“Er zijn weleens tentoonstellingen van beeldende kunst en van affiches uit het Derde Rijk geweest, maar een compleet overzicht van hoe design er op alle fronten werd ingezet, zoals voor de propaganda, was er nog niet.” Timo de Rijk zei dit eind vorig jaar toen bekend werd dat de tentoonstelling eraan zat te komen. Hij is de directeur van het museum en bedenker van de tentoonstelling. Zijn plan leidt al maanden tot ophef.

LEES OOK: Nazi-kunst vanaf september te zien in Design Museum in Den Bosch

'Geen bedevaartsoord'
De Rijk is niet bang dat zijn museum zolang de tentoonstelling duurt, tot en met 19 januari, een bedevaartsoord wordt voor (neo-)fascisten. “De kunst wordt geëxposeerd tegen de context van een verderfelijke ideologie”, aldus de museumdirecteur. Hij is wel op alles voorbereid. Zo zijn er extra beveiligingscamera’s aangebracht, loopt er meer personeel rond dan gebruikelijk en is het verboden om selfies of andere foto’s te maken.

Verder is ook onder meer om veiligheidsredenen besloten om alleen via internet kaartjes te verkopen. Dan kan de belangstelling beter verdeeld worden én bovendien weet de museumleiding op deze manier wie er een bezoek brengen aan het museum. Voorlopig worden per dag vijfhonderd belangstellenden toegelaten. De Rijk sluit niet uit dat dit aantal wordt verhoogd. Dit is afhankelijk van de interesse en de wijze waarop het bezoek verloopt. Het was niet bij iedereen bekend dat er geen toegangsbewijzen in de losse verkoop verkrijgbaar zijn. Om die reden kon zondagmorgen een aantal mensen rechtsomkeer maken zonder dat ze ook maar iets bekeken hebben.

'Geen aanstootgevend beeld'
De expo is een langgekoesterde wens van de museumdirecteur. "We willen geen aanstootgevend beeld naar buiten brengen. Je moet er niet over struikelen", aldus De Rijk.

LEES OOK: Tentoonstelling met nazidesign in Den Bosch: verleiding en terreur

'Niet objectief'
Voor anderen is de tentoonstelling een steen des aanstoots. Zij hadden voor de openingsdag protestacties aangekondigd. Dat geldt onder meer voor de Communistische Jongeren Beweging, de jongerenorganisatie van de NCPN (Nieuwe Communistische Partij Nederland). Eén van de leden, Caetano Antunes, was een aandachtig bezoeker. Hij wilde met eigen ogen zien wat er allemaal tentoongesteld is, voordat hij zou gaan betogen. Die demonstratie trok overigens meer journalisten dan sympathisanten.

Antunes vindt het prima dat er zowel met film en geluid tekst en uitleg wordt gegeven, maar volgens hem gaat de 'voorlichting' niet ver genoeg en is het niet objectief. "Zo bestaat de kans dat bezoekers toch met een verkeerd idee het museum verlaten", zo zei hij.

Rode loper
Eind juli werd al een demonstratieve rondleiding door Den Bosch gehouden.

LEES OOK: Protest tegen nazi-kunst in Design Museum Den Bosch: 'Geen nazi-propaganda in museum'

Ralph Posset kwam zondagmorgen in actie. De Bossche volkskunstenaar rolde letterlijk en figuurlijk de rode loper uit voor de bezoekers van de expositie, maar ook voor mensen die nooit in een museum komen. Zijn creatie heeft de vorm van een swastika. Posset wil met zijn invulling van het hakenkruis een steentje bijdragen aan de volgens hem 'oh zo belangrijke democratisering’ van kunst en cultuur.