Als het nog donker is regent het granaten in Den Bosch. De geallieerden kanonnen bestoken massaal de oude stad. Tienduizenden granaten ontploffen en Hintham wordt in puin geschoten. Er sterven ook veel burgers in het artilleriebombardement.

'Hammering at Hertogenbosch'
Het Britse bioscoopnieuws is er bij in najaar 1944, 'embedded' zouden we nu zeggen. Ze zagen een vlammenwerper in actie. Maar ook Britse troepen die een Brabantse moeder en dochter redden.

De geallieerden zien het probleem van de kanalen en rivieren. Alle bruggen over het kanaal zijn door de Duitsers opgeblazen. Behalve die over de Dieze, aan de noordwestkant van De Citadel. Langs de spoorlijn rukken de geallieerden op en veroveren de brug.

Maar de Duitsers accepteren dat niet en sturen Stugs vanuit het zuiden van de stad. Die overrompelen de lichtbewapende geallieerde eenheden en steken de brug over. Daarna laten ze antitankmijnen achter, rijden terug en vuren op de mijnen. Die ontploffen en de brug gaat de lucht in.

De geallieerden kunnen niet meer oversteken. Maar ze ontdekken een doorgang: Sluis 0. Waar nu de Hekellaan loopt kunnen de geallieerden lopend één voor één de stad in.

Bij Boxtel rukken de Engelsen ook op richting de hoofdstad. Daar steken de Engelsen met boten de Dommel over. Intussen wordt Oirschot bevrijd.

Tonnen staal op de Duitsers
Bij Wouwse Plantage gaan de geallieerden in de vroege ochtend opnieuw in de aanval. Eerst met een fikse artilleriebeschieting. Duizenden granaten crashen in het gebied. ‘270 ton staal’, werd gerapporteerd door de bevrijders. Dat schrijft Robert Catsburg in een boek dat dit jaar verscheen.

Halverwege de Mariabaan bij Wouwse Plantage doen de Canadezen een nieuwe aanvalspoging. In het donker met schijnwerpers op de tanks, hard rijdend en schietend op alles wat beweegt rijden de geallieerden op de vijand af. Over de onverharde weg, door de modder, passeren ze wrakken.

Maar ze rijden zich vast in bermen en bomkraters. Dekking vinden de bevrijders bij ruïnes van boerderijen. Overal staan boerderijen in lichterlaaie. En dan weer aan aanval die vastloopt: zeker twee tanks worden uitgeschakeld. Pas na nog een poging komen ze verder.

Tanks
Sergeant Samuel Hurwitz leidt de tankcolonne. Hij bereikt het kruispunt met de Schouwenbaan. Grote terreinwinst zit er ook vandaag niet in. Machinegeweervuur, scherpschutters en wrakken bemoeilijken de opmars.

Een rondsluipende fallschirmjäger met een panzerfaust schakelt een tank uit. Die verspert de weg en sergeant Hurwitz is ingesloten, hij raakt gewond door rondvliegende kogels. De Duitsers nemen hem gevangen en nog zeker negen andere Canadese soldaten.

Voor de Canadezen verdwijnt de gewonde Samuel Hurwitz (25) van de aardbodem. Hij wordt vermist en zal zijn maten nooit meer terugzien. Samuel overlijdt een paar dagen later in een Duits veldhospitaal in Dordrecht aan zijn verwondingen.

Sommige verlaten tanks rijden nog. Tot overmaat van ramp kaapt een Duitse para zo'n geallieerde tank die is achtergelaten. Ook een andere tank nemen de Duitsers mee. Ze gebruiken het wapentuig om mee op de Canadezen te schieten.

Veel doden en gewonden
De directe aanval mislukt dus opnieuw maar ook diverse flankaanvallen lopen vast. Op de Bergsebaan in Roosendaal is nog een aanval met vlammenwerpertanks maar ook die levert weinig op. Duitse infanterie voert daar een tegenaanval uit en neemt een groep Canadezen gevangen. Het Lincoln and Welland-regiment krijgt hier zware klappen. Zeker negen doden tellen ze en er zijn tientallen gewonden en vermisten.

De verliezen zijn groot. Alleen al het regiment van de Argyll and Sutherland Highlanders of Canada telt dertien doden en zeker twintig gewonden. En ook dan zijn er tientallen slachtoffers bij de Duitsers.

Bij Woensdrecht zijn de Duitsers teruggetrokken op het hoger gelegen Lindonk. De dreiging is niet weg. Van daaruit kan je de Zeeuwseweg nog steeds controleren.

Onderweg door de polders naar het treinstation doen Canadese eenheden een gruwelijke ontdekking. Ze vinden de lijken van kameraden van de Black Watch die vermist raakten op 13 oktober.

Woensdrecht en Korteven nu echt bevrijd
Het doelwit dat al begin oktober bereikt moest worden, knooppunt Korteven, wordt bevrijd. Alle polders rond Woensdrecht zijn gezuiverd. Zonder veel moeite wordt dan ook Woensdrecht bevrijd. De Duitsers zijn in alle stilte vertrokken. Ook Huijbergen wordt bevrijd. Het dorp is verlaten door de Duitsers.

Operatie Vitality begint. De Canadezen kunnen eindelijk verder. Ze draaien bij Woensdrecht linksaf Zeeland in, door Zuid-Beveland, richting Krabbendijke en Rilland. Snel gaat het niet. Onderweg lopen diverse militairen en voertuigen op mijnen.

De kranten van 1944
Jan de Wit uit Rosmalen verzamelt kranten uit de oorlog en wij mochten in zijn archief kijken. Wil je de krant van deze dag in 1944 ook nalezen, klik dan hier.