw'
Volgens Wim is de landbouw er zelf ook bij gebaat om te veranderen. "Want uiteindelijk is de verdroging voor de landbouw ook slecht. Maar als de boeren het gaan merken, dan is de natuur al lang naar de knoppen."

De boeren in de omgeving van De Peel zijn wel degelijk bezig met verandering, zegt John Verhoeven, die met zijn melkveebedrijf in Liessel zit. "Ten eerste denken we dat het wel meevalt met het onttrekken van het grondwater. We zijn zelf bezig met de herinrichting van een bufferzone van 500 meter breed aan de Brabantse kant van De Peel. We zitten om de tafel met onder meer het waterschap om tot een nieuw plan te komen voor gebruik van water daar."

'Compromis sluiten'
De melkveehouder hoopt op een compromis tussen boer en natuur. "In droge tijden mogen we geen oppervlaktewater uit bijvoorbeeld sloten gebruiken om te beregenen. Als we daar op sommige plekken een uitzondering voor kunnen maken, kunnen we het grondwater ontzien. En de boeren zouden er enorm mee geholpen zijn."

Volgens hem is het moeilijk om van het sproeien met een haspel af te komen. Druppel-irrigatie verspilt weliswaar minder water, maar het is ook erg duur. "Hier vind je veel maïs, aardappelen en grasland. Elke zes weken maai je het gras. Dan moet het hele systeem telkens weggehaald worden. De kosten worden dan hoger dan de baten."